Makaira błękitna
| Makaira nigricans[1] | |||||
| Lacepède, 1802 | |||||
| |||||
| Systematyka | |||||
| Domena | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Królestwo | |||||
| Typ | |||||
| Podtyp | |||||
| Gromada | |||||
| Rząd | |||||
| Podrząd | |||||
| Rodzina | |||||
| Rodzaj |
Makaira | ||||
| Gatunek |
makaira błękitna | ||||
| |||||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2] | |||||
 | |||||
| Zasięg występowania | |||||
| |||||
Makaira błękitna[3], marlin błękitny[4], marlin niebieski[5], makajra błękitna[6], makaira niebieska[7] oraz (jako M. mazara) – makaira smugowa[3] i marlin smugowy[8] (Makaira nigricans) – gatunek ryby okoniokształtnej z rodziny żaglicowatych (Istiophoridae). Jedyny przedstawiciel rodzaju Makaira.
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Średnia masa ciała makairy błękitnej to około 100 kg. Największe osobniki mogą natomiast dorastać do 5,5 m długości ciała przy ciężarze do 820 kg. Często padają one jednak ofiarą silniejszych ryb, a także wędkarzy przez co tak duże osobniki są rzadkością.
Mają niebieski grzbiet i srebrzysty brzuch, które są od siebie wyraźnie oddzielone linią biegnącą wzdłuż ciała. Na skórze mogą występować pionowe pasy, podobnie jak u marlina pasiastego, są one jednak mniej widoczne i zanikają po śmierci ryby.
Cechą charakterystyczną są dwie płetwy grzbietowe i 2 płetwy odbytowe oraz silnie wydłużona górna szczęka przekształcona w długi szpic. Przedni płat pierwszej płetwy grzbietowej jest bardziej wystający, natomiast w części tylnej płetwa jest znacznie niższa. Posiada wiele cech przypominających włócznika, różni się jednak kształtem wyrostka na pysku (o okrągłym przekroju, a nie jak u włócznika – płaskim) oraz obecnością dwóch płetw brzusznych. Samce są większe od samic.
Występowanie[edytuj | edytuj kod]
Zasiedla tropikalne i subtropikalne wody Atlantyku pomiędzy szerokościami geograficznymi 45°N a 35°S. Ryba żyje w morzach otwartych, rzadko zbliża się do wybrzeży.
Zachowanie i pożywienie[edytuj | edytuj kod]
Makaira błękitna cechuje się zamiłowaniem do bardzo ciepłych wód. Sprawia to, że przepływa równik w celu wykorzystania dwóch pór letnich: na północy i południu. Oprócz migracji w poszukiwaniu ciepła, makairy wędrują także na tarliska oraz w poszukiwaniu pożywienia. Polują w ciągu dnia, a ich główny pokarm stanowią bonito, a także makrele, tuńczyki oraz kałamarnice i inne głowonogi
Makairy są samotnikami. Poruszają się szybko (ok. 80 km/h). Charakteryzują się również dużą wytrwałością podczas wędrówek. Ryba ta co jakiś czas efektownie wyskakuje ponad powierzchnię wody.
Rozmnażanie[edytuj | edytuj kod]
Samce osiągają dojrzałość płciową po osiągnięciu około 80 cm długości i 40 kg masy ciała, samice natomiast przy wielkości 50 cm i wadze 55 kg.[potrzebny przypis]
Tarło ma miejsce między majem a listopadem. Dorosła samica składa wówczas kilka milionów jaj o średnicy 0,3–0,6 mm. Jaja są koloru białego lub żółtawego. Tempo rozwoju zarodków jest zależne od temperatury. Larwy wykluwają się z jaj po około 7 dniach, po czym wchodzą w skład planktonu. Większość z nich staje się pokarmem dla innych zwierząt i jedynie niewielki procent przekształca się w narybek. Młode ryby pozostają w grupie do 8 roku życia i wspólnie zdobywają pokarm.
Ochrona gatunku[edytuj | edytuj kod]
W wielu miejscach mięso makairy uważane jest za niesmaczne i łowi się ją tylko jako trofeum wędkarskie. Jednak niektóre kraje, jak np. Kuba, wyławiają duże ilości tej ryby. Następuje powolny spadek liczebności tego gatunku.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Makaira nigricans, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ Makaira nigricans, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ a b Eugeniusz Grabda, Tomasz Heese: Polskie nazewnictwo popularne krągłouste i ryby – Cyclostomata et Pisces. Koszalin: Wyższa Szkoła Inżynierska w Koszalinie, 1991, s. 99.
- ↑ Stanisław Rutkowicz: Encyklopedia ryb morskich. Gdańsk: Wydawnictwo Morskie, 1982. ISBN 83-215-2103-7.
- ↑ Włodzimierz Załachowski: Ryby. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1997. ISBN 83-01-12286-2.
- ↑ Fritz Terofal, Claus Militz: Ryby morskie. Leksykon przyrodniczy. Przekład i adaptacja: Henryk Garbarczyk i Eligiusz Nowakowski. Warszawa: Świat Książki, 1996. ISBN 83-7129-306-2.
- ↑ Rozporządzenie Komisji (WE) NR 1638/2001 z dnia 24 lipca 2001 r. zmieniające rozporządzenie Rady (WE) nr 2597/95 w sprawie przekazywania przez Państwa Członkowskie prowadzące połowy na niektórych obszarach, innych niż Atlantyk Północny, danych statystycznych dotyczących połowów nominalnych. Komisja Europejska, 24 lipca 2001.
- ↑ Rozporządzenie Rady (WE) nr 2597/95 z dnia 23 października 1995 r. w sprawie przekazywania przez Państwa Członkowskie prowadzące połowy na niektórych obszarach, innych niż północny Atlantyk, danych statystycznych dotyczących połowów nominalnych. Rada Europejska, 23 października 1995.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Alessandro Minelli, Maria Pia Minelli: Wielka encyklopedia zwierząt, Warszawa: MUZA SA, 1998. ISBN 83-7200-262-2.