Mangustka długonosa

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
(Przekierowano z Kuzimanze)
Mangustka długonosa
Crossarchus obscurus[1]
F. Cuvier, 1825[2]
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ssaki

Podgromada

żyworodne

Infragromada

łożyskowce

Rząd

drapieżne

Rodzina

mangustowate

Podrodzina

Mungotinae

Rodzaj

mangustka

Gatunek

mangustka długonosa

Synonimy
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4]

Zasięg występowania
Mapa występowania

Mangustka długonosa[5], kuzimanze[6] (Crossarchus obscurus) – gatunek drapieżnego ssaka z podrodziny Mungotinae w obrębie rodziny mangustowatych (Herpestidae).

Taksonomia[edytuj | edytuj kod]

Gatunek po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał w 1825 roku francuski przyrodnik Frédéric Cuvier, nadając mu nazwę Crossarchus obscurus[2]. Holotyp pochodził z Sierra Leone[7].

Autorzy Illustrated Checklist of the Mammals of the World uznają ten gatunek za monotypowy[8].

Etymologia[edytuj | edytuj kod]

  • Crossarchus: gr. κροσσοι krossoi „frędzel”; ἀρχὀς arkhos „odbyt”[9].
  • obscurus: łac. obscurus „ciemny”[10].

Zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]

Mangustka długonosa występuje w Afryce Zachodniej – w Gwinei, Sierra Leone, Liberii, Wybrzeżu Kości Słoniowej i Ghanie[8].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Długość ciała (bez ogona) 30–37 cm, długość ogona 14,6–21 cm, długość ucha 2–2,6 cm, długość tylnej stopy 6–7,3 cm; masa ciała 0,45–1 kg[11]. Mangustka długonosa ma bardzo długą, wąską głowę i pysk z nozdrzami wysuniętymi pod górną wargę.

Występują w różnych kolorach. Ich futro jest mieszanką kolorów brązowego, szarego i żółtego. Końcówki futra są nieco jaśniejsze, natomiast przy ciele oraz na nogach ciemniejsze[12].

Ekologia[edytuj | edytuj kod]

Występuje na wysokości do 1000 metrów. Zamieszkuje tereny wilgotnych lasów tropikalnych oraz mokradeł. Można je spotkać również na sawannie w pobliżu zbiorników wodnych[12].

Podobnie jak większość mangustowatych, gatunek ten jest bardzo towarzyski i żyje w grupach rodzinnych liczących nie więcej niż 12 osobników, które żerując porozumiewają się ze sobą świergotliwymi głosami. W skład ich pożywienia wchodzą: dżdżownice, pająki, ślimaki. Podczas poszukiwania pożywienia ryją w ściółce i ziemi; polują również na kraby, gady, płazy, drobne ssaki i ptaki, których jaja również chętnie zjadają. Jajami i ofiarami chronionymi przez twarde pancerze rzucają o drzewo lub kamień, aby dostać się do ich miękkiego, jadalnego wnętrza. W nocy mangustki śpią w samodzielnie wykopanych przez siebie norach; często wykorzystują do tego też stare termitiery. Na drzewa wspinają się tylko w chwili zagrożenia.

Rozmnażanie[edytuj | edytuj kod]

Samica rodzi kilka razy do roku 2 do 4 młodych. Ciąża trwa około 60 dni. Po narodzeniu młode mają około 10 mm długości, a dojrzałość osiągają po około 9 miesiącach[12].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Crossarchus obscurus, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
  2. a b F. Cuvier: Mangue. W: É. Geoffroy Saint-Hilaire & F. Cuvier: Histoire Naturelle des Mammifères: avec des figures originales, coloriées, dessinées d’aprèsdes animaux vivans. Cz. 5. Paris: Chez A. Belin, 1826, s. ryc. xlix i tekst. (fr.).
  3. C.J. Temminck: Esquisses zoologiques sur la côte de Guiné. Ie partie, les mammifères. Leiden: E.J. Brill, 1853, s. 108. (fr.).
  4. F.M. Angelici & E. Do Linh San, Crossarchus obscurus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2015 [online], wersja 2021-3 [dostęp 2022-04-28] (ang.).
  5. Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 143. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
  6. kuzimanze, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2013-07-10].
  7. D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Species Crossarchus obscurus. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2022-04-28].
  8. a b C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 420. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).
  9. T.S. Palmer: Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. Washington: Government Printing Office, 1904, s. 204, seria: North American Fauna. (ang.).
  10. obscurus, [w:] The Key to Scientific Names, J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2022-04-28] (ang.).
  11. J.S. Gilchrist, A.P. Jennings, G. Veron & P. Cavallini (koordynator): Family Herpestidae (Mongooses). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 1: Carnivores. Barcelona: Lynx Edicions, 2009, s. 324–325. ISBN 978-84-96553-49-1. (ang.).
  12. a b c Stacie Holmes, Crossarchus obscurus, Animal Diversity Web, 2002 [dostęp 2023-04-17] (ang.).