Kołokoł (pismo)
 Winieta pisma „Kołokoł” z 15 lipca 1861 roku | |
| Częstotliwość |
dziennik |
|---|---|
| Państwo | |
| Wydawca |
Aleksander Hercen |
| Tematyka |
polityczna |
| Pierwszy numer |
1 lipca 1857 |
| Ostatni numer |
1867 (1870) |
Kołokoł (pol. Dzwon) – rosyjska gazeta rewolucyjna wydawana przez Aleksandra Hercena na emigracji w latach 1857–1867.
Pierwszy numer ukazał się 1 lipca 1857 roku. Jednym z głównych redaktorów pisma był Mikołaj Ogariow, z Kołokołem współpracował także Michał Bakunin. „Kołokoł” wychodził początkowo w Londynie, następnie w Genewie. Mottem „Kołokoła” były słowa: Vivos voco (Wzywam żywych).
W pierwszych latach istnienia „Kołokoł” cieszył się ogromną popularnością w społeczeństwie rosyjskim, liczyli się z nim nawet wrogowie. „Kołokoł” posiadał rozległą sieć korespondentów, którzy bardzo dokładnie informowali redakcję o wszystkim, co się dzieje w kraju. Demaskatorskie artykuły w „Kołokole” wzbudzały popłoch wśród biurokracji rosyjskiej. „W niektórych sferach i kołach obawiano się Hercena bardziej niż rządu” – pisał książę Mieszczerski, reakcyjny publicysta rosyjski, mając na uwadze piętnowanie nadużyć administracji i obszarników, czemu wiele uwagi poświęcała redakcja „Kołokoła”. Zdecydowanie propolskie stanowisko Hercena w dobie powstania styczniowego oraz spadek ruchu rewolucyjnego w Rosji w drugiej połowie szóstego dziesięciolecia wpłynęły na znaczne zmniejszenie się poczytności czasopisma. W roku 1867 Hercen zmuszony był zrezygnować z wydawania „Kołokoła”.
W 1870 roku Ogariow, Bakunin i Siergiej Nieczajew podjęli nieudaną próbę reaktywacji pisma, ukazało się jedynie kilka numerów.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Michał Bakunin „Pisma wybrane”, t. 2, Warszawa 1965
Józef Kowalski „Rewolucyjna demokracja rosyjska a powstanie styczniowe”, Warszawa 1949