Korczmin

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Korczmin
wieś
Ilustracja
Cerkiew Objawienia Pańskiego w Korczminie
Państwo

 Polska

Województwo

 lubelskie

Powiat

tomaszowski

Gmina

Ulhówek

Liczba ludności (2021)

105[2][3]

Strefa numeracyjna

84

Kod pocztowy

22-678[4]

Tablice rejestracyjne

LTM

SIMC

0904380

Położenie na mapie gminy Ulhówek
Mapa konturowa gminy Ulhówek, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Korczmin”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko prawej krawiędzi na dole znajduje się punkt z opisem „Korczmin”
Położenie na mapie województwa lubelskiego
Mapa konturowa województwa lubelskiego, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Korczmin”
Położenie na mapie powiatu tomaszowskiego
Mapa konturowa powiatu tomaszowskiego, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Korczmin”
Ziemia50°24′59″N 23°53′16″E/50,416389 23,887778[1]

Korczminwieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie tomaszowskim, w gminie Ulhówek[5][6].

Wieś jest sołectwem w gminie Ulhówek[7]. Według Narodowego Spisu Powszechnego z roku 2011 wieś liczyła 117 mieszkańców[8].

Wierni Kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii Matki Bożej Królowej Polski w Machnówku[9].

W Korczminie znajduje się zabytkowa drewniana cerkiew greckokatolicka z 1658 roku, najstarsza na Lubelszczyźnie.

Położenie geograficzne[edytuj | edytuj kod]

Korczmin leży na obszarze Równiny Bełskiej na Małym Polesiu, w dolinie rzeczki Rzeczycy, w południowo-wschodniej części województwa lubelskiego.

W II Rzeczypospolitej wieś w powiecie rawskim w woj. lwowskim.

W 1944 nacjonaliści ukraińscy z OUN-UPA zamordowali tutaj 19 Polaków[10].

W latach 1954–1957 wieś należała i była siedzibą władz gromady Korczmin, po jej zniesieniu w gromadzie Ulhówek. W latach 1975–1998 miejscowość znajdowała się w województwie zamojskim.

Cerkiew, widok od frontu
Równina Bełska w Korczminie

Historia[edytuj | edytuj kod]

Miejscowość wzmiankowana po raz pierwszy w 1437 r. W 1482 r. wymieniona jest Anna żona Marka z Gródka, córka Mikołaja z Korczmina pojawiającego się w źródłach w latach 1466-1473. W 1472 posiadał on 6½ łana gruntów rolnych, karczmę i młyn. W 1531 r. rejestry poborowe wykazują łany i młyn. W 1564 r. wieś należy do Goździów-Gdeszyńskich. W 1578 r. Goździowa opłaca podatki od 4½ łana. W 1572 r. w akcie konfederacji z woj. bełskiego wymieniony jest Melchior (Malcher) Korczmiński, który jest właścicielem części wsi. W końcu XVI wieku posiadaczem jest Piotr Korczmiński, potem jego córka Anna, która w 1620 roku sprzedała swoją część Bartłomiejowi Bełżyckiemu. W 2 poł. XVIII w. wieś należała do Poletyłów. W XIX w. większa jej część była w posiadaniu Serwatowskich (dwór, folwark, młyn wodny). W 1880 r. na terenie wsi mieszkało 900 mieszkańców, a spis z 1921 r. wykazał 189 domów.

Przed II wojną światową Korczmin był dużą wsią, liczącą ponad 1000 osób, zamieszkaną głównie przez ludność ukraińską, wysiedloną w latach 1945–1947.

Zabytki[edytuj | edytuj kod]

  • Drewniana cerkiew greckokatolicka pw. Objawienia Pańskiego w Korczminie jest najstarszą na Lubelszczyźnie. Pierwsza wzmianka o świątyni w tym miejscu pochodzi z 1531 r., obecną cerkiew zbudowano w 1658 r. Remontowana i rozbudowywana prawdopodobnie w 1772 r., a w 1850 r. dobudowano dwie przybudówki od strony prezbiterium i przedsionek przy babińcu. Z Korczmina pochodzi znana w okolicy i uważana za cudowną ikona Matki Boskiej, którą umieszczono tu ok. połowy XVII w. Obecnie obraz znajduje się w greckokatolickiej cerkwi Narodzenia NMP w Lublinie, a w Korczminie znajduje się jego kopia. Cerkiew w Korczminie była użytkowana przez grekokatolików do 1947 r., do czasu wysiedlenia ze wsi mieszkańców. Kilka następnych lat świątynia ta była używana jako kościół filialny parafii rzymskokatolickiej w pobliskim Machnówku. Od połowy lat 50. XX w. pozostawała opuszczona przez blisko 40 lat. W 1990 r. rozpoczęto prace konserwatorskie przy obiekcie, zainicjowane przez Społeczną Komisję Opieki na Zabytkami Sztuki Cerkiewnej. Cerkiew rozebrano, wymieniono elementy zniszczone i zakonserwowano pozostałe, a w 1994 r. rozpoczęto jej ponowne stawianie. W kwietniu 2002 r. Wojewódzki Konserwator Zabytków w Lublinie przekazał cerkiew na rzecz parafii greckokatolickiej Narodzenia NMP w Lublinie. Rekonsekracja cerkwi odbyła się 28 sierpnia 2004 r.
  • W pobliżu cerkwi znajduje się czworoboczna dzwonnica z połowy XIX w. oraz cmentarz z dziewiętnastowiecznymi nagrobkami bruśnieńskimi.

Turystyka[edytuj | edytuj kod]

Przez Korczmin przebiega trasa Transgranicznego szlaku turystycznego Bełżec - Bełz, z atrakcją turystyczną jaką jest znajdująca się we wsi zabytkowa drewniana cerkiew z 1658 roku[11].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 58254
  2. Wieś Korczmin w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2023-11-09], liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  3. NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2023-11-09].
  4. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 514 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  5. GUS. Wyszukiwarka TERYT
  6. Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  7. BIP gminy, sotysi
  8. GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
  9. Opis parafii na stronie diecezji
  10. Szczepan Siekierka, Henryk Komański, Krzysztof Bulzacki, Ludobójstwo dokonane przez nacjonalistów ukraińskich na Polakach w województwie lwowskim 1939–1947, Wrocław: Stowarzyszenie Upamiętnienia Ofiar Zbrodni Ukraińskich Nacjonalistów, 2006, s. 760, ISBN 83-85865-17-9, OCLC 77512897.
  11. Bełżec - Bełz. Transgraniczny szlak turystyczny – strona szlaku. [dostęp 2015-12-19].

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Grzegorz Rąkowski, Polska egzotyczna, część II, Oficyna Wydawnicza "Rewasz", Pruszków 2002, ISBN 978-83-62460-26-7

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]