Kościół Matki Boskiej Bolesnej w Cielu

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kościół Matki Boskiej Bolesnej w Cielu
A/1280/1-4 z dnia 25 kwietnia 2007[1]
kościół parafialny
Ilustracja
Widok kościoła
Państwo

 Polska

Miejscowość

Ciele

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Parafia

Matki Bożej Bolesnej w Cielach

Wezwanie

Matka Boska Bolesna

Położenie na mapie gminy Białe Błota
Mapa konturowa gminy Białe Błota, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Kościół Matki Boskiej Bolesnej w Cielu”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Kościół Matki Boskiej Bolesnej w Cielu”
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego
Mapa konturowa województwa kujawsko-pomorskiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Kościół Matki Boskiej Bolesnej w Cielu”
Położenie na mapie powiatu bydgoskiego
Mapa konturowa powiatu bydgoskiego, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Kościół Matki Boskiej Bolesnej w Cielu”
53°04′20″N 17°55′12″E/53,072222 17,920000
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Kościół Matki Boskiej Bolesnej w Cielu – kościół położony we wsi Ciele, którego patronem jest Matka Boska Bolesna.

Położenie[edytuj | edytuj kod]

Kościół znajduje się przy ul. Kościelnej 1 we wsi Ciele, gmina Białe Błota, powiat bydgoski, w odległości kilkudziesięciu metrów od drogi ekspresowej S5/S10 między węzłami Stryszek i Białe Błota.

Historia[edytuj | edytuj kod]

W 1867 utworzono gminę ewangelicką w Cielu, która objęła wsie: Ciele, Białe Błota, Kruszyn Krajeński, Lipniki, Murowaniec, Prądki i Zielonka. Ewangelicy stanowili wówczas przytłaczającą większość mieszkańców tego rejonu[2]. W latach 1880-1881 wzniesiono w Cielu pastorówkę, obecnie mieszczącą plebanię, wraz z przyległymi budynkami gospodarczymi. W 1892 przystąpiono do budowy świątyni, która trwała do końca 1893. Obiekt był jedną z kilkudziesięciu budowli sakralnych, jakie powstały przy pomocy Pruskiej Komisji Osadniczej dla Poznańskiego i Prus Zachodnich[3]. Uroczystość przekazania świątyni wiernym odbyła się 20 grudnia 1893 pod przewodnictwem generalnego superintendenta Johanna Hesekiela z Poznania[2]. Zbór wybudowano według projektu nieustalonego architekta, w stylu neogotyckim, popularnie stosowanym w ówczesnej niemieckiej architekturze sakralnej[2].

W okresie II Rzeczypospolitej kościół był we władaniu parafii liczącej 1212 wiernych i należącej do superintendentury Bydgoszcz II Ewangelickiego Kościoła Unijnego[4].

W 1945 gmina ewangelicka przestała istnieć. Władze państwowe przekazały świątynię katolikom[2]. 24 sierpnia 1946 kard. August Hlond erygował parafię w Cielu wydzieloną z parafii Świętej Trójcy w Bydgoszczy, która obejmowała: Białe Błota, Ciele, Kruszyn Krajeński, Lipniki, Prądki, Trzciniec i Zielonkę. Dawny zbór w Cielu został uroczyście poświęcony i począł pełnić funkcję rzymskokatolickiego kościoła parafialnego pod wezwaniem Matki Boskiej Bolesnej[2].

Architektura[edytuj | edytuj kod]

Kościół wzniesiono na planie prostokąta z wieżą od frontu, w której znajduje się klatka schodowa wiodąca na emporę i chór muzyczny[2]. W przyziemiu wieży mieści się kruchta. Prezbiterium nakryte jest sklepieniem krzyżowo-żebrowym z przyległą od południa zakrystią. Zdobią je zachowane z pierwotnego wystroju zboru trzy witraże, wykonane przez Ferdynanda Müllera z Quedlinburga. W witrażu głównym przedstawiono scenę Ukrzyżowania z Matką Boską i św. Janem Ewangelistą, natomiast w bocznych witrażach umieszczono medaliony z popiersiami apostołów: św. Piotra i św. Pawła. W wieży znajdują się trzy dzwony ufundowane w 1927 w miejsce pierwotnych, przetopionych na cele wojenne podczas I wojny światowej[2].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo kujawsko-pomorskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023 [dostęp 2015-10-03].
  2. ↑ a b c d e f g Kortkowska Bogna: Z dziejów świątyni i parafii w Cielu. [w:] Gmina Białe Błota. Wczoraj – dziś – jutro. Praca zbiorowa pod red. Stanisława Płotkowskiego. Urząd Gminy Białe Błota 1998. ISBN 83-87586-02-1.
  3. ↑ Dyroff Stefan: Budownictwo sakralne Komisji Osadniczej w okolicach Bydgoszczy. [w:] Materiały do dziejów kultury i sztuki Bydgoszczy i regionu. zeszyt 10. Pracownia Dokumentacji i Popularyzacji Zabytków Wojewódzkiego Ośrodka Kultury w Bydgoszczy. Bydgoszcz 2005. ISSN 1427-5465.
  4. ↑ Stefan Grelewski, Wyznania protestanckie i sekty religijne w Polsce współczesnej, Lublin 1937, s. 328.
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kościół_Matki_Boskiej_Bolesnej_w_Cielu&oldid=70578406”