Kościół katolicki w Czechach
Kościół katolicki w Czechach (czes. Církev katolická v Česku) dzieli się na dwie metropolie rzymskokatolickie - czeską i morawską, którymi kierują arcybiskupi-metropolici oraz bizantyjsko-rusiński egzarchat apostolski. Arcybiskup praski jest prymasem Czech.
Historia
Kościelna struktura organizacyjna w Czechach jest starsza od siostrzanej struktury w Polsce. Kościół czeski zaczął przeżywać ogromny kryzys swej tożsamości w czasach husyckich w XV w. Nastąpiło wówczas osłabienie środowiska katolickiego. Ruch husycki odbierany był jako narodowy. Kolejny cios strukturze kościelnej zadał okres reformacji i walk międzywyznaniowych. Wówczas liczba katolików spadła do 10 %.
Cuius regio, eius religio czyli zasada uzgodniona dla obszaru Czech (jako części składowej Cesarstwa Rzymskiego - Rzeszy) dawała monarchom prawo wyboru wyznania oraz narzucenia go swoim poddanym. Jako opiekunowie Katolicyzmu wystapiła dynastia Habsburgów. Czeskie środowiska niekatolickie nie były wspierane, chronione lub faworyzowane w kraju, Habsburgowie bowiem byli dynastią rzymsko-katolicką władającą krajami o takim wyznaniu na półwyspie Iberyjskim w w Amerykach i w Europie środkowej.
O przywiązaniu dynastii rządzącej Czechami do wiary katolickiej świadczy np. budowa Escorialu w jednej z domen przez Habsburgów posiadanych.
Gdy w 1918 odzyskano niepodległość, Czesi manifestowali swoją wolność, odchodząc od Kościoła katolickiego. Czwartym czynnkiem, który wpłynął na sytuację obecną – środowisko katolickie w Czechach jest mniejszością – były lata rządów komunistycznych. Władze skutecznie starały się izolować Kościół od reszty społeczeństwa: zlikwidowano seminaria, pozostawiając jedno dla całych Czech i Moraw, narzucono limit przyjęć, zlikwidowano zakony i zgromadzenia, proboszczowie podlegali sekretarzom partyjnym, aktywnych kapłanów przenoszono do martwych parafii, sekretarze partyjni byli obecni na zebraniach dekanalnych. Największym problemem, z którym boryka się dzisiaj Kościół czeski, jest brak kapłanów, np. w archidiecezji praskiej w 2011 64 % parafii nie ma księdza, w diecezji litomierzyckiej w 400 parafiach pracuje 90 księży.
Struktura
Metropolia czeska
- Archidiecezja praska kard. Dominik Duka OP
- Diecezja czeskobudziejowicka bp Vlastimil Kročil
- Diecezja hradecka bp Jan Vokál
- Diecezja litomierzycka bp Jan Baxant
- Diecezja pilzneńska bp František Radkovský
Metropolia morawska
- Archidiecezja ołomuniecka abp Jan Graubner
- Diecezja brneńska bp Vojtěch Cikrle
- Diecezja ostrawsko-opawska bp František Lobkowicz
Nuncjatura apostolska
Nuncjatura apostolska w Czechach mieści się w Pradze, przy ul. Vorsilskiej, 12. Obecnie reprezentantem Watykanu jest abp Giuseppe Leanza.
Statystyki
Kościół rzymskokatolicki posiada obecnie (2009) w Czechach dwudziestu biskupów (Kościół greckokatolicki posiada trzech biskupów), 1370 księży diecezjalnych, 586 zakonnych (w sumie 1956), 178 diakonów stałych, 116 braci zakonnych, 1609 sióstr zakonnych, 160 członków instytutów świeckich, 1109 katechetów. W wyższych seminariach duchownych kształci się 184 seminarzystów. Kościół prowadzi 39 przedszkoli i szkół podstawowych, 33 szkoły średnie, 7 uniwersytetów [1] . W Czechach pracuje około 200 księży z Polski. [2].
Media
Czasopisma
Katolickie czasopisma: Katolický týdeník, Světlo, Teologické texty, Salve, Milujte se!, ADéčko dla dzieci, In! dla dziewcząt, Tarsicius dla ministrantów
Wydawnictwa
Katolickie książki wydają: Karmelitánské nakladatelství, Matice cyrilometodějská, Nakladatelství Cor Jesu, Paulínky, Nakladatelství Vyšehrad, Cesta, Trinitas, salezjańskie wydawnictwo Portál.