Kolë Jakova

Kolë Jakova

Data i miejsce urodzenia	15 grudnia 1916 Szkodra (Albania)
Data i miejsce śmierci	16 listopada 2002 Tirana (Albania)
Narodowość	albańska
Język	albański
Dziedzina sztuki	dramat, powieść
Ważne dzieła
Dom Gjoni Nasza ziemia

Kolë Jakova (ur. 15 grudnia 1916 w Szkodrze, zm. 16 listopada 2002 w Tiranie) – albański dramaturg, poeta i scenarzysta filmowy.

Życiorys

Był synem rzemieślnika. Kształcił się w rodzinnej Szkodrze. W czasie II wojny światowej działał w ruchu oporu, organizując teatr partyzancki i pisząc pierwsze utwory. Po 1944 skoncentrował się na poezji, nawiązującej do walki partyzantów albańskich. Od 1947 pisał dramaty, stając się jednym z twórców współczesnej dramaturgii albańskiej. Początkowo w jego twórczości dominowały komedie (Dom Gjoni), ale największą sławę przyniosły mu patetyczne utwory odwołujące się do historii Albanii. W 1954 wydał dramat Nasza ziemia (Toka jone) stanowiący klasyczny przykład zastosowania formuły socrealistycznej w albańskiej literaturze. W 1964 dramat ten stał się podstawą scenariusza filmu fabularnego Toka jonë, w reżyserii Hysena Hakaniego.

Dramaty Jakovy, pisane w latach 60. i 70. zgodnie z nową linią partii przedstawiały problem emancypacji ludności wiejskiej, a także walki z religią i prawem zwyczajowym (Gjetani).

W latach 1945–1946 kierował Filharmonią Albańską. W latach 1947–1949 sprawował funkcję dyrektora Teatru Ludowego (Teatri Popullor) w Tiranie, późniejszego Teatru Narodowego.

Grób Kole Jakovy na cmentarzu Sharre w Tiranie

Imię Jakovy nosi szkoła w Tiranie i ulica w Prizrenie.

Twórczość

Dramaty

• 1947: Dom Gjoni
• 1949: Halili dhe Hajria (Halil i Hajrija)
• 1953: Motori (Maszyna)
• 1954: Toka jonë (Nasza ziemia)
• 1965: Përkolgjinajt
• 1972: Gjetani
• 1976: Lulet e shegës (Kwiaty granatu)
• 1977: Lugajanet
• 1978: Permbytja e madhe (Wielka powódź)

Powieści

• 1967: Ndihme konkrete (Konkretna pomoc)
• 1975: Bashkë me Agimin (Razem z Agimem)
• 1979: Fshati midis ujërave (Wieś między wodami)
• 1984: Kulla buzë liqenit (Kulla u ujścia rzeki)

Opowiadania

• 1979: Mbreti i divave (Król gigantów)

Scenariusze filmowe

• 1978: Kur hidheshin themelet
• 1983: Bilbili mëndjelehtë

LIteratura dziecięca

• 1998: Rapsodi shqiptare : një tufë rapsodi legjendare shqiptare të krijuara sipas dëshirës së autorit dhe të vëna në varg sipas vargut te ciklit te kreshnikeve

Bibliografia

• Josif Papagjoni: Enciklopedi. Teatri e kinematografia shqiptare. Tirana: 2009, s. 195–197. ISBN 978-99943-1456-0. (alb.).
• Ymer Çiraku, Kolë Jakova, Tirana 1998.
• Biogram pisarza