Koluszki (gmina)

Koluszki
	gmina miejsko-wiejska
Herb	Flaga
Państwo	Polska
Województwo	łódzkie
Powiat	łódzki wschodni
TERC	1006073
Siedziba	Koluszki
Burmistrz	Waldemar Chałat
Powierzchnia (2018)	157,20 km²
Populacja (2018); • liczba ludności	; 23 639
• gęstość	150 os./km²
Nr kierunkowy	(+48) 44
Tablice rejestracyjne	ELW
	Adres urzędu:ul. 11 Listopada 65; 95-040 Koluszki
Szczegółowy podział administracyjny
Liczba sołectw	24
Liczba miejscowości	31
	Położenie na mapie powiatu;
	51°44′34″N 19°50′12″E/51,742778 19,836667
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Strona internetowa
	Biuletyn Informacji Publicznej

Koluszki – gmina miejsko-wiejska w województwie łódzkim, w powiecie łódzkim wschodnim z siedzibą w Koluszkach.

Według danych z 1 stycznia 2018 roku gmina liczyła 23 639 mieszkańców^[2].

Położenie[edytuj | edytuj kod]

Według danych z 1 stycznia 2018 roku powierzchnia gminy Koluszki wynosiła 157,20 km²^[2].

Gmina położona jest we wschodniej części powiatu łódzkiego wschodniego na obszarze Wzniesień Łódzkich. Przez teren gminy przepływa Koluszkowianka, Mroga i Piasecznica.

Przynależność administracyjna[edytuj | edytuj kod]

Gmina Koluszki
Okres	Jednostka administracyjna
1975–1998	województwo piotrkowskie
1999–	województwo łódzkie	powiat łódzki wschodni

Środowisko naturalne[edytuj | edytuj kod]

Lasy[edytuj | edytuj kod]

W 2017 roku powierzchnia lasów na terenie gminy wynosiła 6435 ha, co stanowi lesistość na poziomie 40,9%^[3].

Formy ochrony przyrody[edytuj | edytuj kod]

Rezerwat przyrody Gałków (57,85 ha)
Leśny Park Dendrologiczny (0,5 ha), przy drodze Kaletnik–Będzielin^[4]

Demografia[edytuj | edytuj kod]

Ludność[edytuj | edytuj kod]

Liczba mieszkańców gminy Koluszki wg GUS^[2]
Rok (stan na 1 stycznia)	Liczba ludności	Przyrost	Gęst. zaludnienia [os./km²]	Powierzchnia [km²]
2016	23 636	–	150	157,20
2017	23 609	27
2018	23 639	30

Wskaźnik maskulinizacji[edytuj | edytuj kod]

Wskaźnik maskulinizacji^[1] (stan na 1 stycznia 2018)
Opis	Ogółem		Kobiety	Mężczyźni
populacja	23 639	100%	52,5%	47,5%

Miejscowości[edytuj | edytuj kod]

Miejscowości wg TERYT^[5]:

Sołectwa[edytuj | edytuj kod]

Będzelin
Borowa (Borowa I, Borowa II)
Długie–Turobowice
Felicjanów
Gałków Duży
Gałków Mały (Gałków Mały Wschód, Gałków Mały Zachód)
Gałkówek-Parcela
Jeziorko
Katarzynów–Zygmuntów
Kaletnik
Kazimierzów
Lisowice–Erazmów
Nowy Redzeń
Przanowice
Regny
Różyca–Żakowice
Stamirowice–Leosin
Stary Redzeń
Stefanów
Słotwiny
Świny
Wierzchy

Części wsi[edytuj | edytuj kod]

Czatolin (część wsi Gałków Duży)
Długie-Kolonia (część wsi Długie)
Górny Śląsk (część wsi Stary Redzeń)
Małe Przanowice (część wsi Przanowice)
Mogiłki (część wsi Gałków Duży)
Nowa Borowa (część wsi Borowa)
Nowe Jeziorko (część wsi Jeziorko)
Stare Jeziorko (część wsi Jeziorko)
Stare Słotwiny (część wsi Słotwiny)
Stare Wierzchny (część wsi Wierzchny)
Świny-Pieńki (część wsi Świny)
Wierzchny Dolne (część wsi Wierzchny)
Wierzchny Górne (część wsi Wierzchny)
Wierzchny-Kolonia (część wsi Wierzchny)
Witosówka (część wsi Gałkówek-Parcela)

Kolonie[edytuj | edytuj kod]

Leopoldów (kolonia wsi Kazimierzów)
Michałów (kolonia wsi Świny)
Przanowska Parcela (kolonia wsi Przanowice)
Świny (kolonia wsi Świny)

Turystyka i zabytki[edytuj | edytuj kod]

Zabytki[edytuj | edytuj kod]

park dworski w Lisowicach^[6]
cmentarz z XVII w. (obecnie lapidarium) przy kościele pw. św. Trójcy w Gałkowie Dużym^[7]
cmentarz wojenny z okresu I wojny światowej (1914–1918) w Gałkowie Małym^[7]
neogotycki kościół pw. Niepokalanego Poczęcia NMP (1895–1903) w Koluszkach^[7]
osiedle robotnicze z końca XIX w. w Koluszkach^[7]

Ścieżki rowerowe[edytuj | edytuj kod]

W 2017 roku na terenie gminy było 7,6 km ścieżek rowerowych^[3].

Gospodarka[edytuj | edytuj kod]

Gmina Koluszki ma charakter rolniczo–przemysłowy (ok. 48% powierzchni gminy to użytki rolne), wchodzi w skład Łódzkiego Obszaru Metropolitalnego. W 2017 na terenie gminy w rejestrze REGON zarejestrowanych było 2132 podmiotów gospodarczych; dochód gminy na jednego mieszkańca wynosił 3803 zł^[3].

Oświata[edytuj | edytuj kod]

Osobny artykuł: Oświata w gminie Koluszki.

Transport[edytuj | edytuj kod]

Transport drogowy[edytuj | edytuj kod]

Drogi wojewódzkie[edytuj | edytuj kod]

715 Brzeziny – Ujazd
716 Koluszki – Piotrków Trybunalski

Transport kolejowy[edytuj | edytuj kod]

Sąsiednie gminy[edytuj | edytuj kod]

Andrespol, Brójce, Brzeziny, Budziszewice, Jeżów, Rogów, Rokiciny, Ujazd, Żelechlinek

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ ^a ^b Gmina Koluszki w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-03-15] , liczba ludności w oparciu o dane GUS.
↑ ^a ^b ^c Główny Urząd Statystyczny / Podstawowe dane / Ludność w przekroju terytorialnym [online], stat.gov.pl [dostęp 2018-10-10] (pol.).
↑ ^a ^b ^c Urząd Statystyczny w Łodzi – Statystyczne Vademecum Samorządowca [online], 2017 .
↑ Leśny Park Dendrologiczny [online], koluszki.pl [dostęp 2018-10-10] (pol.).
↑ Główny Urząd Statystyczny [online], eteryt.stat.gov.pl [dostęp 2018-10-10] (pol.).
↑ Zestawienia zabytków nieruchomych [online], www.nid.pl [dostęp 2018-10-10] .
↑ ^a ^b ^c ^d Ciekawe miejsca- Koluszki [online], koluszki.pl [dostęp 2018-10-10] (pol.).

[populacja2018-1] Gmina Koluszki w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-03-15] , liczba ludności w oparciu o dane GUS.

[:3-2] Główny Urząd Statystyczny / Podstawowe dane / Ludność w przekroju terytorialnym [online], stat.gov.pl [dostęp 2018-10-10] (pol.).

[:4-3] Urząd Statystyczny w Łodzi – Statystyczne Vademecum Samorządowca [online], 2017 .

[4] Leśny Park Dendrologiczny [online], koluszki.pl [dostęp 2018-10-10] (pol.).

[5] Główny Urząd Statystyczny [online], eteryt.stat.gov.pl [dostęp 2018-10-10] (pol.).

[6] Zestawienia zabytków nieruchomych [online], www.nid.pl [dostęp 2018-10-10] .

[:1-7] Ciekawe miejsca- Koluszki [online], koluszki.pl [dostęp 2018-10-10] (pol.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

Siedziba gminy	Koluszki
Wsie	Będzelin Borowa Długie Erazmów Felicjanów Gałków Duży Gałków Mały Gałkówek-Parcela Jeziorko Kaletnik Katarzynów Kazimierzów Leosin Lisowice Nowy Redzeń Przanowice Regny Różyca Słotwiny Stamirowice Stary Redzeń Stefanów Świny Turobowice Wierzchy Zygmuntów Żakowice
Osady leśne	Regny Stare Chrusty
Integralne części wsi	Czatolin Długie-Kolonia Górny Śląsk Leopoldów Małe Przanowice Michałów Mogiłki Nowa Borowa Nowe Jeziorko Przanowska Parcela Stare Jeziorko Stare Słotwiny Stare Wierzchy Świny (kolonia) Świny-Pieńki Wierzchy Dolne Wierzchy Górne Wierzchy-Kolonia Witosówka

Miasta	Koluszki Rzgów Tuszyn
Gminy miejsko-wiejskie	Koluszki Rzgów Tuszyn
Gminy wiejskie	Andrespol Brójce Nowosolna

Przynależność wojewódzka	gubernia piotrkowska (1867–1915) woj. łódzkie (II RP) (1919–39) woj. łódzkie (1945–75)
Miasta	Będków (do 1870) Brzeziny Głowno (do 1870 i 1925–40 →) Jeżów (do 1870) Koluszki (de facto od 1940, de jure od 1949) Stryków (do 1870 i od 1923) Tomaszów (Mazowiecki) (do 1948 →) Ujazd (do 1870)
Gminy wiejskie (1867–1954 i 1973–75)	Bedoń (do 1874) Będków (od 1868) Biała (do 1954) Bratoszewice (do 1954) Brzeziny (od 1973) Ciosny (do 1954) Długie (1868–1953) Dmosin Dobra (do 1954) Gałków (do 1874) Gałkówek (1874–1954) Głowno (191?–25) Jeżów (od 1953) Katarzynów (do 1868 i 1953–54) Koluszki (od 1973) Lipiny (do 1954) Łazisko (do 1953) Łaznów (do 1953) Mikołajów (1868–1954) Mroga Dolna (do 1953) Niesułków (do 1954) Nowosolna (od 1973) Popień (do 1953) Rogów (od 1953) Rokiciny (od 1953) Stryków (191?–23) Stryków (od 1973) Ujazd (od 1953)
Gromady (1954–72)	Andrespol (1954–57 →) Będków (1954–72) Biała (1954–56 →) Borowa (1954–59) Bratoszewice (1954–72) Bronowice (1954–72) Chrusty Nowe / Nowe Chrusty (1954–72) Ciosny (1959–72) Dąbrówka Duża (1954–72) Dmosin (1954–72) Dobra (1954–72) Drzazgowa Wola (1954–59) Gałków Duży (1954–72) Gałkówek-Kolonia (1954–72) Janków (1954–59) Jeżów (1954–72) Kalonka (1954–59) Katarzynów (1954–72) Kołacin (1954–72) Koźle (1954–72) Lipiny (1954–72) Łaznów (1954–72) Nadolna (1954–61) Niesułków (1954–72) Niewiadów (1954–72) Olszowa (1954–59) Popielawy (1954–59) Prażki (1954–59) Redzeń Stary (1954–61) Rogów (1954–72) Rokiciny (1954–72) Różyca (1954–72) Skoszewy Stare / Stare Skoszewy (1954–72) Smardzew (1954–56 →) Swędów (1954–59) Ujazd (1954–72) Wierzchy (1954–59) Wola Cyrusowa (1954–59) Wola Łokotowa (1954–68) Zaborów (1954–72) Zawada (1954–72)