Marijonas Misiukonis
| Data i miejsce urodzenia |
1 lutego 1939 |
|---|---|
| Minister spraw wewnętrznych Litwy | |
| Okres |
od 23 marca 1990 |
| Następca | |
| Odznaczenia | |
| |
Marijonas Misiukonis (ur. 1 lutego 1939[1] w Wiciunach w rejonie oniksztyńskim) – litewski funkcjonariusz KGB, minister spraw wewnętrznych w latach 1989–1991.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
W 1962 ukończył studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu Wileńskiego. Odbył również kursy doszkalające dla funkcjonariuszy KGB w Kijowie i Mińsku oraz studia w wyższej szkole partyjnej.
Przez wiele lat pracował jako funkcjonariusz KGB, był oficerem operacyjnym w rejonie oniksztyńskim. W 1965 brał udział w obławie na Antanasa Kraujelisa („Siaubūnasa”), jednego ostatnich partyzantów litewskiego podziemia niepodległościowego. Od 1966 pracował w zarządzie II KGB Litewskiej SRR, m.in. na stanowiskach zastępcy naczelnika wydziału IV (1973–1975), zastępcy naczelnika wydziału II (1975–1979) oraz naczelnika wydziału III (1979–1982). Przed odejściem ze służby w 1984 pełnił funkcję naczelnika wydziału VI KGB Litewskiej SRR w stopniu pułkownika.
Od 1963 do 1989 był członkiem Komunistycznej Partii Litwy. W latach 1984–1989 zajmował stanowisko zastępcy ministra. Od 1989 był ministrem spraw wewnętrznych Litewskiej SRR. W 1989 awansowany do stopnia generała. Zachował stanowisko ministra spraw wewnętrznych w rządzie Kazimiry Prunskienė utworzonym po ogłoszeniu niepodległości przez Litwę w marcu 1990. Kierując resortem spraw wewnętrznych, przeprowadził reformę struktur bezpieczeństwa. 31 lipca 1991 złożył dymisję, a w listopadzie został zastąpiony przez Petrasa Valiukasa.
W późniejszych latach pracował w firmach prywatnych. Był m.in. szefem wydziału ochrony w jednym z banków. Od 2007 wszedł w skład rady społecznej przy komendancie głównym policji.
Postępowanie karne[edytuj | edytuj kod]
W listopadzie 2009 prokurator prokuratury okręgowej w Poniewieżu skierował akt oskarżenia przeciwko funkcjonariuszom sowieckich organów bezpieczeństwa, którzy w 1965 brali udział w obławie na Antanasa Kraujelisa (zakończonej jego śmiercią)[2]. Marijonasowi Misiukonisowi postawiony został zarzut udziału w ludobójstwie. Wyrokiem sądu okręgowego w Poniewieżu z 26 listopada 2014 został uniewinniony w I instancji, 7 lipca 2015 wyrok ten został utrzymany w mocy przez sąd apelacyjny w Wilnie[3]. 25 lutego 2016, po rozpatrzeniu kasacji, Sąd Najwyższy ostatecznie uniewinnił go od zarzutu udziału w ludobójstwie[2].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Ulrich-Joachim Schulz-Torge (red.): Who Was Who in the Soviet Union. Monachium-Londyn-Nowy Jork-Paryż: 1992, s. 154. (ang.).
- ↑ a b LAT galutinai išteisino M. Misiukonį dėl paskutinio Lietuvos partizano A. Kraujelio žūties. delfi.lt, 2016-02-25. [dostęp 2019-02-10]. (lit.).
- ↑ Apeliacinis teismas: M. Misiukonis išteisintas pagrįstai. infolex.lt, 2015-07-07. [dostęp 2019-02-10]. (lit.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Nota biograficzna na stronie anykstenai.lt. [dostęp 2019-02-10]. (lit.).
- Misiukonis Marijonas, Povilo. kgbveikla.lt. [dostęp 2019-02-10]. (lit.).
- Marijonas Misiukonis. vle.lt. [dostęp 2019-02-09]. (lit.).
.png)
- 1 Premier w styczniu 1991.