Kolonia Seredzice
51°09′07″N 21°12′25″E/51,151944 21,206944| wieś | |
 Kolonia Seredzice | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2020) |
285[2] |
| Strefa numeracyjna |
48 |
| Kod pocztowy |
27-100[3] |
| Tablice rejestracyjne |
WRA |
| SIMC |
0622760[4] |
Położenie na mapie gminy Iłża  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa mazowieckiego  | |
Położenie na mapie powiatu radomskiego  | |
| 51°09′07″N 21°12′25″E/51,151944 21,206944[1]
| |
Kolonia Seredzice (łac. Wscheradzice) – wieś w woj. mazowieckim, pow. radomskim, gm. Iłża[4][5].
Wieś jest siedzibą sołectwa o tej samej nazwie. Miejscowość położona jest w środkowo-wschodniej części kraju, na Przedgórzu Iłżeckim, w Małopolsce, nad Iłżanką.
Nazwa miejscowości[edytuj | edytuj kod]
Nazwa wsi jest połączeniem wyrazów Kolonia, mówiącym o dawnym statusie prawnym osady oraz Seredzice, informującym o pierwotnej przynależności gruntów, na których powstała miejscowość.
Nazwa Seredzice pochodzi od imienia Wszerad i pierwotnie brzmiała Wszeradzice. Z biegiem lat ewoluowała do dzisiejszej formy[6].
Położenie[edytuj | edytuj kod]
Kolonia Seredzice leży w górnym biegu Iłżanki, na Przedgórzu Iłżeckim. Miejscowość leży po lewej stronie rzeki, w obrębie sołectwa znajduje się około 3 km jej długości, w tym jej rozległe rozlewiska[7]. Przy granicy Kolonii Seredzic z wsią Starosiedlice znajduje się jedno z najwyższych wzniesień Przedgórza Iłżeckiego (244 m).
Historia[edytuj | edytuj kod]
Wieś prawdopodobnie powstała pod koniec XIX w. na gruntach wsi Seredzice Bliższe. Pierwsza oficjalna wzmianka o miejscowości znajduje się na mapie WIG z 1938 r., gdzie wieś nosi nazwę Seredzice Dworskie[8].
Po II wojnie światowej miejscowość zaczęła nosić nazwę Kolonii Seredzic i rozrastać się. W 1952 r. była jedną z 11 gromad gminy Błaziny. W 1954 roku razem z wsią Seredzice utworzyła Gromadę Seredzice. Następnie w 1973 r. weszła w skład gminy Iłża.
Z najnowszej historii wsi należy nadmienić m.in. budowę farmy wiatrowej Iłża II w 2013 r., z której 4 turbiny wiatrowe znalazły się na terenie Kolonii Seredzice[9].
Demografia[edytuj | edytuj kod]
Miejscowość liczy ponad 80 domów i liczy nieco ponad 350 mieszkańców.
Statystyka[10]:
Administracja[edytuj | edytuj kod]
Części wsi[edytuj | edytuj kod]
| SIMC | Nazwa | Rodzaj |
|---|---|---|
| 0622799 | Nad Jeziorem | przysiółek |
| 0622776 | Wygoda | przysiółek |
Podział administracyjny[edytuj | edytuj kod]
Kolonia Seredzice jest siedzibą sołectwa o tej samej nazwie, które leży w woj. mazowieckim, pow. radomskim, gm. Iłża. W swojej historii często zmieniała przynależność administracyjną.
| Lata | Przynależność administracyjna |
|---|---|
| 1999 - obecnie | woj. mazowieckie, pow. radomski, gm. Iłża |
| 1975 - 1998 | woj. radomskie, gm. Iłża |
| 1973 - 1975 | woj. kieleckie, pow. starachowicki, gm. Iłża |
| 1959 - 1973 | woj. kieleckie, pow. iłżecki, grom. Błaziny |
| 1954 - 1959 | woj. kieleckie, pow. iłżecki, grom. Seredzice |
| 1945 - 1954 | woj. kieleckie, pow. iłżecki, gm. Błaziny |
| 1939 - 1945 | dystr. radomski, pow. starachowicki, gm. Błaziny |
| 1919 - 1939 | woj. kieleckie, pow. iłżecki, gm. Błaziny |
Komunikacja[edytuj | edytuj kod]
Drogi[edytuj | edytuj kod]
Na terenie miejscowości znajdują się zarówno drogi gminne jak i powiatowe. Jedyną drogą powiatową jest prowadząca z Iłży do Seredzic.
Komunikacja autobusowa[edytuj | edytuj kod]
Na terenie wsi znajdują się 2 przystanki autobusowe obsługiwane przez PKS Starachowice.
Religia[edytuj | edytuj kod]
Cały teren wsi znajduje się w granicach rzymskokatolickiej parafii pw. Wniebowzięcia NMP w Iłży[11]. Większość mieszkańców jest wyznania rzymskokatolickiego.
Turystyka[edytuj | edytuj kod]
Zabytki[edytuj | edytuj kod]
Na terenie miejscowości znajdują się dwie budowle, którą są o wiele starsze od reszty zabudowy. Są to:
- kapliczka św. Antoniego - zbudowana w XIX w. według legendy została wystawiona na miejscu nieodbytego pojedynku na znak pojednania[12];
- młyn wodny - zbudowany w 1932 roku nad Iłżanką, niegdyś napędzany siłą wody, dziś elektryczny[13];
Szlaki rowerowe[edytuj | edytuj kod]
W Kolonii Seredzice krzyżuje się wiele szlaków rowerowych Związku Gmin “Nad Iłżanką”
- Szlak niebieski
Siekierka Nowa - Tymienica - Ciepielów - Kazanów - Wólka Gonciarska - Jedlanka Stara - Iłża - Kolonia Seredzice - Seredzice - Trębowiec - Szlak zielony
Iłża - Kolonia Seredzice - Jasieniec Iłżecki Nowy - Jasieniec-Maziarze - Marcule - Rybiczyzna - Podkońce - Prędocin - Chwałowice - Jedlanka Stara - Krzyżanowice - Gaworzyna - Szlak czarny
Kolonia Seredzice - Błaziny Dolne - Koszary - Piotrowe Pole
Osoby związane z Kolonią Seredzicami[edytuj | edytuj kod]
Antoni Połowniak (ur. 10 czerwca 1928 w Kolonii Seredzicach) – polski polityk, poseł na Sejm PRL VII i VIII kadencji, w latach 1973–1975 wojewoda kielecki, od 1980 do 1981 członek Komitetu Centralnego PZPR.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 121304
- ↑ Raport o stanie gminy w roku 2020. Stan ludności 31.12.2020 str. 10 [dostęp 2022-03-30]
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 490 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ a b c GUS. Wyszukiwarka TERYT
- ↑ a b Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ „Boże Święty pobłogosław Seredzice i Pakosław” - Iłża - Regionalny Serwis Informacyjny [online], www.ilza.com.pl [dostęp 2017-11-24] (pol.).
- ↑ Iłżanka [online], portalwiedzy.onet.pl [dostęp 2017-11-24] [zarchiwizowane z adresu 2016-04-09] (pol.).
- ↑ Zarchiwizowana kopia. [dostęp 2015-07-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)].
- ↑ Iłżecka farma wiatrowa oficjalnie otwarta! [online], www.ilza.com.pl [dostęp 2017-11-24] (pol.).
- ↑ Statystyki wraz z wsią Białka, spowodowane błędem GUS-u. http://stat.gov.pl/bdl/app/miejsc_w.display?p_id=16740&p_token=0.9622649406816888
- ↑ Opis parafii na stronie diecezji
- ↑ Zenon Gierała - Opowieści przydrożnych kapliczek, Warszawa 2010
- ↑ Liceum Ogólnokształcące im. Mikołaja Kopernika w Iłży [online], loilza.pl [dostęp 2017-11-24] (pol.).
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Seredzice, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. X: Rukszenice – Sochaczew, Warszawa 1889, s. 441.
- Siedziba gminy: Iłża
| Miasto | |
|---|---|
| Części miasta |
|
| Wsie |
|
| Części wsi |
|
| Osady wsi |
|
| Przysiółki wsi |
|
| Kolonia | |
| Osady | |
| Osady leśne |
|
| Zniesione miejscowości |
|
