Kościół św. Mikołaja w Krakowie

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kościół św. Mikołaja
A-77 z 5 czerwca 1968[1]
kościół parafialny
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Miejscowość

Kraków

Adres

ul. Kopernika 9

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Parafia

św. Mikołaja w Krakowie

Wezwanie

św. Mikołaj

Przedmioty szczególnego kultu
Relikwie

Hanna Chrzanowska

Położenie na mapie Krakowa
Mapa konturowa Krakowa, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Mikołaja”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Mikołaja”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Mikołaja”
Ziemia50°03′39,0″N 19°56′49,9″E/50,060833 19,947194
Strona internetowa

Kościół św. Mikołaja – zabytkowy, rzymskokatolicki kościół parafialny znajdujący się w Krakowie, przy ul. Kopernika 9, na Wesołej.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Pierwotną świątynię romańską wzniesiono na tym miejscu – przy ówczesnym szlaku prowadzącym z Krakowa w kierunku Rusi – w XI lub pierwszej połowie XII wieku. Kościół był początkowo przydzielony benedyktynom tynieckim (świadczy o tym bulla papieża Grzegorza IX z 1229), w XIV w. pełnił też już funkcje parafialne (stanowił główną świątynię osady Wesoła). Benedyktyni w 1467 roku przekazali go Akademii Krakowskiej.

W XIV lub XV wieku budowlę romańską rozebrano i materiał wykorzystano do wzniesienia kościoła gotyckiego (zachowały się tego okresu fragmenty murów prezbiterium). W roku 1655 Szwedzi splądrowali go i spalili. Świątynia została odbudowana w latach 1677–1684 w stylu barokowym. Uroczystej konsekracji w 1682 dokonał biskup Mikołaj Oborski.

W skromnej barokowej fasadzie od strony zachodniej w niszach dolnej kondygnacji znajdują się posągi św. Piotra i Pawła. Wyposażenie wnętrza pochodzi z drugiej połowy XVIII wieku.

Na początku XX wieku wprowadzono znaczące zmiany w wyglądzie kościoła. Dobudowano drugą nawę boczną od strony południowej, a do prezbiterium – również od strony południowej – dostawiono nową zakrystię z przedsionkami. Autorem projektów przebudowy był architekt Aleksander Biborski.

W kościele tym 10 listopada 1910 r. ślub wzięli Feliks Dzierżyński i Zofia Muszkat. W styczniu 1945 roku uszkodzenia wojenne tego kościoła z tego powodu naprawiała jedna z jednostek Armii Czerwonej[2].

W prawej nawie bocznej znajduje się konfesja błogosławionej Hanny Chrzanowskiej, składająca się z relikwiarza oraz pentaptyku. Kościół jest sanktuarium Hanny Chrzanowskiej.

Wyposażenie kościoła[edytuj | edytuj kod]

Obok kościoła znajdują się:

  • Latarnia umarłych, XIV-wieczna kamienna wieżyczka, składająca się z cokołu, sześciobocznego trzonu z arkadkami oraz ostrosłupowego daszku, na którym znajduje się krzyż – pochodzi z dziedzińca szpitala św. Walentego na Kleparzu, na obecnym miejscu postawiono ją w roku 1871.
  • Chaczkar, pomnik upamiętniający ormiańskie ofiary XX-wiecznych wojen i rzezi.

Szlaki turystyczne[edytuj | edytuj kod]

Kościół znajduje się na trasie Małopolskiej Drogi św. Jakuba z Sandomierza do Tyńca.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo małopolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023.
  2. Mieczysław Czuma, Leszek Mazan, Austryjackie gadanie czyli encyklopedia galicyjska, Kraków: Anabasis, 2013, s. 239, ISBN 978-83-85931-31-7.