Komarów-Osada

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Komarów-Osada
wieś
Ilustracja
Kościół w Komarowie
Państwo

 Polska

Województwo

 lubelskie

Powiat

zamojski

Gmina

Komarów-Osada

Liczba ludności (2021)

777[2][3]

Strefa numeracyjna

84

Kod pocztowy

22-435[4]

Tablice rejestracyjne

LZA

SIMC

0890726[5]

Położenie na mapie gminy Komarów-Osada
Mapa konturowa gminy Komarów-Osada, w centrum znajduje się punkt z opisem „Komarów-Osada”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko prawej krawiędzi na dole znajduje się punkt z opisem „Komarów-Osada”
Położenie na mapie województwa lubelskiego
Mapa konturowa województwa lubelskiego, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Komarów-Osada”
Położenie na mapie powiatu zamojskiego
Mapa konturowa powiatu zamojskiego, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Komarów-Osada”
Ziemia50°37′42″N 23°28′33″E/50,628333 23,475833[1]

Komarów-Osadawieś (dawne miasto) w Polsce, położona w województwie lubelskim, w powiecie zamojskim, w gminie Komarów-Osada[6][5].

Komarów uzyskał lokację miejską w 1748 roku, zdegradowany w 1869 roku[7]. W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Komarów-Osada. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa zamojskiego.

Miejscowość jest sołectwem, siedzibą gminy Komarów-Osada[8]. Według Narodowego Spisu Powszechnego z roku 2011 wieś liczyła 899 mieszkańców[9].

Części wsi[edytuj | edytuj kod]

Integralne części wsi Komarów-Osada[6][5]
SIMC Nazwa Rodzaj
0890732 Borowinka część wsi
0890749 Kątek część wsi
0890755 Podgórze część wsi
0890761 Przedmieście część wsi
0890778 Przymiarki część wsi

Geografia[edytuj | edytuj kod]

Zarówno Komarów-Osada, jak i gmina Komarów-Osada leżą na pograniczu trzech krain geograficznych: Grzędy Sokalskiej, Kotliny Hrubieszowskiej i Padołu Zamojskiego. Sama miejscowość jest też niejako granicą między pierwszą z nich – pagórkowatą i pozostałymi – płaskimi. W pobliżu Komarowa przepływa rzeka Sieniocha – dopływ Huczwy, do której uchodzi wiele drobnych cieków wodnych.

Klimat można określić jako umiarkowany ciepły przejściowy z cechami kontynentalnego. Lata są dość gorące, a zimy mroźne. Opady wynoszą ok. 600 mm rocznie.

Gospodarka[edytuj | edytuj kod]

W okresie PRL-u funkcjonowały tu niewielkie zakłady przemysłowe, takie jak mleczarnia lub filia Wytwórni Sprzętu Komunikacyjnego w Świdniku. Obecnie jest to wieś o charakterze typowo rolniczym, działają tu też małe firmy usługowe (sklepy, apteki).

W okolicy Komarowa-Osady odkryto w latach 70. XX wieku złoża gazu ziemnego. Obszar gminy znajduje się na terenie Lubelskiego Zagłębia Węglowego.

Historia[edytuj | edytuj kod]

13 stycznia 1870 r. pozbawiono Komarów praw miejskich[10].

W XX stuleciu w okolicach Komarowa rozegrały się dwie duże bitwy. Pierwsza z nich, w okresie I wojny światowej, rozegrała się od 23 sierpnia do 1 września 1914 r., kiedy wojska austro-węgierskie pokonały armię rosyjską.

Druga natomiast to słynna zwycięska bitwa w sierpniu 1920 r. pomiędzy wojskami polskimi pod dowództwem Juliusza Rómmla a bolszewicką I Armią Konną Siemiona Budionnego

W okresie międzywojennym Komarów pełnił rolę siedziby gminy (w ówczesnym powiecie tomaszowskim) o obszarze 10,166 km² mającej ludności 12 892 osób.

Podczas okupacji hitlerowskiej osada była dwukrotnie (14 grudnia 1942 i 17 stycznia 1943 r.) pacyfikowana. W obu łącznie zginęło 51 osób, w tym 16 kobiet i 3 dzieci. Spłonęło kilka zabudowań. Komarów został wysiedlony przez Niemców w grudniu 1942 r. Ludność polską wywieziono do obozu w Zamościu, zaś w jej miejsce przywieziono Niemców z Besarabii i Chorwacji.

W latach 1904–1911 wybudowano tu neogotycki kościół pw. Świętej Trójcy według projektu Kazimierza Skórewicza.

Z Komarowa-Osady pochodzą dwaj dowódcy Armii Krajowej, majorowie Zenon Jachymek ps. „Wiktor” i Hieronim Białowolski. Walczyli oni zarówno z niemieckim okupantem, jak i UPA po 1944 roku. Major Jachymek był po wojnie skazany przez władze komunistyczne na karę śmierci, został zwolniony w 1956 roku, po dojściu do władzy Władysława Gomułki.

Getto w Komarowie-Osadzie[edytuj | edytuj kod]

W czasie okupacji niemieckiej, w pierwszej połowie 1942 roku utworzono tu getto, zlikwidowane 10 listopada 1942 roku. Przebywała w nim ludność żydowska m.in. z Łodzi, Włocławka, Sierpca i Zamościa (400 osób) oraz ponad 700 Żydów z Czechosłowacji, ogółem ok. 2500 osób. 23 maja 1942 roku wysłano z getta transport Żydów do ośrodka zagłady w Bełżcu, w październiku 1942 roku część ludności rozstrzelano. W czasie likwidacji getta pozostałych mieszkańców wywieziono do ośrodka zagłady w Bełżcu[11].

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 56587
  2. Wieś Komarów-Osada w liczbach, Polska w liczbach [dostęp 2023-11-09] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  3. NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych, Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2023-11-09].
  4. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 493 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  5. a b c TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2016-02-29].
  6. a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  7. Robert Krzysztofik, Lokacje miejskie na obszarze Polski. Dokumentacja geograficzno-historyczna, Katowice 2007, s. 40-41.
  8. Strona gminy, sołectwa [dostęp 2023-11-15]
  9. GUS: Ludność – struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.. [dostęp 2016-08-30].
  10. Postanowienie z 19 (31) grudnia 1869, ogłoszone 1 (13 stycznia) 1870 (Dziennik Praw, rok 1869, tom 69, nr 239, s. 471)
  11. Obozy hitlerowskie na ziemiach polskich 1939-1945. Informator encyklopedyczny, Warszawa 1979, s. 239.