Manniella
| Systematyka[1][2] | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Podkrólestwo | |
| Nadgromada | |
| Gromada | |
| Podgromada | |
| Nadklasa | |
| Klasa | |
| Nadrząd | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Podrodzina | |
| Rodzaj |
Manniella |
| Nazwa systematyczna | |
| Manniella Rchb.f. Otia Bot. Hamburg. 109. 10 Aug 1881[3] | |
| Typ nomenklatoryczny | |
Manniella – rodzaj rośliny z rodziny storczykowatych (Orchidaceae Juss.). Obejmuje 2 gatunki[5][6]. Występuje ednemicznie w Afryce tropikalnej[7].
Etymologia[edytuj | edytuj kod]
Nazwa tego rodzaju została nadana na cześć Gustava Manna (1836–1916), ogrodnika i kolekcjonera roślin, członka Kew Gardens, uczestnika ekspedycji w Afryce Zachodniej w latach 1859–1862 oraz Indiach w latach 1863–1891[8].
Rozmieszczenie geograficzne[edytuj | edytuj kod]
Rośnie naturalnie w Afryce tropikalnej. Rozprzestrzeniony jest od Sierra Leone do Ugandy i Demokratycznej Republiki Konga[7].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
- Łodyga
- Krótka, wyprostowana, słabo ulistniona[7].
- Liście
- Mają jajowaty kształt. Są zielone, czasami z białymi plamkami[7].
- Kwiaty
- Kwiatostany są owłosione. Przylistki kwiatowe są nagie. Kwiaty rozpostarte, ale nie otwierają się szeroko. Nagie lub owłosione na zewnętrznych powierzchniach listków zewnętrznego okółka okwiatu. Okwiat ma barwę różowobrązowawą. Listek grzbietowy tworzy z listkami wewnętrznego okółka silnie wklęsły kaptur. Listki boczne okółka rozprzestrzeniają się powyżej, są częściowo zrośnięte, poniżej tworząc ostrogi przyrastające do zalążni na całej jej długości. Płatki są ukośnie podłużne, górne brzegi są przyrośnięte do grzbietowego listka okółka. Warżka połączona jest od dołu z listkami bocznymi okółka. Ma wyprostowane brzegi, ale z czasem brzegi te stają się faliste. Epichil jest szeroko-jajowaty. Prętosłup wraz z miodnikami przyrośnięty jest do zalążni. Pylniki są poprzecznie podłużne. Pyłkowina jest dwustronna, przyłączona przez trzoneczek do tarczki nasadowej. Wierzchołek rostellum (tworu powstającego z jednej z łatek znamienia) jest zaokrąglony i lekko wcięty. Znamię jest owalne. Prątniczki mają sierpowy kształt. Zalążnia jest wąska, odwrotnie stożkowa, naga lub owłosiona. Dotychczas nic nie wiadomo o zapylaniu tego rodzaju[7].
- Owoce
- Torebki podłużnie owalne. Nasiona nie zostały zaobserwowane[7].
Biologia i ekologia[edytuj | edytuj kod]
Występuje w głębokim cieniu wiecznie wilgotnych lasów do 1200 m n.p.m.[7]
Systematyka[edytuj | edytuj kod]
- Pozycja systematyczna według Angiosperm Phylogeny Website (aktualizowany system APG III z 2009)
Rodzaj sklasyfikowany do podplemienia Manniellinae w plemieniu Cranichideae, podrodzina storczykowe (Orchidoideae), rodzina storczykowate (Orchidaceae), rząd szparagowce (Asparagales) w obrębie roślin jednoliściennych[2][9][10][11].
- Manniella cypripedioides Salazar, T.Franke, Zapfack & Beenken
- Manniella gustavi Rchb.f.
Zastosowanie[edytuj | edytuj kod]
Niektóre źródła donoszą, że ziele M. gustavi używane jest w Kongo jako antidotum na trucizny i środek przeczyszczający, jak również do leczenia niepłodnych kobiet[7].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2023-04-29] (ang.).
- ↑ a b Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2023-04-29] (ang.).
- ↑ a b Manniella. Index Nominum Genericorum (ING). [dostęp 2014-05-26]. (ang.).
- ↑ Manniella. Tropicos.org. [dostęp 2023-04-29].
- ↑ a b Manniella. [w:] Plants of the World online [on-line]. Kew Royal Botanic Gardens. [dostęp 2023-04-29].
- ↑ a b Manniella. [w:] The World Checklist of Vascular Plants [on-line]. Catalogue of Life Checklist. [dostęp 2023-04-29].
- ↑ a b c d e f g h Manniella Rchb.f. – Descriptions. e-monocot.org. [dostęp 2014-05-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (27 maja 2014)]. (ang.).
- ↑ Manniella Rchb.f. – Overwiev. e-monocot.org. [dostęp 2014-05-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (27 maja 2014)]. (ang.).
- ↑ Florida Museum of Natural History: Orchid Tree: a phylogeny of epiphytes (mostly) on the tree of life. [dostęp 2013-01-30]. (ang.).
- ↑ Mark W. Chase, Kenneth M. Cameron, John V. Freudenstein, Alec M. Pridgeon i inni. An updated classification of Orchidaceae. „Botanical Journal of the Linnean Society”. 177, s. 151–174, 1 luty 2015. Linnean Society of London. DOI: 10.1111/BOJ.12234. (ang.).
- ↑ Manniella. National Center for Biotechnology Information. [dostęp 2023-04-29].