Lusowo
{{{rodzaj miejscowości}}} | |
Pałac w Lusowie | |
Państwo | wielkopolskie |
---|---|
Powiat | |
Gmina | |
Liczba ludności (2015) |
1590[1] |
Strefa numeracyjna |
(+48) 61 |
Tablice rejestracyjne |
PZ |
SIMC |
0597357 |
Położenie na mapie brak | |
Położenie na mapie świata Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}} | |
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|type:airport} | |
Strona internetowa |
Lusowo – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie poznańskim, w gminie Tarnowo Podgórne, nad brzegiem Jeziora Lusowskiego.
Wieś duchowna Losowo położona była w 1580 roku w powiecie poznańskim województwa poznańskiego[2]. W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie poznańskim.
Historia
Pierwsze wzmianki o Lusowie – akt nadania Lusowa kapitule poznańskiej sygnowany przez księcia Mieszka Starego – pochodzą z 1145 r. W 1288 r. staraniem biskupa Gerbicza powstała we wsi parafia rzymskokatolicka. W rękach biskupich Lusowo pozostawało aż do końca XVIII w.
Po kasacie majątków kościelnych przez władze pruskie majątek kupili Objezierscy herbu Nałęcz. Wieś stanowiła posag Pauliny Objezierskiej (1809-1872)[3][4] przy jej ślubie w 1823 r. z baronem Wilhelmem von Richthofenem (1799-1882). Po śmierci Wilhelma Lusowo trafiło w posiadanie rodziny von Palm, a później, w początku XX w., w ręce Komisji Kolonizacyjnej. Po I wojnie światowej majątek został rozparcelowany. W Lusowie mieszkał w latach 1920-1937 generał Józef Dowbor-Muśnicki, pochowany na tutejszym cmentarzu. W październiku 1940 Niemcy wysiedlili mieszkańców Lusowa na teren Generalnego Gubernatorstwa.
Zabytki
Kościół
- Osobny artykuł:
We wsi znajduje się neogotycki kościół św. Jadwigi i św. Jakuba Apostoła zbudowany w latach 1913-1916 z wykorzystaniem części starszego gotyckiego kościoła z XV w. Wewnątrz nagrobek późnorenesansowy oraz tablica pamiątkowa poświęcona generałowi Dowbor-Muśnickiemu.
Przy kościele była w dawniejszych czasach[5] kaplica murowana Sadowskich h. Nałęcz z grobami familijnymi, ale już w 1695 r. Zalaszewski zastał ją zrujnowaną. Sadowscy wywodzili się z okolicznej wsi Sady należącej do parafii Lusowo. Przed 1388 r. z Sadów pisali się różni Sadowscy[6], od w 1793 r. Sady należały do Konozowskich, potem do Kęsiowskich. W Lusowie pochowany zastał Narcyz Olizar herbu Radwan Sowity (ur. w 1794 w Zahorowie na Wołyniu, zm. 9 sierpnia 1862 w Sadach koło Poznania) – hrabia, senator-kasztelan Królestwa Polskiego, poseł na sejm w 1831, działacz polityczny Wielkiej Emigracji, pisarz, publicysta i malarz.
Pałac
W niewielkim parku nad brzegiem jeziora znajduje się neogotycki pałac wzniesiony ok. 1855 r. dla Pauliny z Objezierskich von Richthofen. Budynek dwukondygnacyjny, na planie prostokąta z dobudowanym na przełomie XIX wiek i XX w. skrzydłem zawierającym salę balową. Pałac zdewastowany, obecnie własność prywatna, w trakcie remontu.
Muzeum Powstańców Wielkopolskich
- Osobny artykuł:
- Osobny artykuł:
W Lusowie ma siedzibę Muzeum Powstańców Wielkopolskich im. Generała Józefa Dowbora Muśnickiego, otwarte w 1996 r. i prowadzone przez panią Annę Grajek, emerytowaną nauczycielkę matematyki, odznaczoną w 2006 r. tytułem "Zasłużony Dla Gminy Tarnowo Podgórne".
Demografia
Przypisy
- ↑ Mieszkańcy Gminy Tarnowo Podgórne. tarnowo-podgorne.pl. [dostęp 2015-02-20]. (pol.).
- ↑ Adolf Pawiński, Polska XVI wieku pod względem geograficzno-statystycznym, t. I, Wielkopolska, Warszawa 1883, s. 20.
- ↑ Potomkowie Sejmu Wielkiego [1]
- ↑ Drzewo genealogiczne Richthofenów [2]
- ↑ Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, Bronisław Chlebowski (1889) – Tom V s. 484 – Lusowo
- ↑ Acta gr. poz. Wyd. 1888