Krogulec mały
| Accipiter badius[1] | |||
| (J. F. Gmelin, 1788) | |||
| |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Plemię | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
krogulec mały | ||
| Synonimy | |||
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3] | |||
 | |||
| Zasięg występowania | |||
 obszary lęgowe występuje przez cały rok zimowiska | |||
Krogulec mały[4] (Accipiter badius) – gatunek średniej wielkości ptaka drapieżnego z rodziny jastrzębiowatych (Accipitridae). Występuje w Afryce Subsaharyjskiej oraz środkowej i południowej części Azji (od Bliskiego Wschodu po Kazachstan, południowe Chiny i Indochiny). Nie jest zagrożony wyginięciem.
Systematyka, zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]
Krogulec mały bywał dawniej uznawany za jeden gatunek z krogulcem krótkonogim (A. brevipes). Niekiedy za jego podgatunek uznawano krogulca nikobarskiego (A. butleri)[2].
Wyróżnia się sześć podgatunków A. badius[5][2]:
- krogulec malutki[4] A. badius sphenurus (Rüppell, 1836) – Senegal i Gambia do południowo-zachodniego Półwyspu Arabskiego oraz na południe po północną Tanzanię i północną Demokratyczną Republikę Konga
- krogulec masajski[4] A. badius polyzonoides A. Smith, 1838 – południowa Demokratyczna Republika Konga i południowa Tanzania do RPA
- A. badius cenchroides (Severtsov, 1873) – Kaukaz do Azji Środkowej i północno-zachodnich Indii
- A. badius dussumieri (Temminck, 1824) – środkowe Indie i Bangladesz
- A. badius poliopsis (Hume, 1874) – północne Indie do południowych Chin i Indochin
- krogulec mały[4] A. badius badius (J. F. Gmelin, 1788) – południowo-zachodnie Indie i Sri Lanka
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Grzbiet ma barwę szarą, klatka piersiowa i brzuch – białą w rude pasy. Policzki są szare, oczy czerwonawe, wewnętrzna strona ogona biała z czterema ciemnymi pasami. Samice są nieco większe od samców i mają jaśniejsze oczy. Osobniki tego gatunku osiągają długość 25–35 cm, a rozpiętość ich skrzydeł wynosi 50–65 cm. Masa ciała waha się od 75 do 160 g.
Ekologia i zachowanie[edytuj | edytuj kod]
Krogulce małe żyją w lasach, na sawannach, plantacjach i miejskich parkach na wysokości do 1600 m n.p.m. Na większości zasięgu występowania to ptaki osiadłe, na pozostałej – migrujące lub koczownicze[6].
Żywią się jaszczurkami, mniejszymi ptakami, nietoperzami, gryzoniami, żabami i owadami, rzadziej padliną. Polują z ukrycia, po dostrzeżeniu ofiary nurkując w jej kierunku.
Samice składają 2–3 jaja. Inkubacja trwa około miesiąca.
Status[edytuj | edytuj kod]
Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje krogulca małego za gatunek najmniejszej troski (LC – least concern) nieprzerwanie od 1988 roku. Liczebność populacji, według szacunków, zawiera się w przedziale 500 000–999 999 dorosłych osobników. Trend liczebności populacji uznaje się za stabilny[3].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Accipiter badius, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b c Shikra (Accipiter badius). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-19)]. (ang.).
- ↑ a b Accipiter badius, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ a b c d Systematyka i nazewnictwo polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Accipitrini Vigors, 1824 (Wersja: 2019-03-24). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-10-25].
- ↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Hoatzin, New World vultures, Secretarybird, raptors. IOC World Bird List (v10.2). [dostęp 2020-10-25]. (ang.).
- ↑ Species account: Shikra Accipiter badius. [w:] Global Raptor Information Network [on-line]. The Peregrine Fund. [dostęp 2020-10-25]. (ang.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Accipiter badius na stronie oiseaux-birds.com. [dostęp 2014-07-28]. (ang.).
- Craig Robson, Richard Allen: New Holland Field Guide to the Birds of South-East Asia. New Holland Publishers, 2005. ISBN 978-1-84330-746-4.
- Richard Porter, Simon Aspinall: Birds of the Middle East. A&C Black, 2010. ISBN 978-0-7136-7602-0.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Zdjęcia i nagrania audiowizualne. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).