Liszna (powiat leski)
49°11′17″N 22°18′42″E/49,188056 22,311667
| wieś | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2011) | |
| Strefa numeracyjna |
13 |
| Kod pocztowy |
38-607[4] |
| Tablice rejestracyjne |
RLS |
| SIMC |
0347850[5] |
Położenie na mapie gminy Cisna  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa podkarpackiego  | |
Położenie na mapie powiatu leskiego  | |
| 49°11′17″N 22°18′42″E/49,188056 22,311667[1]
| |
Liszna – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie leskim, w gminie Cisna[5][6].
Wieś prawa wołoskiego w latach 1551-1600, położona w ziemi sanockiej województwa ruskiego[7]. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa krośnieńskiego.
Części wsi[edytuj | edytuj kod]
Z dniem 1 stycznia 2023 dotychczasowa część wsi Liszna, o nazwie Majdan, posiadająca SIMC 0347867, uzyskała status wsi[8].
Historia[edytuj | edytuj kod]
Wieś założona przed 1550, po raz pierwszy wymieniona w 1552 roku pod nazwą Ruszinow[9]. Położona nad potokiem Rostoka lub Roztoczka, u jego ujścia do Solinki[10]. W 1577 roku wymieniania pod nazwą Leszna, później Lisna i ostatecznie w XVIII–XIX wieku Liszna[9]. Lokowana jako wieś prywatna na prawie wołoskim[9]. Wchodziła do XVII wieku w skład klucza ciśnieńskiego dóbr hoczewskich Balów[9]. W późniejszych latach w XVIII wieku własność Urbańskich, od ok. 1740 roku Fredrów, a od 1864 roku Flemmingów de Arnim[11]. Podstawą utrzymania miejscowej ludności było tu kiedyś rolnictwo, leśnictwo i praca w hucie żelaza Fredrów w Cisnej (1800–1864). Wielki piec huty z namiarownią leżał w granicach Lisznej, na terenie obecnego Majdanu[12]. Huta zakończyła działalność w 1864 roku i nie pozostały po niej żadne pozostałości[12]. Przynajmniej od połowy XIX wieku w Lisznej istniał młyn wodny[12]. W połowie XIX wieku właścicielem posiadłości tabularnej w Lisznej był Henryk hr. Fredro[13]. W okresie międzywojennym w Lisznej znajdował się tartak parowy (na terenie Majdanu)[12].
Drewniana cerkiew filialna pw. Ofiarowania NMP w Świątyni z 1835 roku została rozebrana w 1953 z przeznaczeniem materiału na budowę urządzeń granicznych[14]. W 1935 roku zbudowano kapliczkę murowaną przy drodze przez wieś, na wysokości cmentarza, istniejącą do chwili obecnej[15]. W południowej części wsi znajdowały się zabudowania dworskie[15].
W 1831 roku wieś miała 152 mieszkańców, w 1938 roku – 291 mieszkańców wyznania greckokatolickiego[16]. W maju 1946 roku większość ludności została przesiedlona na Ukrainę, 27 kwietnia 1947 roku pozostała część została przesiedlona w ramach akcji Wisła na zachód, a zabudowania wsi spalono[17].
Współczesność[edytuj | edytuj kod]
W latach 60. w opuszczonej wsi zbudowano osiedle leśne[17]. W 1995 roku było 13 domów i 114 mieszkańców[16]. Dzisiejsza wieś składa się z osiedla leśnego oraz pensjonatu agroturystycznego „Dybasiówka”. Wieś należy do sołectwa Żubracze[18]. Wieś graniczy z Roztokami Górnymi lokowanymi w 1559. Przez północny kraniec wsi przebiega DW897.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 69754
- ↑ Wieś Liszna w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2018-03-18] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
- ↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.. [dostęp 2018-03-04].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 659 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ a b GUS. Rejestr TERYT
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ Tomasz Figlus, Villae iuris valachici. Z problematyki rozwoju osadnictwa wołoskiego w Polsce na przykładzie ziemi sanockiej, w: Studia z Geografii Politycznej i Historycznej tom 5 (2016), s. 31.
- ↑ Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 20 grudnia 2022 r. w sprawie ustalenia, zmiany i zniesienia urzędowych nazw i rodzajów niektórych miejscowości oraz obiektów fizjograficznych [online] (pol.).
- ↑ a b c d Kryciński (opr.) 1996 ↓, s. 216.
- ↑ Kryciński (opr.) 1996 ↓, s. 216, 229.
- ↑ Kryciński (opr.) 1996 ↓, s. 216-217.
- ↑ a b c d Kryciński (opr.) 1996 ↓, s. 229.
- ↑ Skorowidz wszystkich miejscowości położonych w królestwie Galicyi i Lodomeryi jakoteż w wielkim księstwie Krakowskiem i księstwie Bukowińskiem, pod względem politycznej i sądowej organizacyi kraju wraz z dokładnem oznaczeniem parafii, poczt i właścicieli tabularnych, ułożony porządkiem abecadłowym. Lwów: Karol Wild, 1855, s. 116.
- ↑ Kryciński (opr.) 1996 ↓, s. 225.
- ↑ a b Kryciński (opr.) 1996 ↓, s. 226.
- ↑ a b Kryciński (opr.) 1996 ↓, s. 223.
- ↑ a b Kryciński (opr.) 1996 ↓, s. 219.
- ↑ Kryciński (opr.) 1996 ↓, s. 220.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Stanisław Kryciński (opr.): Bieszczady. Słownik historyczno-krajoznawczy. Część 2. Gmina Cisna. Warszawa: Wydawnictwo Stanisław Kryciński, 1996. ISBN 83-85531-07-6.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Liszna (1), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. V: Kutowa Wola – Malczyce, Warszawa 1884, s. 325.
