Krokodyl krótkopyski

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Krokodyl krótkopyski
Osteolaemus tetraspis[1]
Cope, 1861[2]
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

zauropsydy

Rząd

krokodyle

Rodzina

krokodylowate

Rodzaj

Osteolaemus[3]
Cope, 1861

Gatunek

krokodyl krótkopyski

Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4]

Zasięg występowania
Mapa występowania

Krokodyl krótkopyski (Osteolaemus tetraspis) – gatunek gada z rodziny krokodylowatych (krokodyle właściwe).

Opis
Głowa i pysk bardzo krótkie. W nozdrzach występują zewnętrzne kostne przegrody oddzielające każdy otwór nosowy na dwie części. Nad górnymi powiekami kostne twory. Tęczówki oczu brązowe (u innych krokodyli żółtozielone). Grzbiet ciemnobrązowy z czarnymi okrągłymi plamami. Młode osobniki są jasnobrązowe z czarnymi poprzecznymi szerokimi pręgami. Kolor brzucha jest żółtawy z licznymi czarnymi plamami. Na głowie występują żółte wzory. Długość krótkiego, stępionego pyska równa jest szerokości u podstawy. Tylne zęby większe od pozostałych są spłaszczone i otoczone zgrubiałymi pierścieniami co jest wynikiem przystosowania do miażdżenia pancerzy krabów i skorup mięczaków. Ogólnie przypomina małe kajmany z rodzaju Paleosuchus co może być spowodowane, że zajmuje podobną niszę ekologiczną.
Rozmiary
Długość do 1,8 m.
Biotop
Całoroczne słodkowodne małe zbiorniki wody, bagna wśród lasów deszczowych.
Pokarm
Ryby, płazy, skorupiaki, mięczaki oraz inne mniejsze zwierzęta. W czasie pory deszczowej przeważają ryby, a w pozostałym okresie skorupiaki.
Behawior
Zwierzę o aktywności nocnej. Dzień spędza w norach, które sam wykopuje. Niekiedy wejście do nory znajduje się pod powierzchnią wody. Zdarza się też, że dzień spędzają w małych zbiornikach ukryte pod korzeniami drzew.
Rozmnażanie
Okres godowy zaczyna się na początku pory deszczowej (przełom maja i czerwca). Samica buduje gniazdo w kształcie kopca z roślinnych szczątków, do którego składa ok. 10 jaj. Inkubacja jaj przebiega przez okres od 85 do 105 dni. Młode po wyjściu z gniazda mają ok. 28 cm długości. Samica ochrania gniazdo oraz wylęgnięte młode przez jakiś czas w wodzie.
Występowanie
Afryka zachodnia i zachodnio-centralna: Angola, Benin, Burkina Faso, Kamerun, Republika Środkowoafrykańska, Kongo, Wybrzeże Kości Słoniowej, Demokratyczna Republika Konga, Gwinea Równikowa, Gabon, Gambia, Ghana, Gwinea, Gwinea Bissau, Liberia, Mali, Nigeria, Senegal, Sierre Leone, Togo. Szacuje się, że dzika populacja wynosi od 25,000 do 100,000 osobników. Na tym samym obszarze występuje też krokodyl wąskopyski.

Podgatunki[edytuj | edytuj kod]

  • Osteolaemus tetraspis tetraspis - zachodni obszar występowania gatunku
  • Osteolaemus tetraspis osborni - Demokratyczna Republika Konga, dawny Zair; podnoszony przez część autorów do rangi odrębnego gatunku Osteolaemus osborni[5][6].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Osteolaemus tetraspis, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
  2. E. D. Cope. Recent species of Emydosaurian reptiles represented in the Museum of the Academy. „Proceedings of the Academy of Natural Sciences of Philadelphia”. 1860, s. 549, 1861. (ang.). 
  3. Osteolaemus, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] [dostęp 2011-06-30] (ang.).
  4. Osteolaemus tetraspis, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] (ang.).
  5. L. Rex McAliley, Ray E. Willis, David A. Ray, P. Scott White, Christopher A. Brochu, Llewellyn D. Densmore III. Are crocodiles really monophyletic?—Evidence for subdivisions from sequence and morphological data. „Molecular Phylogenetics and Evolution”. 39 (1), s. 16-32, 2006. DOI: 10.1016/j.ympev.2006.01.012. (ang.). 
  6. Mitchell J. Eaton, Andrew Martin, John Thorbjarnarson, George Amato. Species-level diversification of African dwarf crocodiles (Genus Osteolaemus): A geographic and phylogenetic perspective. „Molecular Phylogenetics and Evolution”. 50 (3), s. 496-506, 2009. DOI: 10.1016/j.ympev.2008.11.009. (ang.). 

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]