Królestwo Dalmacji

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Królestwo Dalmacji
Kraljevina Dalmacija
1815-1918
Flaga
Herb Dalmacji
Flaga Herb
Położenie Dalmacji
Stolica

Zadar

Status terytorium

Kraj koronny Austrii

Zależne od

Cesarstwa Austrii

Głowa terytorium

gubernator Mario Attems

w imieniu

Cesarza Austrii Karola I Habsburga

Powierzchnia
 • całkowita


12 831 km²

Liczba ludności (1910)
 • całkowita 
 • gęstość zaludnienia
 • narody i grupy etniczne


645 666
50,3 osób/km²
Chorwaci, Serbowie

Waluta

gulden (FI),
korona (KOH)

Kongres wiedeński

22 czerwca 1815

Wejście w skład Państwa SHS

29 października 1918

Religia dominująca

Katolicyzm rzymski

Mapa Dalmacji

     5. Królestwo Dalmacji

Królestwo Dalmacji (chorw. Kraljevina Dalmacija, niem. Königreich Dalmatien) – istniejący w latach 1815-1918 kraj koronny Cesarstwa Austrii, obejmujący obszar Dalmacji.

Dane liczbowe:

  • powierzchnia - 12.831 km²
  • ośrodek administracyjny - Zadar
  • liczba ludności w 1910 - 645 666
  • główne narodowości[1] - Chorwaci i Serbowie 96,7%, Włosi 2,6%

Dalmacja od wczesnego średniowiecza należała do Republiki Weneckiej. Jej granice zostały ostatecznie ustalone w pokoju w Pożarewacu 21 lipca 1718. Pierwszy raz Dalmacja stała się częścią Austrii po pokoju w Campo Formio 12 maja 1797. Na mocy pokoju w Preszburgu z 26 grudnia 1805 Dalmacja została włączona do Francji. Po anektowaniu przez Francję kolejnych ziem nad Morzem Adriatyckim w 1809 Dalmacja została włączona do Prowincji Iliryjskich. W wyniku ustaleń kongresu wiedeńskiego 29 marca 1815 z byłych Prowincji Iliryjskich wyłączono Dalmację, obszar zlikwidowanej w 1808 Republiki Raguzy oraz Albanii Weneckiej, które włączono do monarchii habsburskiej jako odrębny kraj koronny - nowo powstałe Królestwo Dalmacji.

W 1849 Dalmacja została na krótko włączona do Królestwa Chorwacji i Slawonii, ale władze Cesarstwa szybko się z tego wycofały i ostatecznie Dalmacja pozostała odrębnym królestwem w ramach Cesarstwa Austrii. Śladem tego pozostało nazewnictwo węgierskiej Chorwacji - Trójjedyne Królestwo Chorwacji, Slawonii i Dalmacji. W 1875 do Królestwa Dalmacji przyłączono nie zamieszkaną adriatycką wysepkę Pelagosa (dziś Palagruža), a po traktacie berlińskim z 13 lipca 1878 turecko-albańską gminę Spizza (dziś Sutomore w Czarnogórze) - 40 km² z 1650 mieszkańcami.

Dziś południowy skrawek Królestwa Dalmacji (dawna Albania Wenecka i gmina Spizza) należy do Czarnogóry, a pozostała część - do Chorwacji.

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Według języka macierzystego; mówiący po serbsko-chorwacku Serbowie i Chorwaci zostali policzeni łącznie.