Krzyż (stacja kolejowa)
52°52′41″N 16°01′19″E/52,878056 16,021944_WK13.jpg) Widok z kładki na budynek dworca i peron | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowość | |
| Data otwarcia |
1848[1] |
| Poprzednie nazwy |
Kreuz, Dragemünde |
| Dane techniczne | |
| Liczba peronów |
4 (dawniej 5) |
| Liczba krawędzi peronowych |
6 (dawniej 7) |
| Kasy |
|
| Linie kolejowe | |
Położenie na mapie Krzyża Wielkopolskiego  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu czarnkowsko-trzcianeckiego  | |
Położenie na mapie gminy Krzyż Wielkopolski  | |
| 52°52′41″N 16°01′19″E/52,878056 16,021944
| |
Krzyż – pasażerska i towarowa stacja kolejowa w Krzyżu Wielkopolskim, jedna z największych w województwie wielkopolskim. Jest to stacja węzłowa; krzyżują się tu dwie, dwutorowe linie kolejowe (351, 203).
Krótki opis stacji[edytuj | edytuj kod]
Obiekty służące do odprawy podróżnych są rozplanowane wyspowo – dworzec znajduje się na poszerzonym peronie 1/3 i jest połączony z pozostałymi peronami oraz z centrum miasta kładką, oraz nieczynnym przejściem podziemnym. W kierunku Gorzowa i Szczecina znajdują się zabudowania lokomotywowni. Zatrzymują się tu wszystkie pociągi pasażerskie.
Według klasyfikacji PKP ma kategorię dworca lokalnego[2]. Na stacji Krzyż zatrzymują się pociągi pasażerskie wszystkich kategorii.
Położenie i infrastruktura[edytuj | edytuj kod]
Stacja położona jest w południowej części Krzyża, przy ulicy Dworzec PKP Peron I. Stacja pasażerska posiada pięć peronów i siedem krawędzi peronowych. Po północnej stronie dworca znajdują się perony 3 oraz 4, obsługujące ruch na linii 203 oraz peron 5 który dawniej obsługiwał pociągi do Wałcza. Po stronie południowej znajdują się perony 1 oraz 3 obsługujące linię 351. Wszystkie tory główne są zelektryfikowane, a semafory zostały wymienione na świetlne.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Odcinek linii kolejowej z Dobiegniewa do Wronek (Kolej Stargardzko-Poznańska) wraz ze stacją w Krzyżu (wówczas o nazwie Dragemünde „Drawoujście”) oddano do użytku 20 czerwca 1848. Odcinek Krzyż – Bydgoszcz otwarto 26 lipca 1851. Krzyż stał się wówczas stacją węzłową i zaistniała konieczność przemieszczenia nieco na wschód stacji Dragemünde, wraz ze zmianą jej nazwy na Kreuz „Krzyż”. Zabudowania stacyjne wzniesiono na terenach wsi Łokacz. Przy wykupie ziemi płacono 200 talarów za morgę łąki i 175 talarów za morgę pola. Z uwagi na fakt, że stacja miała leżeć na terenach zalewanych corocznie przez wodę, zaszła konieczność nawiezienia piasku i żwiru, celem umocnienie gruntu. Piasku dostarczała wydma pod Łokaczem Wielkim, a żwir pochodził z Przeborowa nad Drawą. Pracownicy mieszkali początkowo w barakach, a następnie w systematycznie wznoszonych budynkach kolejowych[3].
Ruch pasażerski[edytuj | edytuj kod]
| Rok | Wymiana roczna | Wymiana pasażerska na dobę | miejsce w Polsce |
|---|---|---|---|
| 2017[4]. | 730 000 | 2 000 | |
| 2018[5] | 767 000[6] | 2 100 | |
| 2019[4]. | 621 000 | 1 700 | |
| 2020[4]. | 403 000 | 1 100 | |
| 2021[4]. | 438 000 | 1 200 | |
| 2022[7]. | 1500 |
Połączenia[edytuj | edytuj kod]
Ze względu na położenie w pobliżu granicy województwa wielkopolskiego z województwami: lubuskim i zachodniopomorskim, Krzyż jest istotnym węzłem przesiadkowym w ruchu regionalnym. Bezpośrednie pociągi osobowe Polregio (pod marką REGIO) są odprawiane w czterech kierunkach: w stronę Poznania (stacje docelowe: Poznań Gł., Wrocław Gł.), Szczecina (stacje docelowe: Szczecin Gł., Świnoujście, Świnoujście Port), Piły (stacje docelowe: Piła Gł., Chojnice) i Gorzowa Wielkopolskiego (stacje docelowe: Gorzów Wlkp., Kostrzyn)[8].
Wedle przedstawionego w 2015 roku Planu Zrównoważonego Rozwoju Publicznego Transportu dla Województwa Wielkopolskiego, połączenia na trasie Krzyż-Piła Gł. miały zostać zlikwidowane; propozycja ta spotkała się z oporem społeczności lokalnych[9].
W ruchu dalekobieżnym Krzyż jest stacją pośrednią na odcinku Poznań Gł.-Szczecin Gł. Liczba połączeń dalekobieżnych wzrasta w sezonie letnim w związku z położeniem stacji na jednej z bezpośrednich tras nad morze. Dodatkowo, jest to stacja przesiadkowa dla pasażerów zmierzających do Gorzowa Wielkopolskiego, do którego docierają tylko cztery połączenie dalekobieżne dziennie[10]. Przyjazdy i odjazdy autobusów szynowych są często skorelowane z godzinami przyjazdów i odjazdów pociągów pospiesznych i ekspresowych[11]. Z Krzyża można dojechać do stacji: Białystok, Bydgoszcz Główna, Chojnice, Gorzów Wielkopolski, Gdańsk Główny, Katowice, Kraków Główny, Lublin Główny, Łódź Fabryczna, Opole Główne, Piła Główna, Poznań Główny, Rzeszów Główny, Szczecin Główny, Tczew, Toruń Główny, Warszawa (Wschodnia, Zachodnia, Centralna, Gdańska) oraz Wrocław Główny.
Galeria[edytuj | edytuj kod]
-
Widok w stronę miasta -
Pomnik lokomotywy parowej Ol49-82 -
Pomnik W rocznicę powrotu do macierzy 1945-85 -
Przed dworcem -
Jeden z obiektów stacyjnych -
Peron 4. Pociąg PKP Intercity -
Szynobus SA108-008 na pierwszym planie -
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Baza Kolejowa. [dostęp 2023-01-12].
- ↑ Wykaz stacji pasażerskich wraz z ich kategoryzacją oraz określeniem dostępności do obiektu, l.p. 207
- ↑ Marian Sedliński, "Wiosna ludów", a budowa kolei Krzyż - Bydgoszcz w latach 1848-1851, w: Rocznik Nadnotecki, nr I/1966, s. 71, 74-75
- ↑ a b c d Urząd Transportu Kolejowego, Przewozy pasażerskie [online], Portal statystyczny UTK [dostęp 2023-02-20] (pol.).
- ↑ Wymiana pasażerska na stacjach w Polsce w 2018 r. [online], Urząd Transportu Kolejowego [dostęp 2020-01-30].
- ↑ Artur Łukasiewicz, Zielonogórski rekord kolejowy. Mamy ponad 1,5 mln pasażerów [online], Wyborcza.pl, 3 lutego 2020 [dostęp 2020-03-02].
- ↑ Urząd Transportu Kolejowego: Wymiana pasażerska - Dane o stacjach 2022. [dostęp 2023-09-17].
- ↑ Plakatowy rozkład jazdy dla stacji Krzyż dostępny na Portalu Pasażera PKP PLK.
- ↑ Lipiec, Aleksandra: Asta24: Protest przeciw likwidacji pociągów. [dostęp 2015-06-11].
- ↑ Plakatowy rozkład jazdy dla stacji Gorzów Wlkp. dostępny na Portalu Pasażera PKP PLK.
- ↑ Wyszogrodzki, Wojciech: Krzyż Pański z przesiadkami w Krzyżu. [dostęp 2015-06-11].
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Krzyż w Atlasie Kolejowym Polski, Czech i Słowacji – www.atlaskolejowy.net
- Krzyż w Ogólnopolskiej Bazie Kolejowej – bazakolejowa.pl
| Krzyż | ||
| Linia 203 Tczew – Kostrzyn | ||
  odległość: 11,508 km
|
|
odległość: 7,001 km
|
| Linia 351 Poznań Główny – Szczecin Główny (83,728 km) | ||
odległość: 5,723 km
|
|
odległość: 6,397 km
|
| Linia 412 Wałcz - Krzyż nieczynna (60,791 km) | ||
odległość: 4,786 km
|
|
|