Máriapócs
47°53′N 22°01′E/47,883333 22,016667 Bazylika w Máriapócs | |||||
| |||||
| Państwo | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Komitat | |||||
| Burmistrz |
Papp Bertalan | ||||
| Powierzchnia |
22,09 km² | ||||
| Populacja (I 2011) • liczba ludności • gęstość |
| ||||
| Nr kierunkowy |
(+36)42 | ||||
| Kod pocztowy |
4326 | ||||
Położenie na mapie Węgier  | |||||
| 47°53′N 22°01′E/47,883333 22,016667
| |||||
| Strona internetowa | |||||
Máriapócs (niem. Pötsch, rum. Pociu) – miasteczko we wschodnich Węgrzech, w komitacie Szabolcs-Szatmár-Bereg, sanktuarium maryjne. W herbie miasta znajduje się wizerunek świątyni klasztornej. Liczy 2069 mieszkańców (styczeń 2011), jego powierzchnia wynosi 22,09 km².
Położenie[edytuj | edytuj kod]
Miasteczko leży w północnej części Wielkiej Niziny Węgierskiej, 280 km od Budapesztu i 30 km na wsch. od Nyíregyháza, przy linii kolejowej do Nyírbátor.
Atrakcją miejscowości jest także słynny tor samochodowy, miejsce zawodów kartingowych i driftingu oraz rozległy park rekreacyjny.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Miejscowość Pócs (obecnie Máriapócs) istniała już w roku 1280. Od połowy XIV wieku należała do posiadłości zamku Ecsed, a od XVII wieku do książąt siedmiogrodzkich. Przynajmniej od XVII wieku osiadali tu karpaccy Rusini, później ulegający stopniowej madziaryzacji. Prawa miejskie miejscowość otrzymała w roku 1993. Najstarszym zabytkiem jest rzymskokatolicki kościół parafialny Niepokalanego Poczęcia NMP. Powstał w XV wieku, został przebudowany na przełomie XVIII i XIX wieku. Zachowały się w nim gotyckie malowidła ścienne. Miasteczko jest ważnym centrum pielgrzymkowym. Znajduje się tam kościół greckokatolicki św. Michała Archanioła (węg. Szent Mihály), w którym czczona jest ikona Płaczącej Madonny.
Sanktuarium[edytuj | edytuj kod]
Ikona w Máriapócs jest kopią, gdyż oryginał przechowywany jest w katedrze św. Szczepana w Wiedniu. Jest to wizerunek Marii z Dzieciątkiem w bizantyjskim typie Hodegetrii. Dzieciątko trzyma w ręku kwiat, symbol Trójcy Świętej. Pod względem artystycznym należy do prowincjonalnego nurtu ikon malowanych w XVII wieku przez karpackich Rusinów.
Obraz miał namalować w roku 1676 Istvan Papp dla Laszlo Csigri uwolnionego z tureckiej niewoli. Ponieważ Csigri nie miał wystarczającej ilości pieniędzy, ostatecznie ikonę zakupił Laszlo Hurta i przekazał do miejscowej drewnianej cerkwi unickiej, również powstałej jako wotum za wyzwolenie kraju spod okupacji. Początki kultu wiążą się z datą 14 listopada 1696, gdy na ikonie miały się pojawić krople, uznane za łzy. Zjawisko to powtarzało się więcej razy i było obserwowane przez wiele osób. Modlitwami przed ikoną przypisano zwycięstwo nad Turkami, które odniósł książę Eugeniusz Sabaudzki w bitwie pod Zentą (Sentą), 11 września 1697. Na polecenie cesarza Leopolda I obraz został przeniesiony do katedry w Wiedniu, gdzie Matka Boska z Pócs (niem. Maria Pötsch, Maria Pócs) stała się patronką stolicy. Mieszkańcy Pócs, nalegający na zwrot, musieli zadowolić się uproszczoną pod względem formalnym kopią, namalowaną w roku 1707, która również zasłynęła cudami. W związku z tym nazwę wsi zmieniono na Máriapócs. W roku 1731 opiekę nad sanktuarium objęli bazylianie i rozpoczęto budowę barokowej murowanej świątyni na planie krzyża, o dwuwieżowej fasadzie, poświęconej w roku 1749 i ukończonej w 1756. Wyposażenie wnętrza, w tym ikonostas jest przeważnie barokowe. Od roku 1946 cudowny obraz jest umieszczony w nowo wzniesionym ołtarzu bocznym, a kościół nosi tytuł bazyliki. Do sanktuarium pielgrzymowali grekokatolicy, katolicy łacińscy i prawosławni, zarówno z Węgier, jak Rumunii, Słowacji i Ukrainy. Również obecnie ruch pielgrzymkowy jest duży, oceniany na 500–600 tys. osób rocznie, a Máriapócs określane jest jako narodowe sanktuarium Węgier. 18 sierpnia 1991 przebywał tu papież Jan Paweł II, co upamiętniono założeniem parku noszącego jego imię. Przy sanktuarium istnieje muzeum i dom pielgrzyma. W pobliżu siostry bazylianki prowadzą dom opieki dla osób starszych.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Alojzy Fridrich, Historye cudownych obrazów Najświętszej Maryi Panny w Polsce, t. 4, Kraków, Wydaw. Tow. Jez., 1911 (reprint, t. 1-4 współopr., Kraków, Wydaw. WAM, 2008, ISBN 978-83-7505-145-2) (jako Maria-Poucz)
- Maria Wrzeszcz, Máriapócs, [w:] Encyklopedia Katolicka, t. 11, Lublin, Towarzystwo Naukowe KUL, 2006, ISBN 83-86668-00-8, ISBN 83-7306-300-5
- Węgierski Urząd Statystyczny
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Strona Mariapocs (jęz. węg.)
- Strona Sanktuarium (jęz. węg., niem., wł.)
- Informacja turystyczna (jęz. ang., węg.). hungarystartshere.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-04-22)].
- Fotografie z lotu ptaka
- Przewodnik Onet