Kościół św. Michała Archanioła w Gierałcicach

Kościół św. Michała Archanioła w Gierałcicach
	69/53 z dnia 22 grudnia 1953 roku
	Kościół filialny
	; Kościół filialny
Państwo	Polska
Województwo	opolskie
Miejscowość	Gierałcice
Adres	Opolska 69, 46-250 Gierałcice
Wyznanie	luterańskie
Kościół	Ewangelicko-Augsburski w RP
Parafia	Ewangelicko-Augsburska w Wołczynie
Historia
Data zakończenia budowy	1694
Dane świątyni
Świątynia; • materiał bud.	; • drewno
Wieża kościelna; • liczba wież	; 1
Ołtarz; • liczba ołtarzy	; 1
Liczba naw	1
	Położenie na mapie gminy Wołczyn Kościół św. Michała Archanioła w Gierałcicach
	Położenie na mapie Polski Kościół św. Michała Archanioła w Gierałcicach
	Położenie na mapie województwa opolskiego Kościół św. Michała Archanioła w Gierałcicach
	Położenie na mapie powiatu kluczborskiego Kościół św. Michała Archanioła w Gierałcicach
	50°59′23,183″N 18°02′50,654″E/50,989773 18,047404
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Strona internetowa

Kościół im. św. Michała Archanioła – drewniany, zabytkowy kościół filialny, należący do parafii ewangelicko-augsburskiej w Wołczynie, położony we wsi Gierałcice.

Historia kościoła[edytuj | edytuj kod]

Osobny artykuł: Parafia Ewangelicko-Augsburska w Wołczynie.

Pierwszym obiektem sakralnym we wsi była kaplica grobowa rodziny Gierałtowskich wybudowana na przełomie XV i XVI wieku. W 1560 roku kaplica została przejęta przez ewangelików, którzy w 1617 roku przebudowali ją na kościół. Obecna świątynia została zbudowana w 1694 roku, choć istnieją też podejrzenia, że jest przebudowaną starszą konstrukcją. W latach 1822-1823 i w 1889 roku miały miejsce dwie kolejne przebudowy^[2].

Architektura i wnętrze[edytuj | edytuj kod]

Kościół jest konstrukcji zrębowej i sumikowo-łątkowej (ściany składające się z pionowych słupów, wykonanych z krawędziaków, umieszczonych pionowo, a między nimi osadzone są deski, w zależności od grubości ścian; zamiast desek, mogą być bale, także o różnej grubości ), orientowany, na ceglanym podmurowaniu. Kwadratowa wieża nad głównym wejściem jest konstrukcji słupowej. Nakryta jest dachem namiotowym i kryje w sobie dzwon z 1694 roku. Dach kościoła jest dwupołaciowy, pokryty gontem. W przeciwieństwie do większości kościołów w województwie opolskim, świątynia jest tzw. kościołem salowym - nawa i prezbiterium są tej samej szerokości i wysokości, mają także to samo przekrycie^[3]. Strop jest płaski, tylko w zakrystii, belkowany. Nad zakrystią, znajduje się piętro ze składzikiem, posiadającym strop, z późnorenesansową polichromią. Przy bocznych ścianach nawy, stoją empory, oparte na 8 słupach, dźwigających strop. Między emporami, od wschodu jest nadwieszony chór muzyczny, z parapetem dekorowanym, malowanymi kartuszami herbowymi, z XVII wieku. Okna umieszczone są w dwóch kondygnacjach; w niektórych zachowały się kraty z zadziorami^[4].

Ołtarz główny w formie ambony, znajdujący się w wydzielonej tzw. ścianie ołtarzowej, pochodzi z okresu baroku z XVII wieku, podobnie jak barokową ambonę. Zdobią go postacie ewangelistów. Organy w stylu klasycystyczno-ludowym, polichromowano w 1831 roku.

Na parapecie ambony umieszczono rzeźby Chrystusa Króla i czterech ewangelistów, z około połowy XVII wieku; w zwieńczeniu, rzeźbiona grupa Trójcy św. z XVIII wieku. Konfesjonał reprezentuje styl barokowo-ludowy. W kościele znajduje się tablica, poświęca mieszkańcom Gierałcic i okolic, poległym podczas I wojny światowej; przy świątyni znajduje się także kilka kamieni nagrobnych^[5] oraz cmentarz.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo opolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023 [dostęp 2013-02-20] .
↑ Kościół ewangelicki w Gierałcicach. [dostęp 2013-02-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (12 czerwca 2016)].
↑ Kościół w Gierałcicach. [dostęp 2013-02-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (12 listopada 2016)].
↑ Gierałcice: kościół ewangelicki. [dostęp 2013-02-20].
↑ Opolskie kościoły drewniane, DanutaD. Emmerling (red.) i inni, Opole: Śląskie Wydawnictwo Adan, 2006, ISBN 83-915371-9-6, ISBN 978-83-915371-9-0, OCLC 749504946 .

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Opolskie kościoły drewniane, DanutaD. Emmerling (red.) i inni, Opole: Śląskie Wydawnictwo Adan, 2006, ISBN 83-915371-9-6, ISBN 978-83-915371-9-0, OCLC 749504946 .

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Strona parafii ewangelickiej w Wołczynie
Kościół drewniany w Gierałcicach. opolskie.regiopedia.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-06-12)].
Kościół ewangelicki w Gierałcicach. ewangelicy.dgk.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-06-16)].

[zabytek-1] Rejestr zabytków nieruchomych – województwo opolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023 [dostęp 2013-02-20] .

[2] Kościół ewangelicki w Gierałcicach. [dostęp 2013-02-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (12 czerwca 2016)].

[3] Kościół w Gierałcicach. [dostęp 2013-02-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (12 listopada 2016)].

[4] Gierałcice: kościół ewangelicki. [dostęp 2013-02-20].

[5] Opolskie kościoły drewniane, DanutaD. Emmerling (red.) i inni, Opole: Śląskie Wydawnictwo Adan, 2006, ISBN 83-915371-9-6, ISBN 978-83-915371-9-0, OCLC 749504946 .

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]