Liszkowo (Litwa)
54°04′50″N 24°03′20″E/54,080556 24,055556 Kościół w Liszkowie | |
| Państwo | |
|---|---|
| Okręg | |
| Rejon | |
| Populacja (2011) • liczba ludności |
|
Położenie na mapie Litwy  | |
| 54°04′50″N 24°03′20″E/54,080556 24,055556
| |
| Strona internetowa | |
Liszkowo (lit. Liškiava) – wieś na Litwie, w okręgu olickim, w rejonie orańskim, na lewym brzegu Niemna, 9 km od Druskienik. W 2011 roku liczyła 57 mieszkańców[1].
Do około 1800 roku miasto. Niemen był granicą III rozbioru Polski. Kościół i klasztor dominikanów usytuowane na wysokim, lewym brzegu rzeki znalazły się wówczas w zaborze pruskim.
1 grudnia 2000 roku w Liszkowie odbyło się spotkanie prezydentów Polski i Litwy.
Zabytki[edytuj | edytuj kod]
Na lewym brzegu Niemna znajduje się Góra Zamkowa z grodziskiem z resztkami zamku. Gród funkcjonował w tym miejscu od III wieku p.n.e. do IX wieku n.e. W XI wieku miał tu powstać nowy gród - Nowogródek - siedziba i miejsce koronacji księcia Mendoga. Na początku XV wieku książę Witold polecił zbudować tu murowany zamek, z którego do naszych czasów ocalało przyziemie okrągłej wieży o średnicy 11,5 metra i grubości 3,5 m. Duży wykop pod inną wieżę znajduje się w odległości 27 m od niej, ale jej budowy zaniechano, przypuszczalnie po klęsce Zakonu Krzyżackiego w Bitwie pod Grunwaldem, co oddaliło zagrożenie najazdami tych terenów[2]. Obok wznosi się Góra Kościelna, na której istniał kamienny kościół, z którego pozostały jedynie fundamenty budynku.
We wsi mieści się kościół i klasztor (podominikański) ufundowany w końcu XVII wieku przez Jerzego Kosiłłę, który sprowadził tu dominikanów z Sejn. W 1796 roku Prusacy zamknęli klasztor i zamienili go na więzienie dla księży. W 1836 roku w klasztorze zorganizowano dom poprawczy dla tzw. księży zdrożnych z Królestwa Polskiego[3]. Kiedy więzienie przeniesiono na Św. Krzyż w klasztorze umieszczono bibliotekę, a po II wojnie - szkołę średnią. Kościół w 1812 roku zamieniono na parafialny. Obecnie w klasztorze urządza się muzeum oo. dominikanów. Kościół pw. św. Trójcy zbudowano w latach 1704-1741 (wzorowany na kościele sakramentek z warszawskiego Nowego Miasta). Kościół został wzniesiony na planie krzyża greckiego. Posiada rokokowe wnętrze. W jednym z bocznych ołtarzy znajduje się łaskami słynący obraz Matki Boskiej. Przed kościołem stoi kolumna z początku XIX wieku, na której umieszczono drewnianą, ludową rzeźbę św. Agaty z XVIII wieku[4]. Naprzeciwko klasztoru usytuowany jest dwukondygnacyjny spichlerz z początku XVIII wieku. Nieopodal zespołu kościelno-klasztornego mieści się cmentarz katolicki z nagrobkami z XIX wieku. Na cmentarzu znajdują się między innymi groby marszałka szlachty powiatu trockiego Seweryna Romera (1820-1885) oraz Teodory Romerowej (1820-1901).
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Lietuvos respublikos 2011 metų gyventojų ir būstų surašymo rezultatai – Alytaus apskritis. [dostęp 2017-12-08]. (lit.).
- ↑ Lietuvos piliakalniai [online], www.piliakalniai.lt [dostęp 2017-12-04].
- ↑ Instytut Księży Zdrożnych na Łysej Górze
- ↑ Litwa. Piękna nieznajoma. Vilnius: Margi Raštai, 2005. ISBN 9986-09-291-4.