Lipce (Gdańsk)
54°18′16″N 18°37′53″E/54,304444 18,631333| Część miasta Gdańska | |
 Lwi Dwór | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miasto | |
| W granicach Gdańska |
1 kwietnia 1942[1] |
| Strefa numeracyjna |
58 |
| Kod pocztowy |
80-001 i 80-003 |
| Tablice rejestracyjne |
GD |
Położenie na mapie Gdańska  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa pomorskiego  | |
| 54°18′16″N 18°37′53″E/54,304444 18,631333
| |
Lipce (dawniej: Lipicz, kaszb. Lëpicz, niem. Guteherberge[2]) – część Gdańska w dzielnicy Orunia-Św. Wojciech-Lipce, położona nad Radunią i Kanałem Raduni.
Położenie administracyjne[edytuj | edytuj kod]
Lipce zostały przyłączone w granice administracyjne miasta 15 stycznia 1954. Należą do okręgu historycznego Niziny. Obecnie znajdują się w dzielnicy Orunia-Św. Wojciech-Lipce[3].
Sąsiednie jednostki[edytuj | edytuj kod]
- od północy: Orunia, Dolnik
- od zachodu: Maćkowy
- od wschodu: Niegowo, Dolnik
- od południa: św. Wojciech, Ostróżek, Niegowo
Warunki geograficzne[edytuj | edytuj kod]
Dzielnica Orunia-św. Wojciech-Lipce jest położona na granicy dwóch mezoregionów – Pojezierza Kaszubskiego i Żuław Wiślanych. Widać to także w położeniu Lipiec. Kanał Raduni dzieli je na dwie części. Zachodnią część górną ze wzniesieniami oraz wschodnią część nizinną na której występuje depresja.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Dawne nazwy: Lepitz; Lipcze (1315), Guteherberge; Gudeherbrige (1454); Lipicz (ok. 1885)[3].
Według hipotez na terenie Lipiec mógł istnieć w X wieku port morski. Nizinne tereny tej części Żuław Gdańskich znajdowały się wtedy pod wodą. W latach 30. na tym terenie odkryto kilka łodzi pomorskich. Nazwa miejscowości może też pochodzić od słowa lepa oznaczającego dogodne miejsce do cumowania.
Od 1454 było to patrymonium Gdańska[3]. Wieś należąca do Gdańskiej Wyżyny terytorium miasta Gdańska położona była w drugiej połowie XVI wieku w województwie pomorskim[4].
Niemiecka nazwa Guteherberge oznacza dobry zajazd. Lipce były popularnym miejscem postoju na trakcie do Gdańska. Tutaj w 1677 gościł Jan III Sobieski. 9 lipca 2001 miała miejsce powódź w Gdańsku. Lipce zostały zalane. W 2009 wyburzono budynek Szkoły Podstawowej nr 41[5].
Obiekty[edytuj | edytuj kod]
- Lwi Dwór najstarszy w Polsce dom podcieniowy wybudowany w 1600 roku[6], Trakt św. Wojciecha 297
- Dwór Ferberów[7]
- Park Ferberów
- Ujęcie wody pitnej Gdańsk-Lipce
- Ośrodek sportów konnych „Lipce”
- Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego
- Zajazd Lipce
Transport i komunikacja[edytuj | edytuj kod]
Lipce są położone nad ulicą Trakt św. Wojciecha, czyli drogą krajową nr 1 (E75). Przechodzi ona południkowo przez osiedle.
Połączenie z centrum miasta umożliwiają autobusy miejskie.
Przez Lipce przebiegają linia kolejowa nr 9 oraz towarowa linia kolejowa nr 226 Pruszcz Gdański – Gdańsk Port Północny. Na trasie linii kolejowej nr 9 znajduje się przystanek kolejowy Gdańsk Lipce.
W związku z budową południowej obwodnicy Gdańska, przebiegającej przez Lipce z zachodu na wschód, w miejscu przecięcia z Traktem św. Wojciecha w latach 2011–2012 powstał Węzeł Gdańsk Lipce – węzeł typu WB łączący obwodnicę z Traktem św. Wojciecha, który należy do ciągu drogi krajowej nr 91 łączącej Gdańsk z Toruniem.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Amtsbezirk Guteherberge.
- ↑ Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. nr 142, poz. 262).
- ↑ a b c Jednostki morfogenetyczne Gdańska. [dostęp 2009-01-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-01-20)].
- ↑ Mapy województwa pomorskiego w drugiej połowie XVI w.: rozmieszczenie własności ziemskiej, sieć parafialna / Marian Biskup, Andrzej Tomczak. Toruń 1955, s. 128.
- ↑ Od Volksschule do Szkoły Podstawowej – historia szkoły w Lipcach.
- ↑ I. Tłoczek. Polskie Budownictwo Drewniane, Warszawa 1980, wydawnictwo Ossolineum, s. 98.
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych. kobidz.pl.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Jerzy Samp, Miasto Czterdziestu Bram, Gdańsk: Marpress, 1996, s. 134–136, ISBN 83-85349-71-5, OCLC 830123571.
