Mała Kopa Królowa
 Widok z Doliny Jaworzynki | |
| Państwo | |
|---|---|
| Pasmo | |
| Wysokość |
1578 m n.p.m. |
| Wybitność |
4 m |
Położenie na mapie Tatr  | |
Położenie na mapie Karpat  | |
 49°15′08,5″N 20°00′11,0″E/49,252361 20,003056
| |
Mała Kopa Królowa (1578 m n.p.m.[1], według wcześniejszych pomiarów 1577 m lub 1587 m[2]) – wzniesienie we wschodniej części Tatr Zachodnich, znajdujące się w grzbiecie odgraniczającym od siebie dolinę Jaworzynkę i Dolinę Suchej Wody Gąsienicowej[3].
Topografia[edytuj | edytuj kod]
Według aktualnego fizycznogeograficznego podziału Polski Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska szczyt znajduje się w pasmie górskim Tatry Reglowe.
Mała Kopa Królowa znajduje się w długiej północno-wschodniej grani Kasprowego Wierchu pomiędzy Kopą Magury (1704 m[1]), oddzielona od niej Magurską Przełęczą (1574 m[1]), a Wielką Kopą Królową (1533 m[1]), od której oddzielona jest Przełęczą między Kopami (1503 m[1]). Południowo-wschodnie stoki Małej Kopy opadają na Królową Rówień. Stoki wschodnie i północno-wschodnie opadają do górnej części Doliny Olczyskiej. W zachodnim kierunku odchodzi zarośnięty kosodrzewiną i lasem grzbiet oddzielający od siebie dwa górne odgałęzienia doliny Jaworzynki: Długi Żleb i Żleb pod Czerwienicą[4].
Nazewnictwo[edytuj | edytuj kod]
Choć Wielka Kopa Królowa jest o 45 m niższa od Małej Kopy Królowej, niekonsekwencja w nazewnictwie jest jedynie pozorna. Wielka Kopa ma większą wysokość względną i jest masywniejsza, zwłaszcza ze strony Królowej Równi – a to właśnie tamtejsi górale nadali nazwy okolicznym szczytom. Pasterze z Hali Jaworzynki Wielką Kopę nazywali po prostu Kopą Królową, Mała Kopa Królowa nie została przez nich nazwana. Dalsza część nazwy Małej Kopy Królowej, podobnie jak wielu innych obiektów w tym rejonie, pochodzi od nazwiska góralskiego Król, dawnych właścicieli Hali Królowej[2]. Walery Eljasz-Radzikowski w 1873 r. pisał: „Królewskie miano dostało się dwóm czubom góry od jej właściciela, Podhalanina co się zowie Królem”. Przekręcenie nazwy na „Kopa Królowej” jest błędne[5].
Opis szczytu[edytuj | edytuj kod]
Wielka i Mała Kopa Królowa zbudowane są z wapieni. Mała Kopa Królowa ma charakter trawiasto-kosodrzewinowy[4]. Jedynie stoki nad Żlebem pod Czerwienicą są prawie całkowicie pozbawione roślinności i mają czerwonawe zabarwienie. Jest to częściowo naturalne, spowodowane dużą stromością tych stoków, a częściowo jest to skutek prowadzonych tutaj dawniej prac górniczych. W latach 1766–1871 znajdowały się tutaj najwydajniejsze w Tatrach kopalnie rudy żelaza, założone za panowania Stanisława Augusta Poniatowskiego[5]. Stoki Małej Królowej Kopy były dawniej wypasane i należały do dwóch hal: Hali Królowej i Hali Jaworzynki[6].
Szlaki turystyczne[edytuj | edytuj kod]
– niebieski szlak prowadzący z Kuźnic przez Boczań, Skupniów Upłaz i Przełęcz między Kopami, a stąd dalej wschodnimi zboczami Małej Kopy Królowej do „Murowańca”.
- Czas przejścia z Kuźnic na przełęcz: 1:40 h, ↓ 1:10 h
- Czas przejścia z przełęczy do Murowańca: 20 min, z powrotem 25 min
– północnymi zboczami Małej Kopy Królowej przebiega żółty szlak z Kuźnic przez dolinę Jaworzynkę na Przełęcz między Kopami. Czas przejścia: 1:40 h, ↓ 1:10 h[7].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e Główny Urząd Geodezji i Kartografii, Dane pomiarowe z lotniczego skaningu laserowego [online].
- ↑ a b Zofia Radwańska-Paryska, Witold Henryk Paryski, Wielka encyklopedia tatrzańska, Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2004, ISBN 83-7104-009-1.
- ↑ Tatry Zachodnie słowackie i polskie. Mapa turystyczna 1: 25 000, Warszawa: Wydawnictwo Kartograficzne Polkart Anna Siwicka, październik 2009, ISBN 83-87873-36-5.
- ↑ a b Władysław Cywiński, Tatry. Kasprowy Wierch, t. 13, Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2008, ISBN 83-7104-011-3.
- ↑ a b Józef Nyka, Tatry Polskie. Przewodnik, wyd. 13, Latchorzew: Wydawnictwo Trawers, 2003, ISBN 83-915859-1-3.
- ↑ Władysław Szafer, Tatrzański Park Narodowy, Zakład Ochrony Przyrody PAN, 1962.
- ↑ Tatry. Zakopane i okolice. Mapa w skali 1:27 000, Warszawa: ExpressMap Polska, 2005, ISBN 83-88112-35-X.