Królestwo Niemieckie

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
(Przekierowano z Królestwo Niemiec)
Królestwo Niemieckie
Regnum Teutonicum / Regnum Teutonicorum
Reich der Deutschen / Königreich Deutschland
962–1273/1356[a]
(de facto)
962–1806
(de jure)
Flaga
Herb Niemiec
Flaga Herb
Położenie Niemiec
Język urzędowy

łacina, niemiecki

Stolica

Akwizgran[b]

Ustrój polityczny

monarchia stanowa

Typ państwa

królestwo

Pierwszy władca

Otton I Wielki

Ostatni władca

Franciszek II Habsburg

Status terytorium

królestwo

Zależne od

 I Rzesza

Przekształcenie się z Królestwa wschodniofrankijskiego

962

(nieoficjalnie) postępująca defragmentacja królestwa
(oficjalnie) likwidacja w efekcie decyzji Franciszka II

• XII-XIV wiek
• 1806

Religia dominująca

chrześcijaństwo (katolicyzm)

Terytoria zależne

Czechy

Królestwo Niemieckie (łac. Regnum Teutonicum / Regnum Teutonicorum, niem. Reich der Deutschen / Königreich Deutschland) – średniowieczne i nowożytne państwo na terenie dzisiejszych Niemiec, Austrii, Holandii, Belgii, Luksemburga, Słowenii oraz częściowo Szwajcarii i Francji. Instytucjonalnie tożsame z Królestwem wschodniofrankijskim – nazwę Królestwo Niemieckie stosuje się dla epoki po wymarciu dynastii Karolingów. Od 962 część składowa i rdzeń terytorialny Świętego Cesarstwa Rzymskiego.

Instytucje polityczne Świętego Cesarstwa Rzymskiego i Królestwa Niemieckiego były po roku 962 w zasadzie tożsame. Ustrój i historia obu organizmów pokrywają się w dużej mierze, choć należy pamiętać, że Święte Cesarstwo obejmowało także Włochy i Burgundię. Władca tytułowany był po koronacji przez papieża cesarzem rzymskim, a bez niej od XI wieku – królem Rzymian (Rex Romanorum). Od czasu Maksymiliana I każdy wybrany władca stawał się od razu cesarzem, a wybranego za jego życia następcę tytułowano królem Rzymian.

W epoce nowożytnej nastąpiło utożsamienie Świętego Cesarstwa z państwem niemieckim i nazwa Królestwo Niemieckie praktycznie wyszła z użycia, chociaż cesarze używali konsekwentnie obu tytułów. Stąd zamienne stosowanie pojęć Święte Cesarstwo Rzymskie i Rzesza Niemiecka.

Instytucjonalny kres Królestwa Niemieckiego nastąpił w 1806 kiedy, po secesji kilkunastu księstw i klęsce Austriaków w bitwie pod Austerlitz, ostatni cesarz rzymski i król niemiecki Franciszek II ogłosił rozwiązanie Świętego Cesarstwa Rzymskiego.

Niemcy w 962 r.

     Księstwo Saksonii

     Księstwo Lotaryngii

     Księstwo Frankonii

     Księstwo Szwabii

     Księstwo Bawarii


Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. Formalnie Królestwo Niemieckie było częścią Świętego Cesarstwa Rzymskiego, nigdy nie ogłoszono jego likwidacji, ale od wielkiego bezkrólewia władza królewska zaczęła stawać się coraz bardziej iluzoryczna, a władza na poszczególnych terytoriach należała do lokalnych władców. Złota Bulla Karola IV nadała elektorom praktyczną niezależność od władzy centralnej. Pojęcia Królestwa Niemieckiego i Cesarstwa jeszcze w późnym średniowieczu zlały się ze sobą, a tytuły króla i cesarza były przez władców traktowane łącznie.
  2. Brak stałej siedziby władcy i nominalnej stolicy. Akwizgran był tradycyjnym miejscem koronacji władców i dawną rezydencją Karola I Wielkiego.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Averkorn R., The Process of Nationbuilding in Medieval Germany. A Brief Overview.
  • Bernhardt, J. W., Itinerant Kingship and Royal Monasteries in Early Medieval Germany, c. 936–1075. Cambridge: Cambridge University Press, 1993.
  • Beumann H., „Die Bedeutung des Kaisertums für die Entstehung der deutschen Nation im Spiegel der Bezeichnungen von Reich und Herrscher”, in Nationes, 1 (1978), pp 317–366.
  • Fuhrmann H., Quis Teutonicos constituit iudices nationum? The Trouble with Henry.” Speculum, Vol. 69, No. 2. (Apr., 1994), pp 344–358.
  • Gillingham J., The Kingdom of Germany in the High Middle Ages (900–1200). Historical Association Pamphlets, General Series, no. 77. London: Historical Association, 1971.
  • Gillingham J., „Elective Kingship and the Unity of Medieval Germany”. German History, 9:2 (1991:June), pp. 124–135.
  • MacLean S., Kingship and Politics in the Late Ninth Century: Charles the Fat and the end of the Carolingian Empire. Cambridge University Press: 2003.
  • Mierow Ch. Ch., The Two Cities: A Universal Chronicle to the Year 1146 A.D., by Otto, Bishop of Freising (Records of Western Civilization), New York: Columbia University Press, 2002.
  • Mitchell O. C., Two German Crowns: Monarchy and Empire in Medieval Germany. Lima, Ohio: Wyndham Hall Press, 1985.
  • Reindal R., „Herzog Arnulf und das Regnum Bavariae”, in Zeitschrift für bayerische Landesgeschichte, 17 (1954), pp 187–252.
  • Timothy R., Germany in the Early Middle Ages, c. 800–1056. Longman, 1991.
  • Reynolds S., Kingdoms and Communities in Western Europe, 900–1300, 2nd Ed., Oxford, 1997.
  • Robinson, I. S., „Pope Gregory VII, the Princes and the Pactum 1077–1080.” The English Historical Review, Vol. 94, No. 373. (Oct., 1979), pp 721–756.
  • Thompson J. W., Feudal Germany. 2 vol. New York: Frederick Ungar Publishing Co., 1928.