László Paskai

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
László Paskai
Kardynał prezbiter
Prymas Węgier
Ilustracja
Herb duchownego In virtute spiritus
W mocy Ducha
Kraj działania

Węgry

Data i miejsce urodzenia

8 maja 1927
Segedyn

Data i miejsce śmierci

17 sierpnia 2015
Ostrzyhom

Miejsce pochówku

bazylika Ostrzyhomska

Arcybiskup Ostrzyhomia i Budapesztu
Okres sprawowania

1987–2002

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

rzymskokatolicki

Inkardynacja

franciszkanie

Śluby zakonne

4 października 1949[1]

Prezbiterat

3 marca 1951

Nominacja biskupia

2 marca 1978

Sakra biskupia

5 kwietnia 1978

Kreacja kardynalska

28 czerwca 1988
Jan Paweł II

Kościół tytularny

S. Teresa al Corso d’Italia

Faksymile
Sukcesja apostolska
Data konsekracji

5 kwietnia 1978

Konsekrator

László Lékai

Współkonsekratorzy

László Kádár
Imre Kisberk

László Paskai OFM (ur. 8 maja 1927 w Segedynie zm. 17 sierpnia 2015 w Ostrzyhomiu) − węgierski duchowny rzymskokatolicki, franciszkanin[2], arcybiskup Ostrzyhomia-Budapesztu, Prymas Węgier, kardynał prezbiter.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w rodzinie konwertytów z judaizmu. Oboje rodzice − Ádám i Mária Ördögh[1] − byli żydami, którzy przeszli na katolicyzm jeszcze przed jego narodzeniem. Zginęli jako ofiary Holokaustu niemieckiego w czasie II wojny światowej[3].

Do Zakonu Braci Mniejszych wstąpił 29 sierpnia 1945, przyjmując imię Pacifik. Kształcił się we franciszkańskich domach studiów (m.in. w Gyöngyös), a także w Centralnym Seminarium w Budapeszcie i Akademii w Budapeszcie, gdzie obronił doktorat z teologii. Pierwsze śluby złożył 30 sierpnia 1946, śluby wieczyste 4 października 1949. Święcenia kapłańskie otrzymał 3 marca 1951. Pracował jako duszpasterz w diecezji Oradea (po węgiersku: Nagyvárad), w Segedynie był mistrzem ceremonii biskupich, wykładowcą i bibliotekarzem miejscowego seminarium, później także prefektem i dyrektorem duchowym tej uczelni. W latach 1973−1978 pełnił funkcję rektora Centralnego Seminarium w Budapeszcie[1]. Według historyka Krisztiána Ungváry'ego w latach 1965-1974 współpracował z policją bezpieczeństwa AVH pod pseudonimem "Nauczyciel". Jego raporty miały jednak łagodny charakter i nie posiadały większego znaczenia dla służb komunistycznych[4].

W marcu 1978 został mianowany administratorem apostolskim archidiecezji Veszprem i biskupem tytularnym Bavagaliany. Sakrę biskupią przyjął 5 kwietnia 1978 z rąk prymasa Lászla Lékaia. Od marca 1979 był pełnoprawnym biskupem Veszprém, ale już w kwietniu 1982 został mianowany arcybiskupem koadiutorem archidiecezji Kalocsa. Nie objął jednak tej archidiecezji, gdyż wcześniej Jan Paweł II przeniósł go na stolicę arcybiskupią i prymasowską w Ostrzyhomiu (3 marca 1987), zwolnioną po śmierci kardynała Lékaia. W latach 1986−1989 pełnił (niezależnie od godności prymasa Węgier) funkcję przewodniczącego Konferencji Episkopatu Węgier. W maju 1993, po zmianach administracyjnych, nazwa metropolii uległa zmianie na Ostrzyhom-Budapeszt.

28 czerwca 1988 został mianowany kardynałem prezbiterem z tytułem S. Teresa al Corso d’Italia. Brał udział w sesjach Światowego Synodu Biskupów w Watykanie (w tym w II sesji specjalnej, poświęconej Kościołowi europejskiemu w październiku 1999). W grudniu 2002, w związku z osiągnięciem wieku emerytalnego 75 lat, złożył rezygnację z rządów archidiecezją i został zastąpiony przez biskupa Pétera Erdő. Był kapelanem konwentualnym Wielkiego Krzyża i emerytowanym kapelanem generalnym lazarytów.

Brał udział w konklawe 2005, które wybrało papieża Benedykta XVI. 8 maja 2007 w związku z osiągnięciem 80 roku życia utracił czynne prawo wyboru papieża. Zmarł 17 sierpnia 2015[5].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c Schematismus Ordinis Fratrum Minorum. Roma: Curia Generalis, 2009, s. 480.
  2. Paskai Card. László, O.F.M.. www.vatican.va, 2007-05-09. [dostęp 2013-03-02]. (wł.).
  3. Antal Paskal: Menekülésünk története 1944-1945. Budapeszt: Kármelita Rendház, 2009. ISBN 978-963-06-8270-1. (węg.).
  4. Łukasz Adamski, Prymas współpracował z SB, w: Gazeta Wyborcza, 4-5.2.2006, s.7
  5. Budapeszt: zmarł kard. Laszlo Paskai – emerytowany arcybiskup i Prymas Węgier. niedziela.pl. [dostęp 2015-08-17].

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]