Krakowska Brygada Kawalerii

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Krakowska Brygada Kawalerii
Historia
Państwo

 Polska

Sformowanie

1921

Rozformowanie

1939

Nazwa wyróżniająca

Krakowska

Tradycje
Rodowód

5 Brygada Jazdy
V Brygada Jazdy
5 Samodzielna Brygada Kawalerii

Dowódcy
Ostatni

gen. bryg. Zygmunt Piasecki

Działania zbrojne
kampania wrześniowa
bitwa pod Tomaszowem (17–20 IX 1939)
Organizacja
Dyslokacja

garnizon Kraków

Rodzaj sił zbrojnych

wojsko

Rodzaj wojsk

kawaleria

Podległość

Dowództwo Okręgu Korpusu Nr V
Armia „Kraków”

Krakowska BK w 1938

Krakowska Brygada Kawalerii (Krakowska BK) – wielka jednostka kawalerii Wojska Polskiego II RP.

W czasie kampanii wrześniowej brygada walczyła w składzie Armii „Kraków”. W czasie bitwy granicznej toczyła walki w rejonie Woźnik. W odwrocie osłaniała północne skrzydło armii; jej 8 pułk ułanów bił sie pod Szczekocinami, a pozostałe pod Pińczowem. 16 września walczyła pod Tarnogrodem, następnie weszła do I bitwy tomaszowskiej. 8 pułk ułanów walczył w ramach Armii „Lublin” w II bitwie tomaszowskiej[1].

Brygada w latach 1924-1939[edytuj | edytuj kod]

W 1924 roku V Brygada Jazdy przemianowana została na 5 Samodzielną Brygadę Kawalerii. Równocześnie w jej skład włączono 5 pułk strzelców konnych.

W latach 1921–1926 brygada podlegała bezpośrednio dowódcy Okręgu Korpusu Nr V. Dowództwo brygady stacjonowało w Krakowie.

W 1925 roku przy 8 pułku ułanów sformowany został 5 szwadron samochodów pancernych.

W 1926 roku ze składu brygady wyłączony został 2 pułk Szwoleżerów Rokitniańskich, który dyslokowany został do Starogardu i podporządkowany dowódcy 8 Samodzielnej Brygady Kawalerii.

W 1930 roku ze składu brygady wyłączono 5 szwadron samochodów pancernych i podporządkowano dowódcy 2 dywizjonu samochodów pancernych.

6 października 1933 roku trzy pułki Brygady wzięły udział w rewii polskiej kawalerii, nazywanej „Świętem Kawalerii Polskiej”, która odbyła się na krakowskich błoniach w 250. rocznicę bitwy pod Wiedniem[2].

Minister spraw wojskowych rozkazem Dep. Dow. Og. 1820. Org. Tj. nadał z dniem 1 kwietnia 1937 roku dotychczasowej 5 SBK nazwę „Krakowska Brygada Kawalerii”[3].

Organizacja pokojowa Krakowskiej BK w 1937 roku:

W sierpniu 1939 roku Ministerstwo Spraw Wojskowych wprowadziło „nowe składy osobowe kawalerii”. Pułki kawalerii na stopie pokojowej zostały podzielone na dwie grupy różniące się stanem osobowym i koni. Dwa pułki należące do Krakowskiej BK (8 ułanów i 5 strzelców konnych) zostały zaliczone do grupy II, a trzeci pułk (3 ułanów) do grupy I[4]. Juliusz S. Tym skonstatował, że rozkaz z sierpnia wprowadzający zmiany w etacie pokojowym, w sytuacji gdy pułki kawalerii od czterech miesięcy prowadziły przygotowania wojenne nie został w pełni wykonany[5].

Udział w kampanii wrześniowej 1939[edytuj | edytuj kod]

Krakowska Brygada Kawalerii pod dowództwem gen. bryg. Zygmunta Piaseckiego wchodziła w skład Armii „Kraków”. Broniła ona odcinka ZąbkowiceCzęstochowa na prawym skrzydle Armii. W pierwszych dniach września niemiecki XV Korpus Armijny gen. piech. Hermanna Hotha przełamał jej obronę pod Woźnikami i Zawierciem.

1 września 3 pułk Ułanów Śląskich bronił Koszęcina i Kalet przed niemiecką 2 Dywizją Lekką gen. por. Georga Stumme. Tego dnia Niemcom udało się zepchnąć pułk na pozycję pod Woźnikami. 2 września rano ponowiła natarcie niemiecka 2 Dywizja Lekka, wdzierając się w obronę Brygady na Floriańskiej Górze bronionej przez szwadron 3 pułku ułanów. Tu kontratakiem zdołano odzyskać pozycję, ale pod Ligotą Woźnicką Niemcom udało się przełamać obronę 8 pułku ułanów. Pod naporem wroga Brygada rozpoczęła odwrót pod Zawiercie nad Wartą. 3 września 8 pułk ułanów oddzielił się od Brygady i walczył następnie pod Szczekocinami, a potem w ramach Armii „Lublin”. 4 września Brygada otrzymała rozkaz odwrotu nad Nidę w kierunku Pińczowa i Miechowa. Cofająca się Brygada była często atakowana przez niemiecką 2 Dywizję Lekką. W dniach 5 – 6 września walczyła pod Pińczowem, po czym wycofała się ku Wiślicy. 7 września osłaniała w Nowym Korczynie sztab Armii. 10 września przeprawiła się prawy brzeg Wisły pod Baranowem Sandomierskim. Następnie wzięła udział w I bitwie pod Tomaszowem Lubelskim. 14 – 15 września jednostki Armii „Kraków” i „Lublin” toczyły ciężkie walki w Puszczy Solskiej. 16 września Armia „Kraków” kontynuowała bitwę pod Biłgorajem. W walkach tych brała udział Brygada, broniąc rejonu silnie atakowanych przepraw na rzece Tanew pod Budziarzami i Księżpolem. 15 września o świcie na przeprawę przez Tanew pod Księżopolem wyszło silne uderzenie niemieckie. Po trzygodzinnej walce Niemcy zostali odrzuceni pod Tarnogród. Brygada zaatakowała Tarnogród, wdzierając się na północny skraj miasta i do rynku, ale przeciwuderzenie Niemców odrzuciło ją ponownie na linię Tanwi. 16 września walczyła pod Dereźnią Solską i Dereźnią Majdańską oraz Starym Majdanem i Nowym Majdanem. Nie udało się jej przebić z okrążenia w kierunku południowym. Skapitulowała wraz z resztą Armii.

Organizacja wojenna Krakowskiej BK we wrześniu 1939[edytuj | edytuj kod]

Organizacja wojenna Krakowskiej BK we wrześniu 1939[6]
Jednostka mobilizowana Jednostka mobilizująca dowódca jednostki mobilizowanej
dowództwo, sztab i szefowie służb Krakowskiej BK Dowództwo Krakowskiej BK gen. bryg. Zygmunt Piasecki
komendant Kwatery Głównej Krakowskiej BK rtm. st. spocz. Franciszek Jakubowski
szwadron sztabowy Krakowskiej BK por. kaw. rez. Kazimierz Chwirut
sąd polowy nr 45 kpt. aud. Mieczysław Alfons Kaczorowski
3 pułk ułanów 3 puł. płk kaw. Czesław Chmielewski
8 pułk ułanów 8 puł. ppłk dypl. kaw. Włodzimierz Dunin-Żuchowski
5 pułk strzelców konnych 5 psk płk kaw. Kazimierz Kosiarski
5 dywizjon artylerii konnej 5 dak ppłk art. Jan Kanty Witowski
drużyna parkowa uzbrojenia nr 541
51 dywizjon pancerny 5 bpanc. mjr br. panc. Henryk Świetlicki
bateria motorowa artylerii przeciwlotniczej typ B nr 85 5 daplot. ppor. art. Stanisław Antoni Skowroński
szwadron kolarzy nr 5 8 puł. rtm. Antoni Starnawski
szwadron pionierów nr 5 rtm. Jan Plosso vel Płosa[a]
szwadron łączności nr 5 por. łącz. Bohdan Chełmoński[b]
samodzielny pluton karabinów maszynowych nr 5 5 psk por. kaw. rez. Władysław Zakrzeński[c]
park intendentury typ II nr 541
pluton konny żandarmerii nr 58 5 dżand. kpt. żand. Zbigniew Kędzierski
poczta polowa nr 167 Dyrekcja OPiT Lwów
pluton sanitarny konny typ I nr 85 szw. zapas. 3 puł.
warsztat taborowy [parokonny] nr 541 3 puł.
kolumna taborowa kawaleriyjska parokonna typ II nr 541
kolumna taborowa kawaleriyjska parokonna typ II nr 542
kolumna taborowa kawaleriyjska parokonna typ II nr 543 5 psk
kolumna taborowa kawaleriyjska parokonna typ II nr 544
kolumna taborowa kawaleriyjska parokonna typ II nr 545
kolumna taborowa kawaleriyjska parokonna typ II nr 546 5 dak
Oddziały przydzielone
Lubliniecki Batalion Obrony Narodowej mjr Franciszek Żak
II pluton 26 eskadry obserwacyjnej 2 plot. por. obs. Stanisław Król

Obsada personalna Kwatery Głównej[edytuj | edytuj kod]

Obsada personalna Kwatery Głównej Krakowskiej Brygady Kawalerii we wrześniu 1939 roku[14][15]

  • dowódca brygady – gen. bryg. Zygmunt Piasecki
  • oficer ordynansowy – ppor. rez. kaw. Andrzej Czapski
  • szef sztabu – ppłk dypl. kaw. Tadeusz Julian Nalepa
  • oficer operacyjny – rtm. Stanisław Szczypa (słuchacz I rocznika WSWoj.)
  • oficer informacyjny – por. dypl. kaw. Henryk Algernan Gustaw Ottmar Maria Breza †27 IX 1939 Zielona k. Rawy Ruskiej
  • dowódca łączności – kpt. łącz. Wacław Dramiński (do 29 VIII 1939 dowódca łączności Pomorskiej BK)
  • kwatermistrz – rtm. dypl. Witold Sokolnicki
  • szef służby intendentury – kpt. int. z wsw Piotr II Borkowski[d]
  • naczelny lekarz – mjr lek. Jerzy Marceli Paweł Kluczyński †3 IX 1939 Woźniki
  • naczelny lekarz weterynarii – ppłk lek. wet. Zygmunt Zawierucha (starszy lekarz weterynarii 8 puł)
  • szef służby sprawiedliwości i szef Sądu Polowego Nr 45 – kpt. aud. Mieczysław Alfons Kaczorowski (sędzia śledczy w WSO Nr V)
  • szef służby duszpasterstwa katolickiego – ks. kpl. Zygmunt Pastuszko (administrator parafii Częstochowa)
  • komendant Kwatery Głównej – rtm. w st. spocz. Franciszek Jakubowski
  • dowódca Szwadronu Sztabowego – por. rez. Kazimierz Chwirut

Odtworzenie brygady w ramach Armii Krajowej[edytuj | edytuj kod]

Pod koniec lipca 1944 roku, na terenie Okręgu Krakowskiego AK, zgodnie z planem Odtwarzania Sił Zbrojnych, sformowana została Krakowska Brygada Kawalerii Zmotoryzowanej AK krypt. „Bank”, „B”, „CC”.

Organizacja i obsada personalna Krakowskiej BK Zmot. AK według stanu z 20 października 1944 roku
Dowództwo i sztab brygady (13 oficerów, 8 podoficerów i 42 szeregowców)

  • dowódca brygady – mjr kaw. Edward Kleszczyński ps. „Miechowita”, „Dzik”
  • szef sztabu – mjr piech. Adolf Skorwid ps. „Dąb”
  • adiutant – ppor. rez. Tadeusz Laskowski ps. „Skała I”
  • I oficer sztabu – por. Wacław Hubicki ps. „Hubert”
  • oficer wyszkolenia – por. rez. Zygmunt Kałwa ps. „Kamień”
  • oficer łączności i dowódca plutonu łączności – ppor. Witold Sławeta ps. „Bystry”
  • oficer broni – ppor. NN ps. "Żak";
  • oficer inżynierii i dowódca plutonu saperów – ppor. NN ps. „Pal”
  • kwatermistrz – kpt. NN ps. "Klon"
  • szef intendentury – ppor. rez. Tadeusz Dziedzicki ps. „Krzywda”
  • kapelan – ks. Mieczysław Skurczyński ps. „Miecz”
  • szef kancelarii – plut. pchor. rez. Stanisław Skalski ps. „Śledź”

8 pułk ułanów AK kryp. „U1”, „B/U”, „CC/U” (24 oficerów, 221 podoficerów i 1648 szeregowych)

  • dowódca pułku – mjr Józef Bokota ps. „Malina”, następnie kpt. Kazimierz Tomczak ps. „Lubicz”
  • I dywizjon – por. Franciszek Bednarski ps. „Zator”, następnie por. Marian Puz ps. „Komar”
  • II dywizjon – por. Bronisław Makowski ps. „Wyrwa”, następnie ppor. Franciszek Kozera ps. „Karp”
  • III dywizjon (początkowo dywizjon zapasowy brygady) – por. Edmund Sienkowski ps. „Pik”

5 pułk strzelców konnych AK kryp. „Pszczoła”, „B/P”, „CC/P” (25 oficerów, 269 podoficerów i 1818 szeregowych)

  • dowódca pułku – rtm. Jerzy Jasielski ps. „Jawa”
  • I dywizjon – por. Stanisław Sierakowski ps. „Dołęga”
  • II dywizjon – por. Otto Śmiałek ps. „Kalina”
  • III dywizjon – kpt. Stefan Philipp ps. „Poraj” (początkowo jako IV/116 Pułku Piechoty AK Ziemi Olkuskiej kryp. „Winiarnia”)

samodzielny batalion partyzancki „Skała”

Brygada posiadała także różnorodne jednostki specjalne, zaliczane do stanów liczbowych obwodów lub macierzystych oddziałów bojowych. Razem z 6 Dywizja Piechoty AK i 106 Dywizją Piechoty AK wchodziła w skład Grupy Operacyjnej „Garda” (nazywanej także „Kraków”) pod dowództwem płk. Edwarda Godlewskiego ps. „Garda”.

Obsada personalna dowództwa brygady[edytuj | edytuj kod]

Dowódcy brygady
Szefowie sztabu
  • rtm. p.d. SG Medard Cibicki (do 1 XI 1923 → słuchacz kursu doszkolenia w Wyższej Szkole Wojennej)
  • rtm. SG dr Marian Maciejowski (do 1 I 1925[17] → Oddział IIIa BŚRW)
  • mjr SG Olgierd Górka (1 II – 31 V 1925 → przeniesiony do rezerwy)
  • mjr / ppłk SG Tadeusz Śmigielski (VI 1925[18] – 23 V 1927 → zastępca dowódcy 8 puł[19])
  • mjr dypl. Stanisław Edward Kozłowski (VI 1927[20] – 20 II 1930 → zastępca dowódcy 10 psk[21])
  • rtm. dypl. Emil Gruszecki (20 II 1930 – 1932 → Departament Kawalerii MSWojsk.)
  • rtm. dypl. Wacław Kamionko[e] (1932[22] – 7 VI 1934 → 10 psk[23])
  • mjr dypl. Grzegorz Dobrowolski-Doliwa (od 7 VI 1934)
  • ppłk dypl. kaw. Tadeusz Julian Nalepa (1938-1939)
Oficerowie sztabu
Obsada personalna i struktura organizacyjna w marcu 1939[27][i]
  • dowódca brygady – gen. bryg. Zygmunt Piasecki
  • szef sztabu – ppłk dypl. Tadeusz Julian Nalepa
  • I oficer sztabu – rtm. dypl. Witold Sokolnicki
  • II oficer sztabu – rtm. Wacław Szcześniak
  • oficer dyspozycyjny (słuchacz École Supérieure de Guerre w Paryżu) – mjr dypl. kaw. Jan Alojzy Rudnicki
  • dowódca łączności – mjr łączn. Jan Wojciech Zgorzelski
  • oficer intendentury – kpt. int. z wsw Piotr II Borkowski

Żołnierze Brygady (w tym OZ) – ofiary zbrodni katyńskiej[edytuj | edytuj kod]

Biogramy zamordowanych znajdują się na stronie internetowej Muzeum Katyńskiego[29]

Nazwisko i imię stopień zawód miejsce pracy / służby (stanowisko) zamordowany
przed mobilizacją we wrześniu 1939
Bystrzonowski Stefan ppor. rez. prawnik OZ Krakowskiej BK Charków
Janikowski Tadeusz plut. pchor. lekarz weterynarii OZ Krakowskiej BK Charków
Ostrowski Roman ppor. rez. inżynier OZ Krakowskiej BK Charków
Radliński Stanisław[30] porucznik żołnierz zawodowy dca pl Szkoły Podchorążych Rezerwy Kawalerii OZ Krakowskiej BK Charków
Ralski Edward por. rez. biolog, profesor doktor Uniwersytet Poznański OZ Krakowskiej BK Charków
Szcześniak Wacław[31] rotmistrz żołnierz zawodowy oficer dyspozycyjny (na kursie we Francji) OZ Krakowskiej BK Charków
Szefer Tadeusz ppor. rez. absolwent UJ Izba Przemysłowo-Handlowa w Gdyni OZ Krakowskiej BK Charków

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. Rtm. Jan Plosso vel Jan Płosa ur. 19 maja 1904 w Piotrkowie, w rodzinie Stanisława i Józefy z Kozłowskich[7]. Był młodszym bratem Stanisława (ur. 1898), kapitana artylerii[8]. Członek POW. Był odznaczony Medalem Niepodległości (27 czerwca 1938) i Złotym Krzyżem Zasługi[9].
  2. por. łącz. Bohdan Chełmoński ur. 19 marca 1911 w m. Lemnica, w ówczesnym powiecie mohylewskim, w rodzinie Kazimierza i Elżbiety. W marcu 1939 na stanowisku adiutanta 5 btlgr w Krakowie[10]. Do 1 maja 1945 przebywał w niemieckiej niewoli, kolejno w Stalagu XIII A, Oflagu VII C (od 25 stycznia 940), Oflagu II B Arnswalde (od 29 maja 1940) i Oflagu II D Gross-Born (od 15 maja 1942). Zmarł 10 września 1986[11].
  3. Rtm. inż. Władysław Zakrzeński ur. 30 maja 1901 w Polance Hallera, w rodzinie Juliana i Elżbiety z Hallerów de Hallenburg, siostry generała Stanisława Hallera. 13 października 1926 został mianowany podporucznikiem ze starszeństwem z 1 lipca 1925 i 537. lokatą w korpusie oficerów rezerwy kawalerii, i wcielony do 20 pułku ułanów. Po 1934 został przeniesiony w rezerwie do 5 pułku strzelców konnych. Na stopień porucznika został mianowany ze starszeństwem z 1 stycznia 1936 i 10. lokatą w korpusie oficerów rezerwy kawalerii[12]. W trzeciej dekadzie sierpnia 1939 zmobilizowany do 5 psk i wyznaczony na stanowisko dowódcy samodzielnego plutonu karabinów maszynowych nr 5. 1 września został lekko ranny w nogę, a następnie ciężko ranny w prawą rękę. W czasie okupacji niemieckiej był oficerem sztabu Inspektoratu Miechów Armii Krajowej i szefem miejscowej akcji „Uprawa”–„Tarcza”. 1 lipca 1946 został mianowany rotmistrzem. Był odznaczony m.in. Srebrnym Krzyżem Zasługi z Mieczami[13].
  4. kpt. int. z wsw Piotr Borkowski ur. 27 kwietnia 1899 w Łodzi, w rodzinie Ludwika. 20 sierpnia 1941 przybył do obozu koncentracyjnego Auschwitz. 17 października 1941 został zamordowany zastrzykiem fenolu[11]. Był odznaczony Srebrnym Krzyżem Zasługi[16].
  5. Podpułkownik dyplomowany kawalerii Wacław Kamionko ur. 18 marca 1901 roku. W 1939 roku pełnił służbę w Departamencie Dowodzenia Ogólnego Ministerstwa Spraw Wojskowych na stanowisku kierownika referatu. W czasie kampanii wrześniowej 1939 roku szef sztabu Grupy „Stryj”. W czasie kampanii norweskiej 1940 roku szef sztabu Samodzielnej Brygady Strzelców Podhalańskich. Odznaczony Krzyżem Srebrnym Orderu Wojennego Virtuti Militari, trzykrotnie Krzyżem Walecznych, Krzyżem Zasługi Wojsk Litwy Środkowej i Srebrnym Krzyżem Zasługi (19 marca 1937). M.P. z 1937 r. nr 64, poz. 97. Rocznik Oficerski 1932, s. 153, 494.
  6. Major audytor Jan Bolesław Marian Zieliński urodził się 7 lipca 1894 roku. 3 maja 1922 roku został zatwierdzony w stopniu rotmistrza ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 roku. W 1928 roku został przeniesiony do 19 Pułku Ułanów Wołyńskich w Ostrogu, a później do korpusu oficerów sądowych. W 1932 roku pełnił służbę w Wojskowym Sądzie Okręgowym Nr V w Krakowie. Później został kierownikiem Wojskowego Sądu Rejonowego w Krakowie. W czasie kampanii wrześniowej 1939 roku był szefem służby sprawiedliwości 21 Dywizji Piechoty Górskiej i szefem Sądu Polowego Nr 21. Według Tadeusza Łaszczewskiego był odznaczony Krzyżem Srebrnym Orderu Wojennego Virtuti Militari. Lubelszczyzna – 1939 r. nazwiska osób na literę T – Ż. stankiewicze.pl, 2017-09-30. Rocznik Oficerski 1928, s. 330, 345. Rocznik Oficerski 1932, s. 310, 880.
  7. Rtm. Władysław Lucjan Michał Żurowski był oficerem 5 Pułku Strzelców Konnych. Odznaczony Krzyżem Srebrnym Orderu Wojennego Virtuti Militari i czterokrotnie Krzyżem Walecznych. Rocznik Oficerski 1924 s. 590, 605.
  8. Mjr kaw. Stanisław Wołoszyn-Broczyński (ur. 27 maja 1898 w Stanisławowie, zm. 1940 w Charkowie. Odznaczony Krzyżem Niepodległości i czterokrotnie Krzyżem Walecznych.
  9. Wykaz zawiera obsadę jednostki według stanu bezpośrednio przed rozpoczęciem mobilizacji pierwszych oddziałów Wojska Polskiego w dniu 23 marca 1939, ale już po przeprowadzeniu ostatnich awansów ogłoszonych z datą 19 marca 1939[28].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Zawilski 2019 ↓, s. 801–802.
  2. Rezmer 2013 ↓, s. 132-133.
  3. Dodatek Tajny Nr 3 do Dziennika Rozkazów z 26 marca 1937, poz. 19.
  4. Kozłowski 1964 ↓, s. 120.
  5. Tym 2004 ↓, s. 55.
  6. Steblik 1989 ↓, s. 724-728.
  7. Kartoteka personalno-odznaczeniowa. WBH. [dostęp 2021-12-24]..
  8. Kartoteka personalno-odznaczeniowa. WBH. [dostęp 2021-12-24]..
  9. Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 138.
  10. Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 268, 821.
  11. a b Straty ↓.
  12. Rybka i Stepan 2003 ↓, s. 550.
  13. Władysław Zakrzeński. Z sieborowickiego dworu opowieści ciąg dalszy. „Naddłubniańskie Pejzaże”. 1 (21), 2009. Michałowice: „Nad Dłubnią” Stowarzyszenie Przyjaciół Ziemi Michałowickiej. ISSN 1733-5507. .
  14. Głowacki 1986 ↓, s. 311.
  15. Steblik 1989 ↓, s. 724.
  16. Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 335.
  17. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 136 z 31 grudnia 1924 roku, s. 765.
  18. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 66 z 20 czerwca 1925 roku, s. 336.
  19. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 15 z 23 maja 1927 roku, s. 146.
  20. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 16 z 11 czerwca 1927 roku, s. 162.
  21. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 5 z 20 lutego 1930 roku, s. 69.
  22. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 13 z 9 grudnia 1932 roku, s. 408.
  23. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 7 czerwca 1934 roku, s. 161.
  24. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 17 z 25 czerwca 1927 roku, s. 190.
  25. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 85 z 20 sierpnia 1925 roku, s. 465.
  26. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 9 z 26 kwietnia 1928 roku, s. 145.
  27. Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 542.
  28. Rybka i Stepan 2006 ↓, s. VI.
  29. Księgi Cmentarne – biogramy oficerów.
  30. Księgi Cmentarne – wpis 7026.
  31. Księgi Cmentarne – wpis 7560.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]