Maciej Zaremba

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
To jest stara wersja tej strony, edytowana przez Paweł Ziemian BOT (dyskusja | edycje) o 11:52, 18 sty 2018. Może się ona znacząco różnić od aktualnej wersji.
Maciej Zaremba Bielawski
{{{alt grafiki}}}
Maciej Zaremba na Targach Książki w Göteborgu, 2013
Data i miejsce urodzenia

12 marca 1951
Poznań

Zawód, zajęcie

dziennikarz

Multimedia w Wikimedia Commons

Maciej Zaremba Bielawski (ur. 12 marca 1951 w Poznaniu) – szwedzki dziennikarz polskiego pochodzenia.

Życiorys

Syn Oskara Bielawskiego i Elżbiety zd. Immerdauer. Urodzony w Poznaniu. W 1969 roku, na skutek antysemickiej kampanii komunistycznych władz PRL, razem z matką i braćmi wyemigrował do Szwecji[1]. Początkowo pracował jako pracownik budowlany, operator dźwigu, salowy w szpitalu. Studiował również historię filmu, a w 1988 roku ukończył historię idei na Uniwersytecie Sztokholmskim. Jako dziennikarz rozpoczął pracę w 1981 roku, gdy pod pseudonimem Maciej Zaremba pisał reportaże na temat Solidarności i sytuacji politycznej w ówczesnej Polsce, które publikowały m.in. szwedzkie dzienniki Dagens Nyheter i Expressen.

Wspólnie z żoną, szwedzką pisarką Agneta Pleijel[2], w latach 80-tych przełożył na szwedzki m.in Raport z oblężonego miasta Zbigniewa Herberta (Rapport från en belägrad stad. Bonniers, Stockholm 1985).

W 2013 roku był członkiem, a w latach 2014-2016 przewodniczącym jury Nagrody im. Ryszarda Kapuścińskiego za reportaż literacki.

Dorobek dziennikarski

Od 1990 roku pracuje dla dziennika Dagens Nyheter, pisze na tematy związane z kulturą i polityką. W latach 1994-1995 był redaktorem działu społecznego i kulturalnego czasopisma Moderna Tider, stworzonego przez Görana Rosenberga[3].

W 1997 roku w serii reportaży nagłośnił sprawę przymusowej sterylizacji w Szwecji osób „niepożądanych”. Szerszą perspektywę tej sprawy ukazał w wydanej w 1999 roku w Szwecji książce De rena och de andra: om tvångssteriliseringar, rashygien och arvsynd, która ukazała się w Polsce w 2011 pod tytułem Higieniści: z dziejów eugeniki. Jako że rozbudował treść rozdziałem o stosunku polskiej psychiatrii do eugeniki, opisując m.in. działalność swojego ojca, postanowił wydać ją jako Maciej Zaremba Bielawski.

Od połowy lat 80-tych na łamach Dagens Nyheter regularnie publikuje serie reportaży, w których opisuje problemy i patologie szwedzkiego państwa opiekuńczego. Ewolucję szwedzkiej religijności i Kościoła Szwedzkiego przedstawił w serii Kyrkan och frihet (1999). Problemy szwedzkiej służy zdrowia opisywał w reportażach Du gamla du sjuka (2004) oraz Den olönsamma patienten (2013). Kwestii patologii wymiaru sprawiedliwości dotyczyły serie Rättvisan och dårarna (2006) oraz Rättvisans demoner (2015), a paradoksów szwedzkiego rynku pracy i mobbingu serie reportaży Den polske rörmokaren (2005) oraz Mobbarna och rättvisan (2010). Inne zagadnienia opisywane przez Zarembę to dyskryminacja na uczelniach wyższych (Först kränkt vinner, 2008), problemy związane z integracją imigrantów przyjeżdżających do Szwecji (I väntan på Sverige, 2009), sytuacja w szwedzkim szkolnictwie podstawowym (Hem till skolan, 2011) i patologie w szwedzkim przemyśle leśniczym (Skogen vi ärvde, 2012).

Maciej Zaremba ma w swoim dorobku również serie reportaży dotyczących innych krajów, m.in. włoskiej partii Liga Północna (Lega Nord, 1993), francuskiego Frontu Narodowego (Front National, 1998), problemów globalizacji (Sade ni globalisering, 2001) i Kosowa (Koloni Kosovo, 2007).

Nagrody

W 2005 i 2008 roku otrzymał Nagrodę Akademii Szwedzkiej[4]. W 2006 roku otrzymał szwedzką Wielką Nagrodę Dziennikarską (Stora Journalistpriset)[5]. Jest również laureatem Nagrody im. Daga Hammarskjölda (2006) oraz Nagrody Kellgrena (2013).

W 2009 roku Wydział Prawa Uniwersytetu w Lund uhonorował go tytułem doktora honoris causa[6]. W 2012 roku, za "za wybitne zasługi we wspieraniu przemian demokratycznych w Polsce, za upowszechnianie wiedzy o Polsce" otrzymał Krzyż Oficerski Orderu Zasług Rzeczypospolitej Polskiej.

Twórczość

wydania w Szwecji:

  • Patientens pris. Stockholm: Weyler, 2013.
  • Skogen vi ärvde. Stockholm: Weyler, 2012.
  • Hem till skolan. Stockholm: Natur och kultur, 2011.
  • Mobbarna och rättvisan. Stockholm: DN, 2010.
  • Den polske rörmokaren och andra berättelser från Sverige. Stockholm: Norstedts, 2006.
  • När blir Sverige europeiskt? Stockholm: Bertil Ohlin-institutet, 2004.
  • Vad har Sverige i Europa att göra (en rapport från EU:s framtidskonvent). (razem z Cecilią Malmström) Sverige: Vision Europa, 2003.
  • Kyrkan & friheten: en debattbok om den fria Svenska kyrkans identitet och demokrati. Göteborg: Cordia, 2000.
  • De rena och de andra: om tvångssteriliseringar, rashygien och arvsynd. Stockholm: Bokförlaget DN, 1999.
  • Minken i folkhemmet: essäer. Stockholm: Timbro, 1992.
  • Arbetet före kapital: den katolska kyrkans sociallära (razem z Erwinem Bischofbergerem), Stockholm: Brevskolan på uppdrag av Svenska kristna socialdemokratiska förbund, 1985.
  • Rzeszów: bland polska bönder (razem z Håkanem Pieniowskim), Stockholm: Öppna ögon, 1983.

wydania w Polsce:

Przypisy

  1. ↑ Sentyment do czubków / Literatura / dwutygodnik.com [online], www.dwutygodnik.com [dostęp 2017-08-14] (pol.).
  2. ↑ Biografia na stronie Wydawnictwa Czarne.
  3. ↑ Tadeusz Nowakowski, Leksykon emigracji polskiej w Szwecji: do 2012 roku, Sztokholm: Polonica, 2013.
  4. ↑ Extra pris | Svenska Akademien [online], www.svenskaakademien.se [dostęp 2017-08-14] (szw.).
  5. ↑ Stora journalistpriset till DN:s Maciej Zaremba - DN.SE, „DN.SE”, 30 listopada 2006 [dostęp 2017-08-14] (szw.).
  6. ↑ http://www5.lu.se/o.o.i.s?id=2261&news_item=3266 Journalist med rättspatos hedersdoktor vid Juridiska fakulteten.

Bibliografia

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Maciej_Zaremba&oldid=51720653”