Kostkowie

Kostka – kaszubski ród szlachecki.

Historia rodu

Nazwisko Kostka ma pochodzenie niegniazdowe. Na Pomorzu notowane od drugiej połowy XV wieku. Pierwsze wzmianki o kaszubskich Kostkach pochodzą z 1570 (Marcin, Jakub, Paweł, Jan, Bartłomiej Kostkowie). Rodzina posiadała działy we wsiach Podjazy, Mściszewice, i Węsiory. Kaszubscy Kostkowie chętnie przyznawali się do pokrewieństwa z senatorską rodziną Kostków z Mazowsza, której przedstawiciele nabywali też majątki na Pomorzu. Pokrewieństwo takie, choć możliwe, jest jednak niepotwierdzone. Kolejne wzmianki o rodzinie z lat: 1608 (Marcin Podiaski alias Kostka, Symon Węsierski alias Kostka), 1617 (Andreas Wansersky alias Kostka). Oprócz przydomków pochodzących od trzech wsi wymienionych wcześniej, nazwisko Kostka notowano także z przydomkami: Chośnicki, Gostomski, Lubański, Tuchliński, Zdunowski. Nie wiadomo, czy wszyscy byli rzeczywiście z jednego rodu. Pewność można mieć w przypadku Mściszewskich, Podjaskich, Gostomskich, Węsierskich i Lubańskich. Kolejne wzmianki o rodzinie pochodzą z lat: 1648 (P. Kostka), 1717 (Jan Kostka), 1772 (Albert Kostka), 1774 (Andrzej Kostka, Michał Kostka z synami Ludwikiem i Stanisławem, Wojciech Kostka), 1780 (Matthias Kostka). Rodziny o nazwisku Kostka istnieją do dzisiaj, nie tylko na Pomorzu.

Herby

Niemieckie herbarze, uważające kaszubskich Kostków za gałąź rodziny tego samego nazwiska z Mazowsza, przypisywały im herb Dąbrowa. Jeden z Kostków-Gostomskich użył w 1818 pieczęci z herbem Gostomski III. Kostkowie-Szkotowscy ze Szkotowa w Prusach Królewskich, mający być rzeczywiście gałęzią mazowieckich Kostków, zarzucili w którejś z gałęzi herb Dąbrowa na rzecz herbu własnego Kostka.

Stowarzyszenie Rodu Kostków

Od 2005 w Koszalinie działa stowarzyszenie o charakterze genealogiczno-heraldycznym, skupiające Kostków i osoby z nimi skoligacone, a więc członków jednego z ważniejszych rodów magnackich w dawnej Polsce. Stowarzyszenie organizuje spotkania, sesje, prowadzi wywody genealogiczne członków, a także wydaje zeszyty pt. „Materiały do biografii genealogii i historii rodu Kostków herbu Dąbrowa”. Wyd. Stowarzyszenie Rodu Kostków, Białystok-Koszalin, ISBN 978-83-927099-0-9.

Przedstawiciele rodu

Kostkowie herbu Dąbrowa:

• Stanisław Kostka
• Paweł Kostka
• Piotr Kostka
• Jan Kostka
• Anna Ostrogska

Miejsca związane z historią rodu

• Kańczuga
• Słocina (dzielnica Rzeszowa)
• Zamek Orawski
• Dąbrowa (herb szlachecki)
• Golub Dobrzyń
• Rostków
• Sztemberg
• Szkotowo
• Podjazy
• Pelkinie
• Jaroslaw
• Łąka/Tyczyn
• Wieleń
• Szamotuły
• Śmiłowice
• Kościelna Jania

• 
  Herb Dąbrowa
• 
  Herb Gostomski III
• 
  Herb Kostka

Bibliografia

• Jerzy Antoni Kostka: Kostkowie herbu Dąbrowa. Koszalin: Wyd. ZP POLIMER, 2010. ISBN 978-83-89976-40-6. OCLC 751293202.
• Przemysław Pragert: Herbarz szlachty kaszubskiej. T. 2. BiT, 2007, s. 101-105, 256. ISBN 978-83-924425-9-2.
• Materiały do biografii, genealogii i historii rodu Kostków, herbu Dąbrowa "zeszyty, nr 1- 6". Wyd. Stowarzyszenie Rodu Kostków. ISBN 978-83-927009-0-9