Kolonia Polska
50°16′43″N 22°36′29″E/50,278611 22,608056| wieś | |
.jpg) Kościół parafialny | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2015) |
274[2] |
| Strefa numeracyjna |
17 |
| Kod pocztowy |
37-303[3] |
| Tablice rejestracyjne |
RLE |
| SIMC |
0653133[4] |
Położenie na mapie gminy Kuryłówka  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa podkarpackiego  | |
Położenie na mapie powiatu leżajskiego  | |
| 50°16′43″N 22°36′29″E/50,278611 22,608056[1]
| |
.jpg)
Kolonia Polska – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie leżajskim, w gminie Kuryłówka[4][5].
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa rzeszowskiego.
Części wsi[edytuj | edytuj kod]
| SIMC | Nazwa | Rodzaj |
|---|---|---|
| 0653156 | Nagórne | część wsi |
Historia[edytuj | edytuj kod]
Do 31 grudnia 1964 Kolonia Polska była przysiólkiem Cieplic [6]. Początki Kolonii sięgają przełomu XVII i XVIII wieku. W 1812 roku w czasach galicyjskiego ruchu osadniczego, na terenie Cieplic powstała osada Niemieckich kolonistów (luteranów), którzy jednak z powodu lichej i nieurodzajnej ziemi, sprzedali ją Polakom. Następnie nową wieś tworzyli już Polacy i została dla odróżnienia od sąsiednich wsi Ruskich, nazwana: Kolonia Polska[7].
W tej miejscowości urodził się ks. Stanisław Szpetnar.
Kościół[edytuj | edytuj kod]
Początkowo wierni z Cieplic i Kolonii Polskiej należeli do parafii w Sieniawie. Starania o własną świątynię trwały długo; najpierw powstała kaplica w Dąbrowicy w 1890 roku. Dopiero staraniem pochodzącego z Kolonii Polskiej ks. Stanisława Szpetnara i jego ojca Józefa Szpetnara, w 1910 roku rozpoczęto budowę kościoła, fundacji Adama i Ludwiki Czartoryskich. Nowy kościół pw. św. Stanisława Biskupa został poświęcony 8 maja 1914 roku przez dziekana z Sieniawy ks. Tomasza Włazłowskiego[7].
Schematyzm Diecezji Przemyskiej na rok 1916 tak wzmiankował parafię: Kolonia Polska, adjac pagi Cieplice, usque ad a 1914 ad parochiam Sieniawa pertinensad a 1914 expositura independens. Eclesia m. sumptibus III. D. Adami Czartoryski, aedificata, s. T.S. StaM. benedicta. Coop exp.: R. Henryk Uchman...Administrator: R. Jan Ziemiński...In Dąbrowica adest capella publica. Początkowo do parafii należały: Kolonia Polska, Dąbrowica Duża, Dąbrowica Mała, Słoboda i przysiółki Cieplic (Biele, Szegdy), a od 1962 roku Cieplice Dolne[8].
Kościół został konsekrowany 16 czerwca 1926 roku przez bp Anatola Nowaka. W latach 1930-w parafii posługiwały siostry Służebniczki Starowiejskie[7].
Oświata[edytuj | edytuj kod]
Szkoła w Kolonii Polskiej powstała w 1907 roku staraniem ks. Stanisława Szpetnara. Przydatnym źródłem archiwalnym do poznawania historii szkolnictwa w Galicji są austriackie Szematyzmy Galicji i Lodomerii, które podają nazwiska nauczycieli. Początkowo w latach 1907-1911 była to "szkoła exponowana" Kolonia Polska ad Cieplice, a od 1911 roku jedno-klasowa. Pierwszą nauczycielką została Salomea Filar[9].
- Nauczyciele
- 1907-1910. Salomea Filar.
- 1910-1911. Felix Łabno[10].
- 1911-1913. Felicja Łabno[11].
- 1913-1914. Waleria Irluwna[12]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 107621
- ↑ Strategia Rozwoju Gminy Kuryłówka na lata 2015-2022. Stan ludności w dn. 31.07.2015 str. 11 [dostęp 2022-01-12]
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 490 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ a b c GUS. Wyszukiwarka TERYT
- ↑ a b Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ Rozporządzenie w sprawie zmiany granic powiatów jarosławskiego i leżajskiego.(Dz.U. z 1964 r. nr 42, poz. 283)
- ↑ a b c Historia Parafii Kolonia Polska
- ↑ "Schematismus Universi Venerabilis Cleri Dioeceseos Premisliensis tum Saecularis tum Regularis Ritus Latini 1916"
- ↑ "Szematyzm Królestwa Galicji i Lodomerii z Wielkim Księstwem Krakowskim na rok 1908" strona 591
- ↑ "Szematyzm...na rok 1911" strona 687
- ↑ "Szematyzm...na rok 1913" strona 750
- ↑ "Szematyzm...na rok 1914" strona 760