Krija (praktyka)
Krija (dewanagari क्रिया, trl. kriyā) – rodzaj praktyk obecnych w tradycjach niektórych religii dharmicznych i w spokrewnionych z nimi tradycjach mistycznych subkontynentu indyjskiego. Krije to techniki indywidualne, wchodzące w blok sadhany adepta. Niejednokrotnie reguła tradycji zezwala na to, by adepci wspólnie mogli w jednym czasie i miejscu praktykować konkretną kriję. B.K.S. Iyengar objaśnia krije jako rytuały pokutne i praktyki oczyszczania[1] będące procesami[2].
Etymologia[edytuj | edytuj kod]
Sanskryckie słowo krija pochodzi od cząstki kri, która oznacza „czynić, robić”[3]. Stąd przyjmuje znaczenie „czyn, rytuał”[4].
Hinduizm i jogi indyjskie[edytuj | edytuj kod]
Techniki krija są popularne w tradycjach jogi i w tantryzmie. Przykładowe praktyki:
- Atma Kriya w nauczaniu tradycji bhakti (Bhakti Marga według Swamiego Vishwanandy)[5]
- Sudarshan Kriya (w nauczaniu Sri Sri Ravi Shankara)[6][7]
- jogakrija hathajogi definiowane są jako procesy oczyszczania[8]. Ten rodzaj krij to sześć krii oczyszczających (szatkrija, zwanych też szatkarma[9]): neti, dhauti, nauli, basti, kapalabhati i trataka, opisanych w drugim rozdziale Hathajogapradipika
- sześć krii jako etapy praktyki krijajogi, kolejno udzielane poprzez inicjację (dikszę) (Krijajoga według nauczania Paramahansy Joganandy i jego guru)[10]
- Kriya Kundalini Pranayama (w południowoindyjskiej tradycji Babaji's Kriya Yoga)[11]
- śatabhedakriya i kripaśunjakriya (w Akhanda Mahajoga – M.M. Pandit Gopinath Kaviraja)[12]
- zasadnicza praktyka adźapajogi.
Inne[edytuj | edytuj kod]
- Sat Kriya (Kundalini Yoga według Yoga Bhajana)[13].
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ B.K.S Iyengar: Joga. Sławomir Bubicz (tł.). Wyd. 1. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1990, s. 399. ISBN 83-01-09259-9.
- ↑ Część II. Yogasany, bandhy i kriye / Bandha i Kriya / Nauli. W: B.K.S Iyengar: Joga. Sławomir Bubicz (tł.). Wyd. 1. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1990, s. 329–330. ISBN 83-01-09259-9.
- ↑ Paramahamsa Hariharananda: Krija joga. Wyd. 1. Świętochłowice: Stowarzyszenie Krija Jogi, 2000, s. 83. ISBN 83-914863-1-1.
- ↑ Krija. W: Georg Feuerstein: Joga – Encyklopedia. Maria Kużniak (tłum.). Wyd. 1. Poznań: Wydawnictwo BRAMA, 2004, s. 158. ISBN 83-914652-5-X.
- ↑ Atma Kriya [online], Instytut Atma Kriya, 2009 [dostęp 2010-07-05].
- ↑ Sudarshan Kriya [online] [dostęp 2010-07-05] [zarchiwizowane z adresu 2010-06-21] (ang.).
- ↑ Czym jest Sudarshan Kriya? [online], Art Of Living (Polska) [dostęp 2024-04-04] (pol.).
- ↑ B.K.S Iyengar: Joga. Sławomir Bubicz (tł.). Wyd. 1. Warszawa: PWN, 1990, s. 399. ISBN 83-01-09259-9.
- ↑ Shatkarmas – Cleansing Techniques [online], Yoga Magazine / Bihar School of Yoga [dostęp 2010-07-29] [zarchiwizowane z adresu 2016-10-13] (ang.).
- ↑ Koncentracja i sublimacja siły życiowej. W: Paramahamsa Hariharananda: Krija joga. Wyd. 1. Świętochłowice: Stowarzyszenie Krija Jogi, 2000, s. 90. ISBN 83-914863-1-1.
- ↑ 11. The psychophysiology of Kriya Kundalini Yoga. W: Marshall Govindan: Babaji and the 18 Siddha Kriya yoga Tradition. Wyd. 1. Bangalore: Babaji’s Kriya Yoga Order of Acharyas Trust, 2004, s. 156. ISBN 1-895383-00-5. (ang.).
- ↑ Manoranjan Basu: Fundamentals of The Philosophy of Tantras. Wyd. 1. Calcuta: Mira Basu Publishers, 26 March 1986, s. 634–635. (ang.).
- ↑ YOGIJIM, Sat Kriya (prezentacja wideo) [online], YogiJim™ Yoga Videos [dostęp 2010-07-05] [zarchiwizowane z adresu 2010-08-06] (ang.).