Limonium arboreum
 Kwiatostan | |||
| Systematyka[1][2] | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Podkrólestwo | |||
| Nadgromada | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Nadklasa | |||
| Klasa | |||
| Nadrząd | |||
| Rząd | |||
| Rodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
Limonium arboreum | ||
| Nazwa systematyczna | |||
| Limonium arboreum (Willd.) Erben, A.Santos & Reyes-Bet. Fl. Medit. 22: 65 (2012)[3] | |||
| Synonimy | |||
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4] | |||
 | |||
Limonium arboreum (Willd.) Erben, A.Santos & Reyes-Bet. – gatunek rośliny z rodziny ołownicowatych (Plumbaginaceae). Występuje endemicznie na hiszpańskich wyspach Teneryfie oraz La Palmie, leżących w archipelagu Wysp Kanaryjskich[5][4].
Biologia i ekologia[edytuj | edytuj kod]
Na Teneryfie gatunek ten znany jest z pięciu subpopulacji[a][6], znajdujących się w północnej części wyspy – między Valle de La Orotava a Teno. Na La Palmie znajduje się tylko jedna jego subpopulacja w miejscowości Garafía. Całkowity obszar, na jakim występuje gatunek, ma powierzchnię wynoszącą od 4,75 do 16 km²[4].
W niektórych subpopulacjach zaobserwowano dynamiczny wzrost liczebności osobników. W 2004 roku całkowitą liczebność populacji szacowano na 4500 okazów, jednak już w 2007 roku wynosiła ona 8226 osobników[4].
Krzew ten rośnie na klifach oraz zacienionych skalistych zboczach, w miejscu akumulacji gleb próchnicznych. Występuje w takich zespołach roślinności jak Soncho radicati-Aeonietum tabulaeformis i Artemisio thusculae-Rumicetum lunariae. Jego zakres występowania jest szeroki – od wybrzeża do ciepłolubnych lasów. Często towarzyszą mu takie gatunki jak: Artemisia thuscula, Rhamnus crenulata, Sonchus acaulis oraz Astydamia latifolia, a także różni przedstawiciele rodzajów gojnika i dziurawca[4].
Poza obszarem naturalnego występowania gatunek rośnie jako introdukowany w Kalifornii[3].
Ochrona[edytuj | edytuj kod]
W Czerwonej księdze gatunków zagrożonych został zaliczony do kategorii NT – gatunków bliskich zagrożeniu. Limonium arboreum został sklasyfikowany w tej kategorii, ponieważ w przeszłości jego populacja była poważnie narażona przez wypas zwierząt, a jego zasięg występowania był bardzo ograniczony. Jednak obecnie liczebność populacji ma tendencję wzrostową[4].
Głównymi zagrożeniami dla tego gatunku są naturalna konkurencja ze strony innych gatunków, wypas na pastwiskach oraz deptanie przez fotografów. W ciągu ostatnich lat wypasa się mniej zwierząt, dzięki czemu presja z ich strony spadła i obecnie nie wydaje się być istotnym zagrożeniem dla ochrony tego gatunku. Istnieje natomiast ryzyko hybrydyzacji tego endemicznego gatunku z Limonium fruticans oraz innymi gatunkami uprawianymi w ogrodach. Nasiona są często atakowane przez pasożyty. Zmiany w użytkowaniu gruntów, budowa dróg oraz konkurencja ze strony egzotycznych gatunków były również czasami zgłaszane jako zagrożenia[4].
Limonium arboreum znajduje się na liście gatunków priorytetowych w załączniku II dyrektywy siedliskowej oraz w załączniku I Konwencji Berneńskiej. Ma też status gatunku „de interés para los ecosistemas Canario” w katalogu gatunków chronionych na Wyspach Kanaryjskich. Jest również wymieniony w Hiszpańskiej Czerwonej Księdze[4].
Gatunek występuje na pięciu obszarach ochrony SCI: Paisaje Protegido Acantilados de La Culata, Sitio de Interés Científico de Interián, Sitio de Interés Científico Barranco de Ruiz, Parque Rural de Teno oraz Reserva Natural de Guelguén[4].
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Pojęcie subpopulacji (podpopulacji) jest wprowadzane w przypadkach ocen zagrożenia populacji silnie rozczłonkowanych, co wzmaga wymieranie taksonu. W przypadkach, gdy subpopulacje są małe i w znacznym stopniu izolowane, rekolonizacja opuszczonych stanowisk jest mało prawdopodobna (zob. metapopulacja oraz J. Mitka, Metodyka oszacowania stopnia zagrożenia populacji roślin i ich siedlisk).
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2013-04-15] (ang.).
- ↑ a b c Limonium arboreum (Willd.) Erben, A.Santos & Reyes-Bet.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-10-12].
- ↑ a b c d e f g h i R. Mesa Coello i inni, Limonium arborescens, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [dostęp 2014-09-26] (ang.).
- ↑ Limonium arborescens – Maps. Encyclopedia of Life. [dostęp 2014-11-26]. (ang.).
- ↑ Józef Mitka: Metodyka oszacowania stopnia zagrożenia populacji roślin i ich siedlisk. [w:] Roczniki Bieszczadzkie nr 18 [on-line]. 2010. s. 24–44. [dostęp 2013-12-23]. (pol.).