Ligota (województwo śląskie)
49°52′41″N 18°57′01″E/49,878056 18,950278
| wieś | |
 Widok ogólny wsi z kościołem Opatrzności Bożej | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (31 grudnia 2008) |
4454[2] |
| Strefa numeracyjna |
32 |
| Kod pocztowy |
43-518[3] |
| Tablice rejestracyjne |
SBI |
| SIMC |
0213724 |
Położenie na mapie gminy Czechowice-Dziedzice  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa śląskiego  | |
Położenie na mapie powiatu bielskiego  | |
| 49°52′41″N 18°57′01″E/49,878056 18,950278[1]
| |
Ligota (niem. Ellgoth lub Ellguth, cz. Lhota) – wieś sołecka położona na południu Polski, w województwie śląskim, w powiecie bielskim, w gminie Czechowice-Dziedzice. Wieś leży w historycznych granicach regionu Śląska Cieszyńskiego, geograficznie zaś leży w regionie Dolina Górnej Wisły, będącej częścią Kotliny Oświęcimskiej[4]. Powierzchnia sołectwa wynosi 1400 ha[5] a liczba ludności (stan na 31 grudnia 2014 r.) 4702[2] (w tym 2387 kobiet, 2315 mężczyzn), co daje gęstość zaludnienia równą 335,85 os./km².
Położenie i charakterystyka miejscowości[edytuj | edytuj kod]
Wieś położona nad potokami Jasienica, Iłownica i Wapienica. Obszar Ligoty położony jest na pograniczu Podgórza Wilamowickiego i Pogórza Śląskiego. W okolicy pola uprawne, łąki oraz liczne stawy rybne, będące miejscem gniazdowania wielu gatunków ptaków wodnych[6]. Ze wsi rozciąga się widok na Klimczok i Szyndzielnię.
Części wsi[edytuj | edytuj kod]
| SIMC | Nazwa | Rodzaj |
|---|---|---|
| 0213730 | Bagno | część wsi |
| 0213747 | Burzej | część wsi |
| 0213753 | Koło | część wsi |
| 0213760 | Księża Grobel | część wsi |
| 0213776 | Miliardowice | część wsi |
| 0213782 | Nowy Świat | część wsi |
| 0213799 | Oblask | część wsi |
| 0213807 | Podlas | część wsi |
| 0213813 | Toczkowice | część wsi |
| 0213820 | Woleństwo | część wsi |
| 0213836 | Zawiście | część wsi |
| 0213842 | Zawodzie | część wsi |
Historia[edytuj | edytuj kod]
Pierwsza pisemna wzmianka o Ligocie pochodzi z 1452 roku[9]. Miejscowość początkowo należała do książąt cieszyńskich, od 1572 do właścicieli bielskich[5].
Według austriackiego spisu ludności z 1900 w Ligocie w 227 budynkach na obszarze 2418 hektarów mieszkało 1734 osób, co dawało gęstość zaludnienia równą 71,7 os./km², z tego 1606 (92,6%) mieszkańców było katolikami, 92 (5,3%) ewangelikami a 36 (2,1%) wyznawcami judaizmu, 1700 (98%) było polsko-, 10 (0,6%) niemiecko- a 3 (0,2%) czeskojęzycznymi[10]. Do 1910 roku liczba mieszkańców wzrosła do 1791 osób, w tym głównie ewangelików do liczby 142[11].
W okresie międzywojennym na terenie gminy funkcjonował chór mieszany "Lutnia" założony w 1910 roku kierowany przez Józefa Szweda, a także 140 osobowe gniazdo Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”[12].
Jako gmina jednostkowa, Ligota od 28 lipca 1920 przynależała do woj. śląskiego (powiat bielski). 1 grudnia 1945 weszła w skład zbiorowej gminy Zabrzeg[13][14].
1 stycznia 1951 od Ligoty łączono osiedle Podkępie (57,7275 ha), włączając je do Czechowic w gminie Czechowice-Dziedzice[15].
W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Ligota. W latach 1973-1977 miejscowość była siedzibą gminy Ligota. W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie katowickim.
W jednej z dzielnic – Miliardowicach powstał w latach 80. XX wieku nowoczesny kościół pw. Miłosierdzia Bożego. Do dnia dzisiejszego dawne budowle drewniane w większości rozebrano.
W 1998 roku oraz w 2010 roku przez wieś przeszła fala powodziowa, zalewając znaczny obszar. W maju 2010 roku zalane było 40% wsi w tym budynki mieszkalne w wyniku wylania z rzek: Iłownicy, Jasienicy i Wapienicy.
Religia[edytuj | edytuj kod]
Na terenie wsi działalność duszpasterską prowadzi Kościół Rzymskokatolicki (parafia Opatrzności Bożej oraz parafia Miłosierdzia Bożego w Miliardowicach).
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 68181
- ↑ a b Urząd Miejski w Czechowicach-Dziedzicach - Demografia. [dostęp 2009-02-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-02-04)].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 652 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ Marcin Żerański: Śląsk Cieszyński. Od Bielska-Białej do Ostrawy. Cieszyn: Pracownia na pastwiskach, 2012, s. 81. ISBN 978-83-933109-3-7.
- ↑ a b Gmina Czechowice-Dziedzice: Sołectwo Ligota. [w:] www.czechowice-dziedzice.pl [on-line]. [dostęp 2010-12-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-07-27)].
- ↑ Szyra D., Szyra R. 2004. Ptaki wodno-błotne stawów rybnych w Ligocie w latach 1995-1999 Ptaki Śląska 15: 49-61.
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ GUS. Rejestr TERYT
- ↑ Śląsk Cieszyński w średniowieczu (do 1528). Idzi Panic (redakcja). Cieszyn: Starostwo Powiatowe w Cieszynie, 2010, s. 309. ISBN 978-83-926929-3-5.
- ↑ Gemeindelexikon der im Reichsrate vertretenen Königreiche und Länder, bearbeitet auf Grund der Ergebnisse der Volkszählung vom 31. Dezember 1900, XI. Schlesien. Wien: 1906. (niem.).
- ↑ Ludwig Patryn (ed): Die Ergebnisse der Volkszählung vom 31. Dezember 1910 in Schlesien. Troppau: 1912. (niem.).
- ↑ Encyklopedia Powstań Śląskich. Opole: Instytut Śląski w Opolu, 1980, hasło "Ligota", str. 273.
- ↑ Rozporządzenie Wojewody Śląsko-Dąbrowskiego z dnia 27 listopada 1945 o podziale powiatu bielskiego w województwie śląsko-dąbrowskim na gminy wiejskie i gromady (Katowice: Śląsko-Dąbrowski Dziennik Wojewódzki z dnia 22 grudnia 1945 r., Nr. 34, Poz. 450)
- ↑ Podział administracyjny województwa śląsko-dąbrowskiego wraz ze skorowidzem gmin i gromad (według stanu z dnia 1 stycznia 1946). Katowice, Wrocław: Instytut Śląski, 1947.
- ↑ Dz.U. z 1950 r. nr 57, poz. 514
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Towarzystwo Przyjaciół Czechowic - Dziedzic: Dzieje kościoła i parafii pw. Opatrzności Bożej w Ligocie 1806 - 2006. Czechowice-Dziedzice, Ligota: 2006.
- Encyklopedia Powstań Śląskich. Opole: Instytut Śląski w Opolu, 1980, hasło "Ligota", str. 273.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Portal sołectwa Ligota. ligota.eu. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-08-12)].
- Siedziba gminy: Czechowice-Dziedzice
| Miasto | |
|---|---|
| Wsie | |
| Części miasta |
|
| Części wsi |
|
| Pozostałe części miasta |
