Krystjo Sarafow
 Sarafow w Teatrze Płowdiwskim | |
| Imię i nazwisko |
Кръстьо Сарафов |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | |
| Data i miejsce śmierci | |
| Zawód | |
Krystjo Petrow Sarafow (bułg. Кръстьо Петров Сарафов; ur. 6 kwietnia 1876 w Libjachowie, zm. 27 sierpnia 1952 w Sofii) – bułgarski aktor filmowy i teatralny. Członek Związku Aktorów w Bułgarii, założyciel Macedońskiego Instytutu Naukowego.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Urodził się w Libjachowie (dzisiejszy Ilinden). Jego matka prała ubrania nad brzegiem rzeki Mytnica, po wypraniu rozwiesiła odzież do suszenia, ale złapały ją bóle porodowe. Spanikowana wzięła mokre ubrania do kosza i zaczęła biec w stronę swojego domu, lecz po krótkim czasie zmuszona była sama urodzić na piasku przy rzece[1]. Jego ojciec Petyr był nauczycielem odrodzenia bułgarskiego, a wuj Kosta i dziadek Chariton Karłuzow byli przywódcami walki o niezależność bułgarskiej cerkwi w Newrokołsku i Seresie. Miał starszych braci i siostrę, Angeł był oficerem, Petko – inżynierem, Boris – rewolucjonistą[2], Złata – doktorem i członkinią Macedońskiego Związku Kobiet[3]. Jego kuzyn Dimityr Stojkow był podpułkownikiem[2].
Rodzice sprzeciwiali się zamiarom syna, który chciał zostać aktorem. Wysłali go do szkoły w Ordinie, w Turcji, aby zapomniał o teatrze. Gdy po ukończeniu Bułgarskiego Ordińskiego Męskiego Gimnazjum Krystjo wrócił do Bułgarii, wziął udział w konkursie na zagraniczne stypendia sztuki dramatycznej. Zostały przyjęte tylko 4 osoby z 60 zainteresowanych, a wśród nich znalazł się Sarafow[4].
Wyjechał do Sankt Petersburga w 1899 roku[5], ucząc się w prywatnej dramatycznej szkole. Sfrustrowany systemem nauczania, przeniósł się do Imperatorskiej Szkoły Teatralnej, zakończywszy ją z wyróżnieniem. Zadebiutował w 1899 roku w rosyjskim Teatrze Syłza i Smjach wcielając się w rolę Borisa Godunowa w dramacie Wasilisa Mielentjewa Aleksandra Ostrowskiego, po czym wrócił do Bułgarii[5].
Następnie regularnie grał w Teatrze Narodowym Iwana Wazowa. Najbardziej zasłynął, grając w spektaklach Cyrano de Bergerac Edmonda Rostanda, Świętoszek Moliera, Mądremu biada lub Biada temu, kto ma rozum Aleksandra Gribojedowa[4]. W 1918 roku zagrał pierwszą rolę w filmie Decata na bałkana reżyserii Keworka Kujumdżijana.
W 1951 roku na jego cześć nazwano Narodową Akademię Sztuki Teatralnej w Sofii[6].
Krystjo Sarafow w 1923 roku założył Macedoński Instytut Naukowy[7]. Zmarł w 1952 roku w Sofii, w wieku 76 lat[2].
Filmografia[edytuj | edytuj kod]
Kino[edytuj | edytuj kod]
| Rok | Tytuł | Rola |
|---|---|---|
| 1918 | Decata na bałkana | Dragan |
| 1931 | Bezkrystni grobowe | Dojczin |
| 1942 | Izpitanije | Kosta Kamenow |
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Атанас Панчелиев: Кръстьо Сарафов е роден на брега на река. Standart / Стандaрт, 2004-02-15. [dostęp 2014-04-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-05)]. (bułg.).
- ↑ a b c Кръстьо Сарафов е роден на брега на река. nobilitybg.blog.com/. [dostęp 2014-03-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-03-15)]. (bułg.).
- ↑ Иван Гаджев: История на българската емиграция в Северна Америка: поглед отвърте. Институт по история на българската емиграция в Северна Америка, 2003, s. 217.
- ↑ a b 135 години от рождението на Кръстьо Сарафов. Bulgaria News, 2011-04-06. [dostęp 2014-04-10]. (bułg.).
- ↑ a b Кристё Сарафов. www.kino-teatr.ru, 2013-30-09. [dostęp 2014-04-01]. (ros.).
- ↑ Любомир Халачев: Национална академия за театрално и филмово изкуство. НАТФИЗ. [dostęp 2014-04-01]. (bułg.).
- ↑ Македонски научен институт. Учредители. macedonia-science.org. [dostęp 2014-03-14]. (bułg.).
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- „Krystjo Sarafow” wiersz Geo Milewa (bułg.)