Martwa natura z Biblią

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Martwa natura z Biblią
Stilleven met bijbel
Ilustracja
Autor

Vincent van Gogh

Data powstania

1885

Medium

olej na płótnie

Wymiary

65,7 × 78,5 cm

Miejsce przechowywania
Miejscowość

Amsterdam

Lokalizacja

Muzeum Vincenta van Gogha

Martwa natura z Biblią (hol. Stilleven met bijbel, ang. Still Life with Bible) – obraz Vincenta van Gogha namalowany w październiku 1885[1] podczas pobytu artysty w Nuenen.

Nr kat.: F 117, JH 946.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Pod koniec października 1885 Vincent van Gogh napisał do brata Theo informując go o namalowaniu obrazu:

W odpowiedzi na Twój opis studium Maneta wysyłam Ci martwą naturę z Biblią, w przełamanej bieli, oprawioną w skórę, na czarnym tle z tylu i na żółto-brązowym z przodu, z domieszką cytrynowej żółci.[2]

Na początku listopada wysłał również bratu egzemplarz Biblii, który posłużył mu jako wzór do namalowania obrazu:

Załączam Ci książkę Ch. Blanca w pudełku z obrazami oraz Biblię, którą ci w domu dali mi dla Ciebie, na podstawie której namalowałem martwą naturę.[3]

Interpretacja[edytuj | edytuj kod]

Przedstawiona na obrazie Biblia należała do zmarłego pół roku wcześniej ojca, Theodorusa van Gogha, który był pastorem holenderskiego kościoła reformowanego. Biblia była dla van Gogha symbolem tego wszystkiego, co widział w swoim ojcu, ślepo oddanym religii i wierze, na zawsze uwięzionym w staroświeckich poglądach. Martwa natura z Biblią to jeden z tych nielicznych dziel van Gogha, które jest pełne symboliki[1].

Malując go artysta rozliczył się z przeszłością. Biblia, która była symbolem jego domu rodzinnego i religijnego wychowania ma na obrazie przeciwstawienie w postaci książki Emila Zoli La Joie de Vivre ((pol. Radość życia), kultowego dzieła naturalizmu, uważanego przez van Gogha seniora za jedno z najbardziej niebezpiecznych dzieł[4].

Vincent an Gogh był wielkim admiratorem dzieł Zoli. Uważał, iż jest w nich (a także w dziełach innych naturalistów) zawarte świeże i nowoczesne spojrzenie na świat, w przeciwieństwie do Biblii, którą uważał za dzieło wsteczne[1].

Innym symbolem jest umieszczony na obrazie lichtarz ze zgaszoną świecą. Na ogół uważa się, że symbolizuje ona ojca artysty, który zmarł kilka miesięcy wcześniej a także fakt, iż Biblia dla samego van Gogha straciła wartość inspirującą[1]. Według innej interpretacji znajdująca się obok Biblii świeca, symbol sacrum, nadaje jednakowe znaczeniu obu księgom umieszczonym na obrazie; zarazem fakt, iż jest zgaszona sugeruje, że obie one w Paryżu utracą dla Gogha znaczenie a w przyszłości jego jedyną religią stanie się sztuka[4].

Kwestia Biblii na obrazie[edytuj | edytuj kod]

Przyjęło się uważać, iż Biblia na obrazie jest rodzinną Biblią van Goghów, ale ostatnie badania w Van Gogh Muzeum wykazały, że była wydanym w 1882 reprintem tzw. Biblii Stanowej z 1712 i nie była biblią rodzinną ani też nie spełniała jakiejś określonej funkcji w domu van Goghów; była prawdopodobnie prezentem dla ojca artysty[1].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e Vincent van Gogh gallery: The Paintings: Still Life with Bible. [dostęp 2011-02-16]. (ang.).
  2. vangoghletters.org: Letter from Vincent van Gogh to Theo van Gogh, Nuenen, late October 1885. [dostęp 2011-02-08]. Cytat: In answer to your description of the study by Manet, I send you a still-life of an open - so a broken white - Bible bound in leather, against a black background, with a yellow-brown foreground, with a touch of citron yellow. (ang.).
  3. vangoghletters.org: Letter from Vincent van Gogh to Theo van Gogh, Nuenen, early November 1885. [dostęp 2011-02-08]. Cytat: I enclose the book by Ch. Blanc in the box with the studies, also a Bible which those at home gave me for you, of which I painted a still life. (ang.).
  4. a b Ingo F. Walther, Peter Glücksam (tłum.): Van Gogh Basic Art Album. Taschen Gmbh, 2001, s. 15. ISBN 3-8228-1128-9. (szw.).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]