Kocurów-Koleby

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kocurów-Koleby
Dzielnica Żywca
Ilustracja
Panorama Kocurowa-Koleb z Osiedla Widok
Państwo

 Polska

Województwo

 śląskie

Powiat

żywiecki

Miasto

Żywiec

W granicach Żywca

1 stycznia 1950[1]

Powierzchnia

5,45[2] km²

Wysokość

458 m n.p.m.

Populacja (2010)
• liczba ludności


~1.300[2]

• gęstość

~238,53 os./km²

Strefa numeracyjna

33

Tablice rejestracyjne

SZY

Położenie na mapie Żywca
Położenie na mapie
49°41′16″N 19°14′08″E/49,687778 19,235556

Kocurów-Kolebydzielnica Żywca położona w południowo-wschodniej części miasta[3]:

Położenie[edytuj | edytuj kod]

Dzielnica znajduje się w południowo-wschodniej części miasta u podnóży wzgórza Łyska. Kocurów-Koleby sąsiaduje:

Historia[edytuj | edytuj kod]

Kocurów[edytuj | edytuj kod]

Według „Dziejopisu ŻywieckiegoAndrzeja Komonieckiego nazwa Kocurów pochodzi od mieszkającego tam chłopa nazywanego Koczurem[5].

Kocurów stanowił przysiółek Moszczanicy. Według Pierwszego Powszechnego Spisu Ludności z 1921 liczył 391 mieszkańców. Wszyscy byli wyznania rzymskokatolickiego. 390 osób zadeklarowało narodowość polską, a 1 – żydowską[6].

W 1933 na terenie osady została wybudowana rzymskokatolicka kaplica Matki Boskiej Nieustającej Pomocy. Wcześniej nabożeństwa majowe oraz modlitwy różańcowe odbywały się wewnątrz lub obok znajdującej się na tym miejscu drewnianej dzwonnicy[7].

Do 1 sierpnia 1934 przysiółek Kocurów należał do jednowioskowej gminy Moszczanica. Wówczas został przyłączony wraz z cała wsią do gminy zbiorowej Sporysz[8].

W Kocurowie działała czteroletnia szkoła powszechna, której siedzibę stanowił niewielki drewniany budynek, wybudowany przez mieszkańców osady (współcześnie ul. Kocurowska 61). Posiadał on jedną izbę lekcyjną oraz drugie pomieszczenie, przeznaczone do prowadzenia zajęć wychowania fizycznego, wykorzystywane również jako klub młodzieżowy. Nauka prowadzona była przez jednego nauczyciela i odbywała się w systemie dwuzmianowym, zajęcia były przeprowadzane w sposób łączony dla dwóch roczników jednocześnie. Obiekt mieścił w późniejszym okresie siedzibę koła gospodyń wiejskich oraz klubu środowiskowego[9][10].

Kocurów odłączył się od Moszczanicy jako samodzielna jednostka administracyjna (gromada w gminie Sporysz) 15 marca 1949[11], jednak w takiej formie funkcjonował zaledwie przez 8,5 miesiąca – do 31 grudnia 1949[12]. 1 stycznia 1951 został włączony w granice administracyjne Żywca[13].

Koleby[edytuj | edytuj kod]

Uroczystość otwarcia nowego budynku szkoły w Kolebach w 1938

W połowie XVI wieku w wyniku prawie całkowitego wycięcia lasu miejskiego Kabat, Jan Komorowski przydzielił Żywcowi las Łyska razem z polem Okle, włączając ten obszar w jego granice[14]. Założone tu zostały później miejskie pastwiska i pola uprawne, a następnie na ich terenie wytworzyła się osada Koleby[9].

Obszar Koleb podzielony był administracyjnie na część należącą do miasta Żywiec oraz do Sporysza (Pierwogóra). W sporyskiej części osady w 1922 powstała czteroletnia szkoła powszechna z siedzibą w budynku pod adresem Sporysz 305 (współcześnie ul. Pierwogóra 6). Stanowisko jej dyrektora pełnił do 1935 Wenancjusz Zych[9].

W 1938 na terenie Koleb został otwarty nowy budynek szkoły, który wzniesiony został na działce zlokalizowanej na zboczu Łyski i przekazanej na ten cel przez Akademię Umiejętności. Działająca w nim placówka funkcjonowała później jako Szkoła Podstawowa nr 4 w Żywcu[9][15].

W 2012 władze miejskie podjęły decyzję o wygaszeniu miejscowej szkoły podstawowej, do czego doszło w 2013. W 2017 jej dawna siedziba została zakupiona przez Fundację św. Królowej Jadwigi, prowadzące sieć szkół działających w oparciu o metodę Montessori, która otworzyła tam niepubliczną placówkę szkolną[15][16][17].

Edukacja[edytuj | edytuj kod]

Niepubliczna Szkoła Podstawowa Fundacji Królowej Świętej Jadwigi
  • Niepubliczna Szkoła Podstawowa Fundacji Królowej Świętej Jadwigi w Kolebach – prowadzi działalność w dawnym budynku nieistniejącej Szkoły Podstawowej nr 4 przy ul. Pod Łyską 36[9][17][15].

Turystyka[edytuj | edytuj kod]

Przez teren Kocurów-Koleb przebiegają następujące szlaki turystyczne:

  • szlak turystyczny zielony „Szlak Wyzwolenia Żywca”: Sporysz – Moszczanica – Żywiec[18]
  • szlak turystyczny czarny „Szlak Spacerowy na Łyskę”: Konkatedra Narodzenia Najświętszej Maryi PannyPark – Sporysz – Koleby – Łyska – Kocurów – ul. Góra Burgałowska – ul. Powstańców Śląskich – ul. Komonieckiego – Rynek – Konkatedra Narodzenia Najświętszej Maryi Panny[19]

Religia[edytuj | edytuj kod]

Kościół Matki Boskiej Nieustającej Pomocy

Komunikacja[edytuj | edytuj kod]

Transport drogowy[edytuj | edytuj kod]

Status drogi powiatowej na terenie dzielnicy posiada ul. Partyzantów, łącząca ją ze Sporyszem[4][21].

Komunikacja miejska[edytuj | edytuj kod]

Do Kocurowa-Koleb dojechać można autobusami komunikacji miejskiej linii 12 i 15, kursującymi ul. Partyzantów i Kocurowską. Obsługują one trzy przystanki na terenie dzielnicy („Las”, „Kocurów Kaplica” i „Kocurów I”) oraz pętlę o nazwie „Kocurów”, zlokalizowaną przy ul. Kocurowskiej[22].

Dojazd do północnych krańców dzielnicy umożliwiają również autobusy linii 7 i 14, przejeżdżające ul. Andrzeja Komonieckiego i Moszczanicką, zatrzymujące się na przystankach „Cmentarz Żołnierzy Radzieckich” oraz „Technikum”[22].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Dz.U. z 1950 r. nr 3, poz. 22
  2. a b Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Żywca. Część II: Kierunki rozwoju.
  3. a b c d Raport o stanie Miasta Żywiec w 2019 roku, Żywiec: Urząd Miejski, 30 kwietnia 2020, s. 9.
  4. a b c Plan miasta [online], zywiec.pl [dostęp 2024-02-07].
  5. Andrzej Komoniecki, Dziejopis Żywiecki, Żywiec: Sekcja Miłośników Żywiecczyzny przy Kole Towarzystwa Szkoły Ludowej im. A. Asnyka w Żywcu, 1937, s. 22.
  6. Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej opracowany na podstawie wyników pierwszego powszechnego spisu ludności z dn. 30 września 1921 i innych źródeł urzędowych, t. XII, Warszawa: Główny Urząd Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, 1925, s. 18.
  7. a b Przewodnik po kościołach żywieckich [online], 1992, s. 20 [zarchiwizowane z adresu 2018-03-12].
  8. Dz.U. z 1934 r. nr 69, poz. 645
  9. a b c d e Anna Barabasz, Teresa Cimała, Joanna Zając-Slapničar, Mozaika żywiecka. Przewodnik niebanalny, Stowarzyszenie PARAMUS, s. 32-49.
  10. Marzenia o klubie [online], beskidzka24 [dostęp 2024-02-10].
  11. Krakowski Dziennik Wojewódzki. 1949, nr 6, poz. 67
  12. Dz.U. 1950 nr 3 poz. 22
  13. Dz.U. z 1950 r. nr 3, poz. 22.
  14. Rączka 2010 ↓, s. 28-29.
  15. a b c Szkoła w Kolebach sprzedana - powstanie w niej placówka Montesori [online], zywiecinfo.pl [dostęp 2024-02-09].
  16. W szkole znów będzie szkoła? [online], zywiec.beskidy.news [dostęp 2024-02-09].
  17. a b Żywiec-Koleby [online], mms.edu.pl [dostęp 2024-02-09].
  18. Szlak zielony Żywiec Sporysz – Moszczanica – Żywiec (Szlak Wyzwolenia Żywca) [online], naszlaku.com [dostęp 2021-04-27].
  19. Żywiec ma szlak spacerowy na Łyskę! [online], zywiec.pl [dostęp 2024-02-10].
  20. Kościół pw. NMP Nieustającej Pomocy w Kocurowie [online], parafiazywiecka.net [dostęp 2024-02-10].
  21. Sieć dróg [online], pzd.zywiec.pl [dostęp 2024-02-07].
  22. a b Schemat linii [online], mzk.zywiec.pl [dostęp 2024-02-07].

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]