Kościół Matki Bożej Królowej Polski i św. Maternusa w Stroniu Śląskim

Kościół
Matki Bożej Królowej Polski
i św. Maternusa w Stroniu Śląskim
	1979 z dnia 22 grudnia 1971 r.
	kościół parafialny
	; Kościół parafialny w Stroniu Śląskim
Państwo	Polska
Województwo	dolnośląskie
Miejscowość	Stronie Śląskie
Adres	ul. Kościelna
Wyznanie	katolickie
Kościół	rzymskokatolicki
Parafia	Matki Bożej Królowej Polski i św. Maternusa w Stroniu Śląskim
Wezwanie	Matki Bożej Królowej Polski i św. Maternusa
Historia
Data zakończenia budowy	1732 r.
Dane świątyni
Świątynia; • materiał bud.; • długość; • szerokość	; • cegła, kamień; 38 m; 21 m
Wieża kościelna; • liczba wież	; 1
	Położenie na mapie Stronia Śląskiego Kościół; Matki Bożej Królowej Polski; i św. Maternusa w Stroniu Śląskim
	Położenie na mapie Polski Kościół; Matki Bożej Królowej Polski; i św. Maternusa w Stroniu Śląskim
	Położenie na mapie województwa dolnośląskiego Kościół; Matki Bożej Królowej Polski; i św. Maternusa w Stroniu Śląskim
	Położenie na mapie powiatu kłodzkiego Kościół; Matki Bożej Królowej Polski; i św. Maternusa w Stroniu Śląskim
	Położenie na mapie gminy Stronie Śląskie Kościół; Matki Bożej Królowej Polski; i św. Maternusa w Stroniu Śląskim
	50°17′37,09″N 16°52′22,00″E/50,293636 16,872778
	Multimedia w Wikimedia Commons

Kościół pw. Matki Bożej Królowej Polski i św. Maternusa w Stroniu Śląskim – kościół parafialny w Stroniu Śląskim znajdujący się w centrum miasta przy ul. Kościelnej, na wzniesieniu wyraźnie górującym nad miastem. Masywna budowla bazylikowa o cechach gotyku śląskiego, jest prawdopodobnie trzecią świątynia znajdującą się w tym miejscu i pełni obecnie funkcję głównej świątyni rzymskokatolickiej dla miejscowej parafii.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Pierwszy drewniany kościół w ówczesnym Schreckendorf (Strachocinie) wzmiankowano w latach 1285–1290. Współcześnie znany kształt budowli jest wynikiem przebudowy wykonanej przez hr. von Althann w 1732^[1]. Dokonano wówczas zbarokizowania wnętrza dodając m.in. empory.

Architektura[edytuj | edytuj kod]

Kościół jest budowlą orientowaną typu bazylikowego o długości ok. 38 m i szerokości ok. 21 m^[1]. Trójnawowy z emporami oraz półkoliście zamkniętym prezbiterium. Zakończona cebulastym, bezprześwitowym hełmem wieża, wzniesiona została od zachodu w 1816^[1]. Jej podstawa stanowi przedsionek głównego wejścia, oddzielony od nawy głównej współczesną metalową kratą. Przy wieży dwie przybudówki. Wieża pełni również rolę dzwonnicy^[1]. Herb fundatorów Mutiusów, wraz z datą budowy umieszczony został na kartuszu na ścianie zewnętrznej nad wejściem głównym^[1]. Ponad nim niewielka wnęka z figurą Chrystusa.

Wnętrze kościoła zawiera bogate wyposażenie, głównie w stylu barokowym i neobarokowym^[1]. Ołtarz główny pochodzący z lat 1770–1780 stanowi figura Madonny z Dzieciątkiem dłuta Michaela Ignatiusa Klahra^[1], przedstawionej jako postać stojąca na globie i depczącej bosymi stopami oplatającego go węża. Wieńczy go łuk z trójkątem Oka Opatrzności z dwoma aniołami po bokach i parą puttów na szczycie. Po bokach, między parami kolumn figury świętych Piotra i Pawła. Detale ołtarza i szaty Madonny pokryte są złoceniami.

Witraże w prezbiterium ufundowane zostały w latach 1914–1915. W wysokich oknach znajdują się sceny Bożego Narodzenia po lewej oraz Zmartwychwstania po prawej. Pod sklepieniem, w mniejszych oknach symbole czterech ewangelistów. W prezbiterium znajdują się również dwa ołtarze boczne: po lewej pw. Serca Jezusowego, zaś z prawej św. Anny. Ambona w stylu neobarokowym pochodzi z 2 połowy XIX w. Na jej baldachimie rzeźba Boga Ojca na chmurze w otoczeniu puttów. Z przodu widoczny krzyż z kotwicą będący symbolem wiary, nadziei i miłości. Pod amboną kamienna chrzcielnica z drewnianą pokrywą zwieńczoną rzeźbą ze sceną chrztu Chrystusa (również dzieło M. I. Klahra). W nawie głównej na wysokości kilku metrów zawieszone są drewniane, polichromowane rzeźby naturalnej wielkości: św. Józef, św. Franciszek Ksawery, św. Antoni i Anioł Stróż z dzieckiem, a na prawo od wejścia ustawiona jest drewniana Pieta z 1876 dłuta Franza Thamma z Lądka-Zdroju^[1]. Obrazy na płótnie i blasze z połowy XIX w. są autorstwa Wernera.

W nawach bocznych zawieszone są drewniane, polichromowane płaskorzeźby stacji drogi krzyżowej z 2 połowy XIX w. przypisywane również Franzowi Thammowi i jego synom. W lewej nawie ołtarz św. Franciszka Ksawerego, w prawej Matki Bożej Nieustającej Pomocy, pochodzące z ok. 1745.

Kolebkowe sklepienie nawy głównej pokrywają ciekawe freski w plafonach w typie nazaretańskim: Ostatnia Wieczerza, Ukrzyżowanie, Wniebowstąpienie, Trójca święta, mnich-franciszkanin (?) z palcem na ustach (dzieło Reinscha z Lądka-Zdroju) oraz kilku proroków i świętych. Naprzeciw ołtarza znajduje się chór i prospekt organowy. Obecnie znajdujące się tam organy pochodzą z 1905.

Ściany i sklepienie wnętrza pokrywają szaro-błękitne malowidła imitujące marmurowe sztukaterie wykonane w latach 1811–1816 (nieudolnie przemalowane, a przez to zniszczone w 1975). Malowidła te łączą elementy dwóch stylów: motywy barokowych wici roślinnych akantu i wczesnoklasycystyczne girlandy wawrzynu.

Do kościoła przylegają dwie neogotyckie kruchty ze schodkowymi szczytami, zbudowane w latach 60. XIX w. mieszczące wejście do zakrystii i przedsionek bocznego wejścia.

Otoczenie[edytuj | edytuj kod]

Kościół otoczony jest kamiennym murem biegnącym po owalu, częściowo tynkowanym, z bramą i dwiema domkowymi kaplicami bramnymi od północy oraz dwiema furtkami z południa i wschodu^[1]. Mur wyznaczał dawny cmentarz przykościelny. Wewnątrz murów umieszczono kamienna rzeźbę św. Jana Nepomucena z 1722 przeniesioną tu z mostu na rzece Morawce^[1]. Przy kościele stoi również, kamienny krucyfiks datowany na 1862, krzyż misyjny oraz kamienna grota wzniesiona w 2005 przez wiernych po śmierci Jana Pawła II. Przy północnej ścianie kościoła stoi nagrobek rodziny von Losky: Franza Losky’ego (1811–1870), założyciela Oranienhütte, miejscowej huty szkła i jego żony Teresy (1811–1892)^[1].

Do terenu kościoła przylegają zabudowania plebanii^[1], a po przeciwnej stronie ulicy teren szkoły: obecnie Zespół szkół samorządowych.

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Stefan Witczak

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l Słownik geografii turystycznej Sudetów. redakcja Marek Staffa. T. 16: Masyw Śnieżnika i Góry Bialskie. Warszawa: Wydawnictwo PTTK „Kraj”, 1993, s. 324–326. ISBN 83-7005-341-6.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Słownik geografii turystycznej Sudetów. Marek Staffa (redakcja). T. 16: Masyw Śnieżnika i Góry Bialskie. Warszawa: Wydawnictwo PTTK „Kraj”, 1993, ISBN 83-7005-341-6.
Krzysztof R. Mazurski Masyw Śnieżnika i Góry Bialskie, „Sudety” Oficyna Wydawnicza Oddziału Wrocławskiego PTTK, Wrocław 1995, ISBN 83-85550-48-8.
Studium środowiska kulturowego gminy Stronie Śląskie woj. wałbrzyskie, opracowanie pod red. Iwony Rybka-Cegleckiej dla Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków, Regionalny Ośrodek Studiów i Ochrony Środowiska Kulturowego, Wrocław 1996
Dawid Sarysz Kościół pod wezwaniem Matki Bożej Królowej Polski i Świętego Maternusa w Stroniu Śląskim, Papieski Wydział Teologiczny, Wrocław 2006

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Kościół w serwisie internetowym Parafii Rzymsko-Katolickiej w Stroniu Śląskim

[staffa-1] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l Słownik geografii turystycznej Sudetów. redakcja Marek Staffa. T. 16: Masyw Śnieżnika i Góry Bialskie. Warszawa: Wydawnictwo PTTK „Kraj”, 1993, s. 324–326. ISBN 83-7005-341-6.

[1]