Korpus Zachodni

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Korpus Zachodni – struktura Związku Walki Zbrojnej - Armii Krajowej działająca do 1941 do kwietnia 1944, grupująca wysiedlonych żołnierzy z Wielkopolski i Pomorza, jako przyszłe struktury wojskowe dla Okręgu Pomorze i Okręgu Poznań.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Wiosną 1942 rozkazem Komendanta Głównego AK gen. Stefana Roweckiego "Grot" powołano na obszarze Generalnego Gubernatorstwa strukturę "Korpus Zachodni", którego celem było wojskowe zorganizowanie wysiedlonych z terenów anektowanych przez Niemców mieszkańców Wielkopolski i Pomorza. Stanowił on samodzielną formację ZWZ-AK. Komendantem Korpusu był płk. Ludwik Łęgowski "Janusz", zaś zastępcą ppłk Franciszek Rataj "Paweł".

Rozkazem Komendanta Głównego AK z dnia 10 grudnia 1942 dotychczas samodzielny Korpus, został podporządkowany Obszarowi Zachodniemu AK. Zlikwidowano stanowisko komendanta głównego powołując inspektora Korpusu w komendzie Obszaru Zachodniego AK. Funkcję tę objął płk. Rudolf Ostrihansky "Rudolf"[1]. Komendanci okręgów i obwodów, zostali referentami ds. Korpusu Zachodniego we właściwych komendach AK, gdzie znajdowały się terytorialnie jednostki. Zadaniem referentów było:

  • zorganizować kadrę dowódczą plutonów bojowych dla Okręgów Poznań i Pomorze;
  • wyszkolić zespoły dywersyjne na ośrodki komunikacyjne gotowe do przejścia na obszar Pomorza i Wielkopolski;
  • zorganizować szkieletowe plutony bojowe i kobiece zespoły wojskowej służby pomocniczej;
  • propagować wśród wysiedlonej ludności hasła walki cywilnej i podnosić poziom morale[2].

Na terenie Obszaru Warszawskiego AK w połowie 1943 zorganizowanych było 856 żołnierzy (38 oficerów, 18 podchorążych, 181 podoficerów i 619 żołnierzy), w tym grupa bojowa 2 Pułku Szwoleżerów 721 żołnierzy w Obwodzie Grójec AK. W Okręgu Warszawskim AK w 1943 w ewidencji Korpusu było 362 żołnierzy (124 oficerów, 8 podchorążych, 73 oficerów i 157 szeregowych). W oddziałach warszawskich istniał zawiązek 7 Pułku Strzelców Konnych Wielkopolskich pod dowództwem mjr Zbigniewa Szacherskiego "Romana". Z tego oddziału w okresie powstania warszawskiego powstał Batalion "Bończa".

29 stycznia 1944 rozkazem Komendanta Głównego AK postanowiono traktować Korpus wyłącznie jako możliwość mobilizacyjną, wstrzymując bieżącą pracę i podporządkowując oddziały właściwym okręgom. Od 1 kwietnia 1944 zlikwidowano stanowiska inspektora i referentów w okręgach

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Armia Krajowa w dokumentach 1939 - 1945. T. II. Wrocław-Warszawa-Kraków: Ossolineum, 1990, s. 466.
  2. Antoni Sanojca: Zarys struktury organizacyjnej Okręgu Warszawskiego ZWZ-AK wrzesień 1939 - lipiec 1944 [w]: Warszawa lat wojny, okupacji i odbudowy 1939 - 1944. T. I. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1973, s. 142.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Jan Gozdawa-Gołębiowski, Obszar Warszawski Armii Krajowej, Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL, 1992, ISBN 83-228-0136-X, OCLC 749998651.