Latawiec (obraz Goi)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Latawiec
Ilustracja
Autor

Francisco Goya

Data powstania

1778

Medium

olej na płótnie

Wymiary

269 × 285 cm

Miejsce przechowywania
Lokalizacja

Prado

Latawiec (hiszp. La cometa) – obraz olejny hiszpańskiego malarza Francisca Goi.

Seria kartonów do tapiserii[edytuj | edytuj kod]

To dzieło należało do serii kartonów do tapiserii – olejnych obrazów o znacznych rozmiarach przygotowywanych jako wzór dla warsztatów tkackich Królewskiej Manufaktury Tapiserii Santa Bárbara w Madrycie. Na ich podstawie tkano barwne gobeliny, które zdobiły wnętrza królewskich posiadłości[1]. Przeznaczenie kartonów przedstawiało dla pracy malarza pewne ograniczenia, gdyż wykonany przez niego projekt musiał być odpowiednio łatwy do zastosowania w warsztacie tkackim. Obraz nie mógł przedstawiać zbyt wielu detali lub ulubionych przez Goyę przenikających się delikatnych odcieni barw[2][3].

Goya wykonał tę serię dla Karola IV (wtedy jeszcze infanta, księcia Asturii), i jego żony Marii Ludwiki Parmeńskiej, z przeznaczeniem do jadalni Królewskiego Pałacu El Pardo. Pracował nad tą serią w latach 1776–78, a większość prac ukończył latem 1777 roku. Oprócz Latawca w skład serii wchodziły także: Parasolka, Bójka przed Nową Karczmą, Podwieczorek na wsi, Spacer w Andaluzji, Tańce w San Antonio de la Florida, Pijący, Gracze w karty, Dzieci zrywające owoce i Dzieci nadymające pęcherz. Tematem serii były pogodne scenki rodzajowe, ukazujące hiszpańskie zwyczaje i zabawy[4]. Goya wycenił jeden z najbardziej udanych kartonów – Parasolkę – na 500 reali (reales de vellón), a za całą serię otrzymał ich 18 000. Była to druga seria kartonów wykonana przez Goyę dla książęcej pary. Pierwsza, ukończona w 1775 roku przedstawiała motywy związane z łowami, między innymi Polowanie na przepiórki[5]. O ile pierwsza seria opierała się na szkicach nadwornego malarza Francisco Bayeu i silnie imitowała jego styl, druga zawierała oryginalne projekty Goi i ujawniała jego rozwijający się talent malarski.

Analiza[edytuj | edytuj kod]

Goya przedstawia sielankową scenkę rodzajową z udziałem hiszpańskich majos i majas – osób z niższych warstw społecznych, które charakteryzował m.in. oryginalny i kolorowy strój. Trzech młodzieńców bawi się na świeżym powietrzu puszczając latawiec. W oddali widać zarys mostu oraz madryckiej Bazyliki San Francisco el Grande[6]. Zabawie przyglądają się rozmawiające nieopodal różne osoby, m.in. kobieta z wachlarzem i mężczyzna ubrany w typową hiszpańską pelerynę. Goya przedstawił mieszkańców Madrytu w sposób naturalny i rzeczywisty. Namalował ich stroje z wiernością i dbałością o szczegóły używając przy tym żywych kolorów. To właśnie oni, a nie tytułowy latawiec, stanowią centrum kompozycji.

Historia obrazu[edytuj | edytuj kod]

Pierwszy gobelin na podstawie tego projektu utkano już w 1779, a następne dwa w latach 1795 i 1800[6].

Około 1856–1857 roku razem z innymi kartonami do tapiserii obraz trafił do piwnic madryckiego Pałacu Królewskiego. Odnaleziony przez Gregoria Cruzadę Villaamila obraz został włączony do zbiorów Muzeum Prado w 1870 roku[7].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Rose Marie Hagen, Rainer Hagen: Francisco Goya. Taschen, 2003, s. 7-12. ISBN 83-89192-40-3.
  2. Kazimierz Zawanowski: Francisco Goya y Lucientes. Warszawa: Arkady (W kręgu sztuki), 1975, s. 7.
  3. Francisco Goya. Poznań: Oxford Educational, 2006. ISBN 83-7425-497-1.
  4. José Enrique García Melero: Arte español de la Ilustración y del siglo XIX: En torno a la imagen del pasado. Encuentro, 1998, s. 115. ISBN 84-7490-478-1.
  5. José Manuel Arnaiz: Francisco de Goya, cartones y tapices. Espasa Calpe, 1987, s. 80–82. ISBN 84-2395-284-3.
  6. a b Gregorio Cruzada Villaamil: Los tapices de Goya. Madryt: M. Rivadeneyra, 1870, s. 118-119.
  7. Museo Nacional del Prado: La cometa. [dostęp 2012-09-26]. (hiszp.).