Kondensator elektrolityczny
Kondensator elektrolityczny – typ kondensatora, w którym rolę jednej z elektrod pełni elektrolit. Pozwala na pozyskanie większej pojemności w stosunku do wielkości niż inne rodzaje kondensatorów.
   
|
Kondensator elektrolityczny został wynaleziony i opatentowany w 1896 roku przez polskiego elektrotechnika i przemysłowca Karola Pollaka[1][2].
Budowa[edytuj | edytuj kod]
Kondensator elektrolityczny zbudowany jest z elektrody metalowej i elektrolitowej, które podłączone są do wyprowadzeń i rozdzielone są warstwą dielektryka. Elektroda metalowa wykonana jest zazwyczaj z aluminium lub tantalu, a rolę dielektryka pełni cienka warstwa tlenku metalu (np. tlenku glinu).
Charakterystyka[edytuj | edytuj kod]
- duża pojemność,
- małe rozmiary,
- mała rezystancja szeregowa,
- mała indukcyjność szeregowa,
- poprawne działanie tylko dla małych częstotliwości,
- poprawne działanie tylko przy odpowiednim spolaryzowaniu.
Rodzaje[edytuj | edytuj kod]
Kondensatory elektrolityczne aluminiowe[edytuj | edytuj kod]
Dostępne w zakresie pojemności od 100 nF do 1 F, przystosowane do pracy z napięciem stałym rzędu kilkuset woltów. Dielektrykiem jest cienka (< 1 µm) warstwa tlenku glinu.
Kondensatory elektrolityczne tantalowe[edytuj | edytuj kod]
Dostępne w zakresie pojemności do ok. 3000 µF. Dielektrykiem jest cienka warstwa tlenku tantalu(V) (Ta2O5). W porównaniu do kondensatorów aluminiowych, mają znacznie bardziej stabilną pojemność i mniejszą upływność, jak również bardzo niską impedancję przy niskich częstotliwościach pracy. Nie są jednak odporne na piki napięciowe i ulegają zniszczeniu (któremu może towarzyszyć ich eksplozja), jeśli zostaną odwrotnie spolaryzowane lub narażone nawet na krótkie impulsy napięcia przekraczające ich znamionowe napięcie pracy.
Kondensatory elektrolityczne niobowe[edytuj | edytuj kod]
Mają konstrukcję taką samą jak kondensatory tantalowe i porównywalne z nimi właściwości. Dielektrykiem jest cienka warstwa tlenku niobu(V) (Nb2O5). Oferowane są w wąskim zakresie pojemności i na napięcia do 10 V[3].
"Choroba kondensatorów"[edytuj | edytuj kod]
W latach 2001–2002 zaczęły się pojawiać liczne doniesienia o awariach komputerów i innego sprzętu wywołanych przez wycieki elektrolitu z aluminiowych kondensatorów elekrolitycznych. Problem dotyczył kondensatorów wielu wytwórców, głównie z Tajwanu. ABIT i IBM były pierwszymi firmami, które oficjalnie przyznały w roku 2002, że ich produkty dotknięte są tego typu awariami na dużą skalę.
Powodem problemu okazało się wytwarzanie wodoru na elektrodach kondensatora, co powodowało wzrost wewnętrznego ciśnienia, rozszczelnienie i wyciek elektrolitu. Jak ustalono, pewien pracownik japońskiej firmy produkującej kondensatory wykradł formułę elektrolitu i otworzył w Chinach fabrykę kondensatorów, a także sprzedał wykradzioną formułę innym producentom. Jednak wykradzione przez niego dane były niepełne, przez co kondensatory napełnione tym elektrolitem ulegały przedwczesnym awariom[4].
Wprawdzie problem został rozpoznany, jednak według niektórych źródeł[5], wadliwe kondensatory są wciąż spotykane, nawet w nowych urządzeniach.
Internauci stworzyli, na podstawie doniesień techników naprawiających sprzęt elektroniczny, listę producentów, których niektóre kondensatory dotknięte były tym problemem[6][7].
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Charles Pollak: Improvements in Means for Controlling or Directing Electric Currents. Patent GB189524398. 1895 (zgłoszenie), 1896 (patent). [dostęp 2016-10-21]. (ang.).
- ↑ Charles Pollak: Elektrischer Flüssigkeitskondensator mit Aluminiumelektroden. Patent DE92564. Kaiserliches Patentamt, 1896. [dostęp 2016-10-21]. (niem.).
- ↑ Piotr Górecki. Kondensatory tantalowe i niobowe. „Elektronika dla Wszystkich”, s. 24–25, kwiecień 2012. ISSN 1425-1698.
- ↑ Samuel K. Moore, Yu-Tzu Chiu. Leaking capacitors muck up motherboards. „Spectrum”. 40 (2), 2003. IEEE. [dostęp 2016-10-21].
- ↑ BadCaps.net (ang.)
- ↑ lista z capacitorlab.com (ang.)
- ↑ lista z badcaps.net forum (ang.)