Kolcowój europejski

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kolcowój europejski
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

astropodobne

Rząd

psiankowce

Rodzina

psiankowate

Rodzaj

kolcowój

Gatunek

kolcowój europejski

Nazwa systematyczna
Lycium europaeum L.
Sp. pl. 1:192. 1753[3]

Kolcowój europejski (Lycium europaeum L.) – gatunek roślin z rodziny psiankowatych.

Zasięg geograficzny[edytuj | edytuj kod]

Gatunek głównie śródziemnomorski. Zasięg geograficzny obejmuje Afrykę Północną (Algieria, Egipt, Libia, Maroko, Tunezja i wyspa Madera), Europę Południową (Albania, Chorwacja, Grecja, Włochy, Słowenia, Serbia, Francja, Portugalia, Hiszpania) i Azję Zachodnią (półwysep Synaj, Izrael, Jordania, Liban, Turcja)[4][5].

Morfologia i ekologia[edytuj | edytuj kod]

Pokrój
Krzew o wysokości 2–3 m i podobnej szerokości[6]
Pędy
Rozgałęzione, nagie, za młodu jasnobrązowe, później brązowe lub szare, o popękanej korze. Pokryte są kolcami, które na młodych pędach mają długość ok. 2 cm, na starych do 15 cm[6].
Liście
Całobrzegie, lancetowate, o długości do 2 cm[6].
Kwiaty
Wyrastają pojedynczo, czasami po dwa na krótkiej szypułce. Są lekko pachnące, różowe lub żółtozielone. Kwitną od czerwca do września[6].
Owoc
Żółta jagoda o długości ok. 8 mm[6].

Rośnie w zespołach roślinnych typu makia, w zaroślach i na stepach[6].

Udział w kulturze[edytuj | edytuj kod]

  • Wszyscy badacze roślin biblijnych są zgodni, że kolcowój europejski jest cytowany w Biblii. Niemal wszyscy zajmujący się tym problemem wiążą ten gatunek z określeniem „ciernisty krzew” użytym w bajce wygłoszonej przez Jotama do mieszkańców Sychem. W bajce tej drzewa proponują kolcowojowi, by został ich królem (Księga Sędziów 9,7-21). Badacze roślin są zgodni, że chodzi tu o kolcowój europejski, gdyż jest on pospolity na terenach od Morza Martwego po Liban. N. Haureweni (jeden z badaczy roślin biblijnych) również zgadza się z tym, że gatunek ten jest wymieniony w Biblii, ale jego zdaniem w innym miejscu: wszędzie tam, gdzie jest mowa o cierniach, np. w wersecie „wymłócę ciała wasze cierniami pustyni i ostami” (Sdz 8,7)[7].
  • M. Zohary na podstawie analizy słów hebrajskich i arabskich uważa, że od kolcowoju europejskiego pochodzi nazwa miejscowości Azeka w Judei, w której Dawid pokonał Goliata[7].
  • J. Maillat i S. Maillat uważają, że w koronę cierniową Jezusa Chrystusa były wplecione gałązki kolcowoju europejskiego[7].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-06-13] (ang.).
  3. The Plant List [dostęp 2014-11-20].
  4. Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2014-11-20].
  5. Lycium europaeum L.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-08-03].
  6. a b c d e f Flovers in Israel. [dostęp 2014-12-23].
  7. a b c Zofia Włodarczyk: Rośliny biblijne. Leksykon. Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera PAN, 2011. ISBN 978-83-89648-98-3.