Kumów Plebański

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kumów Plebański
wieś
Ilustracja
Grób Wacława Rzewuskiego, pochowany na cmentarzu rzymskokatolickim w Kumowie Plebańskim
Państwo

 Polska

Województwo

 lubelskie

Powiat

chełmski

Gmina

Leśniowice

Liczba ludności (2021)

144[2][3]

Strefa numeracyjna

82

Kod pocztowy

22-121[4]

Tablice rejestracyjne

LCH

SIMC

0104870[5]

Położenie na mapie gminy Leśniowice
Mapa konturowa gminy Leśniowice, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Kumów Plebański”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko prawej krawiędzi nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Kumów Plebański”
Położenie na mapie województwa lubelskiego
Mapa konturowa województwa lubelskiego, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Kumów Plebański”
Położenie na mapie powiatu chełmskiego
Mapa konturowa powiatu chełmskiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Kumów Plebański”
Ziemia51°02′20″N 23°33′12″E/51,038889 23,553333[1]

Kumów Plebańskiwieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie chełmskim, w gminie Leśniowice[5][6].

W latach 1954–1959 wieś należała i była siedzibą władz gromady Kumów Plebański, po jej zniesieniu w gromadzie Sielec. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa chełmskiego.

Wieś jest sołectwem w gminie Leśniowice[7]. Według Narodowego Spisu Powszechnego z roku 2011 wieś liczyła 155 mieszkańców i była jedenastą co do liczby ludności miejscowością gminy[8].

Części wsi[edytuj | edytuj kod]

Integralne części wsi Kumów Plebański[5][6]
SIMC Nazwa Rodzaj
0104886 Brzezinki część wsi
0104892 Plebania część wsi
0104900 Zagóra część wsi

Historia[edytuj | edytuj kod]

Do wieku XIX historia pisana była dla wsi Kumów - bowiem podział wsi na Kumów Majoracki i Kumów Plebański nastąpił po supresji dóbr kościelnych w latach 30. XIX wieku. Większą część dawnego klucza kumowskiego zabrano biskupom przyłączając folwark i tereny dawnej rezydencji do tak zwanych majoratów, stąd nazwa Kumów Majoracki. W 1876 r. poduchowny folwark Kumów to jest ziemię wraz z obszarem dawnego folwarku i rezydencji biskupów, na publicznej licytacji zakupił Karol von Schtralborn[9].

Pierwsze wzmianki o grodzie Kumów pochodzą z 1204 roku W latopisie pod rokiem 1205 - Rocznik hipacowski wspomniane są „wrota czerwieńskie” koło Komowa (Kumowa) i Uchań. W tym samym roczniku hipacowskim pod datą 1213 r. wyczytać można, że Daniło Romanowicz zajął Leszkowi Białemu „Uhrowesk, Wereszczyn, Stołpie i Kumów i wsiu ukrainu”. To jest tereny piastowskiej Ukrainy przyłączone do Polski przez Bolesława Chrobrego - patrz Grody Czerwieńskie. W 1417 roku wieś występuje jako Cumow. W tym samym roku król Władysław II Jagiełło dekretem z Nowego Korczyna nadał 700 ha ziemi w Kumowie jako beneficjum dla biskupa chełmskiego. Od czasów średniowiecznych była to letnia siedziba biskupów chełmskich, w I poł. XIX w. - lubelskich. Dobra skonfiskowane zostały przez Rosję w 1875 r. Później przeszły one w ręce rodziny Rzewuskich.

Po I wojnie światowej dobra zostały rozparcelowane pomiędzy włościan wsi: Sielec, Kumów Leszczany, Mołodutyn, Haliczany, Wolawce. Stawy zachowały się i przeszły we władanie Marka Gaja. Przy parafii zostało 99,72 ha ziemi i łąk. Dzierżawcami byli gospodarze[9].

Kościół[edytuj | edytuj kod]

Według Słownika geograficznego Królestwa Polskiego z roku 1883 „najpierwszy” kościół tutejszy z drzewa zbudował 1434 r. Jan Zaborowski biskup chełmski. W 1592 r. odbudował go Stanisław Gumaliński biskup chełmski. Następnie w 1696 odbudowany przez Wojciecha Kotkowskiego prboszcza Kumowa. Wreszcie w latach 1821–25 powstał nowy murowany kościół który wystawił biskup Skarszewski[10].

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 65209
  2. Wieś Kumów Plebański w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2023-01-23], liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  3. NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2023-01-23].
  4. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 634 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  5. a b c TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-04-23].
  6. a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części. „Dziennik Ustaw”. Nr 29, poz. 200, s. 1867, 2013-02-15. Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji. [dostęp 2015-04-23]. 
  7. Strona gminy, sołectwa [dostęp 2023-12-19]
  8. GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
  9. a b Andrzej Wawryniuk: Leksykon miejscowości powiatu chełmskiego. Chełm: Starostwo Powiatowe w Chełmie, 2002, s. 477. ISBN 83-916380-0-6.
  10. Kumów, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IV: Kęs – Kutno, Warszawa 1883, s. 873.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]