Liceum Ogólnokształcące im. Tomasza Zana w Pruszkowie
| Liceum Ogólnokształcące | |
 Nowy budynek liceum | |
| Mierz siły na zamiary, Nie zamiar podług sił. | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Adres |
05–800 Pruszków ul. Daszyńskiego 6 |
| Data założenia |
1921 |
| Patron | |
| Dyrektor |
Ewa Król |
Położenie na mapie powiatu pruszkowskiego  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa mazowieckiego  | |
 52°10′02,251″N 20°48′02,196″E/52,167292 20,800610
| |
| Strona internetowa | |
Liceum Ogólnokształcące im. Tomasza Zana w Pruszkowie – powstało w 1921 pierwotnie jako gimnazjum.
Historia[edytuj | edytuj kod]
l września 1921 ponad 200 uczniów rozpoczęło naukę w domu czynszowym przy ul. Narodowej 23. Od początku patronem szkoły był Tomasz Zan, poeta XIX-wieczny, konspirator, przyjaciel Adama Mickiewicza.
W 1925 dziesięciu pierwszych uczniów zdało egzamin maturalny. W szkole działały wówczas liczne organizacje młodzieżowe oraz wychodziło kilka czasopism („Orli lot”, „Sztubak”, „Nasz Świat”). W 1930 nastąpiły przenosiny szkoły do obecnej siedziby na ul. Klonową 4 (współcześnie Daszyńskiego 6). Liceum nadano profil matematyczno-fizyczny, lecz wysoki poziom prezentowało również Koło Historyczno-Literackie. W 1935 otwarto tzw. „salę pompejańską” ozdobioną przez uczniów z Koła Klasycznego malowidłami w stylu rzymskim. Odbywały się tu m.in. niedzielne poranki muzyczne, w których uczestniczyli znani wówczas śpiewacy. We wrześniu 1939 budynek gimnazjum i liceum przy ulicy Klonowej został zajęty przez oddziały Wehrmachtu, sprzęty i archiwum szkoły uległy zniszczeniu.
Podczas okupacji nauczyciele ze szkoły prowadzili tajne nauczanie, co umożliwiało uczniom przystąpienie do tajnego egzaminu maturalnego i dalszego studiowania na tajnych wyższych uczelniach. Niektórzy uczniowie liceum brali udział w kampanii wrześniowej, działali w strukturach Armii Krajowej, uczestniczyli w walkach pruszkowskiego plutonu „Orlik” oraz w powstaniu warszawskim.
Zimą 1945 roku tuż po opuszczeniu Pruszkowa przez Niemców, liceum wznowiło działalność. Budynek przy ul. Klonowej został odremontowany siłami uczniów i rodziców. W latach 50. działały w szkole liczne organizacje młodzieżowe, takie jak Szkolne Koło Odbudowy Warszawy, Szkolne Koło PCK, Samorząd Szkolny. Reaktywowano drużynę harcerską, działały koło humanistyczne i turystyczne oraz wychodziła szkolna gazetka „Krok Naprzód”. Sukcesy osiągały sekcje sportowe: lekkoatletyczna, koszykarska oraz siatkarska.
W 1961 w 40-lecie istnienia liceum powstała pierwsza propozycja powołania stowarzyszenia wychowanków gimnazjum i liceum. W roku 1966/67 ponownie w związku z reformą oświaty zlikwidowano gimnazjum oraz wprowadzono liceum 4-letnie.
W latach 70. uczniowie szkoły odnosili ogólnopolskie sukcesy lekkoatletyczne i koszykarskie. Szkołę odwiedzała Telewizja Polska realizując teleturniej „Dwie Szkoły” oraz Program I Polskiego Radia z audycją „Cztery Pory Roku”.
W 1981 z okazji jubileuszu 60-lecia Szkoły oficjalnie utworzono Towarzystwo Absolwentów Liceum i Gimnazjum im. Tomasza Zana[1]. Ufundowano wtedy dwie tablice pamiątkowe: jedną – upamiętniającą uczniów i profesorów którzy zginęli w czasie II Wojny Światowej oraz drugą – poświęconą pamięci profesora Bohdana Zielińskiego prowadzącego tajne nauczanie podczas okupacji. Wówczas też ukazała się „Historia Gimnazjum i Liceum Tomasza Zana w latach 1925–1980” napisana przez nauczycielki z liceum[2].
W latach 90. nastąpiła modernizacja budynku liceum połączona z nowym wyposażeniem klas, oraz stworzoną pracownią informatyczną.
W roku 2001 nastąpił powrót do pierwotnej przedwojennej organizacji cyklu nauczania: wróciły gimnazjum i liceum, rozmieszczone teraz w dwóch budynkach. W tym samym roku Stowarzyszenie Absolwentów przygotowało jubileusz 80-lecia szkoły.
Obecnie w liceum działają różne koła zainteresowań uczniów: klub filmowy, poetycki, poezją, pracownia rękodzieła, klub młodych odkrywców.
We wrześniu 2015 roku rozpoczęły się prace budowlane nowej siedziby Liceum. Została ona oficjalnie otwarta 1 marca 2017 roku.[3] Adres szkoły pozostał bez zmian, natomiast wejście główne znajduje się od strony ul. Obrońców Pokoju. Po przenosinach szkoły stary budynek został wyburzony, a w miejscu tym trwają prace budowlane nowej hali sportowej.[4]
Uczniowie[edytuj | edytuj kod]
Szkoła wypuściła szereg słynnych później absolwentów, takich jak: pisarz Wojciech Żukrowski, żeglarz jachtowy Leonid Teliga, poeta i autor piosenek Wojciech Młynarski, poeta i dramaturg Zbigniew Jerzyna, polityk Andrzej Stelmachowski, piosenkarka Alicja Majewska, prezydent Pruszkowa w latach 80. Euzebiusz Kiełkiewicz[5], biskup diecezjalny warszawsko-praski Henryk Hoser oraz duchowny i teolog ewangelicko-augsburski Włodzimierz Nast[6], parazytolog Zdzisław Świderski, a także prof. dr hab. n. med. Marek Krawczyk – rektor Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego[7], Robert Bąkiewicz - organizator Marszów Niepodległości. Szkołę ukończyła także piosenkarka Elżbieta Marciniak[8]. Absolwentem był himalaista Bernard Uchmański (1953).
Hymn szkoły[edytuj | edytuj kod]
Hymnem szkoły jest „Pieśń Filaretów" autorstwa Adama Mickiewicza odpowiednio dopasowana do muzyki.
Użyjmy dziś żywota! Wszak żyjem tylko raz.
Niechaj ta czara złota nie próżno wabi nas.
Hejże, do niej wesoło! Chwytaj i do dna chyl.
Niechaj obiega w koło zwiastunka błogich chwil.
Cyrkla, wagi i miary do martwych użyj brył,
mierz siły na zamiary, nie zamiar według sił.
Bo gdzie się serca palą, cyrklem uniesień duch,
powszechne dobro skalą, jedność większa od dwóch[9].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Historia Towarzystwa Absolwentów Liceum im. Tomasza Zana w Pruszkowie. zan.org.pl. [dostęp 2018-06-24]. (pol.).
- ↑ Przegląd Pruszkowski – zeszyt nr 1, 1981 r.. [dostęp 2013-05-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-05-25)].
- ↑ Pierwszy dzień nauki w nowym budynku liceum im. Zana w Pruszkowie, „POP radio Pruszków”, 1 marca 2017 [dostęp 2017-04-24] (pol.).
- ↑ To jeszcze nie koniec remontu Liceum [online], Flesch Mazowsza [dostęp 2017-04-24] (pol.).
- ↑ Towarzystwo Absolwentów, Wychowanków i Przyjaciół Gimnazjum i Liceum im. Tomasza Zana w Pruszkowie. zan.org.pl. [dostęp 2018-06-24]. (pol.).
- ↑ Hasło o Włodzimierze Naście w Wiki. (pol.).
- ↑ Rektor Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego w Pruszkowie. Powiat Pruszkowski, 4.02.2013. [dostęp 2015-11-23]. (pol.).
- ↑ Maciej Klociński – Wielka miłość – Elżbieta Marciniak i Jerzy Kuszakiewicz w Życiu powiatu żyrardowskiego (czwartek 10 sierpnia 2023) str. 22-23
- ↑ Strona internetowa Liceum Ogólnokształcące im. Tomasza Zana - O szkole - Hymn szkoły. [dostęp 2019-08-12].