Maurycy O’Brien de Lacy

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
(Przekierowano z Maurycy O'Brien de Lacy)
Maurycy O’Brien de Lacy
Ilustracja
Portret Maurycego O'Brien de Lacy, narysowany przez Witkacego
Data i miejsce urodzenia

15 kwietnia 1891
Augustówek

Data śmierci

23 lipca 1978

Prezydent Grodna
Okres

od 1930
do 1933

Poprzednik

Antoni Rączaszek

Następca

Kazimierz Sulistrowski

Odznaczenia
Złoty Krzyż Zasługi Medal św. Jerzego IV stopnia (Imperium Rosyjskie)
Multimedia w Wikimedia Commons
Maurycego O'Brien de Lacy, z żoną Nadzieją Drucką i dziećmi

Maurycy O’Brien de Lacy (ur. 15 kwietnia 1891[1][2] w Augustówku pod Grodnem, zm. 23 lipca 1978) – polski ziemianin irlandzkiego pochodzenia, działacz społeczny i samorządowiec, prezydent Grodna (1930–1933), członek Rady Związku Powiatów Rzeczypospolitej Polskiej w 1936 roku[3].

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się 15 kwietnia 1891 w majątku Augustówek na Grodzieńszczyźnie w rodzinie ziemiańskiej o korzeniach normańsko-irlandzkich Aleksandra, który był Irlandczykiem, i Gabrieli z Radowickich - Polki, która wychowała dzieci w tradycji patriotycznej[4]. Miał siostry: Marię po mężu Jahołkowską (zm. 1957), Genowefę po mężu Zembrzuską (1883–1971), Aleksandrę po mężu hr. Miączyńską (1895–1987) oraz braci Terencjusza „Terry'ego” i Patryka[5] – oficerów Wojska Polskiego.

Ukończył studia z dziedziny rolnictwa na Politechnice Ryskiej, gdzie w 1911 przyjęto go do Korporacji „Arkonia”[6].

W czasie I wojny światowej pracował dla Czerwonego Krzyża, był m.in. komendantem 156 Szlacheckiego Pociągu Sanitarnego Jego Cesarskiej Mości Księcia Jerzego Michała[7] na terenach tzw. Nowej Rosji (Odessa) i Ukrainy. Podczas pracy poznał rosyjską arystokratkę Nadzieję Drucką, z którą w listopadzie 1917 wziął w Moskwie ślub (w obrządkach prawosławnym i katolickim), zrywając uprzednio zaręczyny z inną. W okresie rewolucji rosyjskiej lat 1917–1918 przebywał w Moskwie, gdzie był zatrudniony w aprowizacji. W 1918 powrócił do dworu Augustówek na południowych przedmieściach Grodna. W latach 1919–1920 walczył w wojnie polsko-bolszewickiej.

Po powrocie na rodzinne gospodarstwo, które odziedziczył po ojcu (wraz z braćmi), rozpoczął jego odbudowę[8][9]. Udzielał się społecznie na terenie powiatu grodzieńskiego, pełnił m.in. obowiązki wiceprezesa Związku Ziemian, był członkiem Towarzystwa Rolniczego. W latach 1930–1933 sprawował funkcję prezydenta Grodna[10].

We wrześniu 1939 został mianowany społecznym inspektorem rolnym powiatu grodzieńskiego. Po agresji ZSRR Na Polskę znalazł się na terenie Mazowsza, gdzie zarządzał podwarszawskim majątkiem. Został aresztowany przez Gestapo, a na skutek interwencji żony w 1940 zwolniony. Podczas wojny pracował również w majątku na warszawskim Rakowcu. Pochowany na cmentarzu Powązkowskim (kwatera 258-3-20)[11].

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

21 czerwca 1938 Komitet Krzyża i Medalu Niepodległości odrzucił wniosek o nadanie mu tego odznaczenia[1].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-11-14].
  2. ↑ Joanna Sypuła-Gliwa, Dzikie Gęsi z Zielonej Wyspy, „Echa Polesia”, 20 (4), Brześć 2008, s. 65-70 [dostęp 2021-02-02].
  3. ↑ Leszek Śliwiński, Ogólnopolska reprezentacja powiatowych związków komunalnych w II Rzeczypospolitej, Częstochowa 2013, s. 256.
  4. ↑ Margaret O'Brien de Lacy, Dzikie Gęsi z Zielonej Wyspy, Łomianki 2009, ISBN 978-83-7565-058-7.
  5. ↑ Maurycy O’Brien de Lacy [online], geni_family_tree [dostęp 2022-04-01] (pol.).
  6. ↑ Lista członków korporacji na stronie Archowum
  7. ↑ a b Памяти героев ↓.
  8. ↑ Dziennik Urzędowy Województwa Białostockiego
  9. ↑ Wspomnienie o Annie Belof na stronie poświęconej Rodzinom Katyńskim. [dostęp 2009-08-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-09-26)].
  10. ↑ Rada Miejska dokonała wyboru prezydenta miasta, „Nowy Dziennik Kresowy”, nr 267, 26 września 1930, s. 4; Pan O’Brien de Lacy przyjął mandat prezydenta miasta, „Nowy Dziennik Kresowy”, nr 268, 27 września 1930, s. 4, Nowa władza w grodzie Batorego, „Nowy Dziennik Kresowy”, nr 306, 3 października 1930, s. 4.
  11. ↑ Cmentarz Stare Powązki: MAURYCY O'BRIEN DE LACY, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2020-02-10].
  12. ↑ M.P. z 1929 r. nr 94, poz. 224 „za zasługi na polu szkolnictwa”.

Literatura[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Maurycy_O’Brien_de_Lacy&oldid=71845402”