Maurycy Zamoyski
Data i miejsce urodzenia |
30 lipca 1871 |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Minister spraw zagranicznych | |
Okres |
od 19 stycznia 1924 |
Przynależność polityczna | |
Poprzednik |
Karol Bertoni (p.o) |
Następca | |
Poseł RP we Francji | |
Okres |
od 1 sierpnia 1919 |
Poprzednik |
Erazm Piltz (delegat Rządu) |
Następca | |
Odznaczenia | |
Maurycy Klemens Zamoyski herbu Jelita (ur. 30 lipca 1871 w Warszawie, zm. 5 maja 1939 w Klemensowie) – polityk, dyplomata, działacz społeczny, wiceprezes Komitetu Narodowego Polskiego w Paryżu, członek Komitetu Narodowego Polskiego (1914–1917)[1], hrabia, XV ordynat na Zamościu, w 1922 roku posiadał majątki ziemskie o powierzchni 190 900 ha[2].
Życiorys
Pochodził z hrabiowskiej rodziny herbu Jelita, syn Tomasza Franciszka Zamoyskiego herbu Jelita i Marii Anny Natalii Potockiej z Podhajec herbu Pilawa (Srebrna)[3]. Był członkiem Ligi Narodowej od 1905 roku[4]. Był członkiem Towarzystwa Tajnego Nauczania w Warszawie[5]. W 1906 został wybrany do I Dumy. Posiadał jeden z największych majątków ziemskich na ziemiach polskich. W odpowiedzi na deklarację wodza naczelnego wojsk rosyjskich wielkiego księcia Mikołaja Mikołajewicza Romanowa z 14 sierpnia 1914 roku, podpisał telegram dziękczynny, głoszący m.in., że krew synów Polski, przelana łącznie z krwią synów Rosyi w walce ze wspólnym wrogiem, stanie się największą rękojmią nowego życia w pokoju i przyjaźni dwóch narodów słowiańskich[6].
Był ambasadorem RP w Paryżu w latach 1919–1924; przez 7 miesięcy od 19 stycznia 1924 roku sprawował urząd ministra spraw zagranicznych.
Był kandydatem prawicy i kontrkandydatem Gabriela Narutowicza na urząd Prezydenta RP w 1922 roku. Zgodnie z konstytucją marcową wyboru Prezydenta dokonywało Zgromadzenie Narodowe. Mimo że Maurycy Zamoyski prowadził w pierwszej i następnych turach głosowań, w ostatecznym głosowaniu otrzymał 227, a Gabriel Narutowicz 289 głosów.
Członek, wiceprezes (1902–1907), prezes (1907–1919) komitetu budowy pomnika Fryderyka Chopina w Warszawie.
Jego synem był Jan Tomasz Zamoyski – ostatni XVI ordynat na Zamościu, senator i Marszałek Senior Senatu II kadencji. Wnuk, Marcin Zamoyski, był prezydentem Zamościa, wojewodą zamojskim i przewodniczącym Rady Miejskiej Zamościa.
Odznaczenia
- Wielka Wstęga Orderu Odrodzenia Polski (2 maja 1923)[7]
- Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (2 maja 1922)[8]
- Wielki Oficer Orderu Legii Honorowej (Francja)[9]
- Krzyż Wielki Orderu Danebroga (Dania)[9]
- Krzyż Wielki Orderu Oranje-Nassau (Holandia) [9]
- Krzyż Wielki Orderu Korony (Włochy) [9]
Przypisy
- ↑ Roman Dmowski, Polityka polska i odbudowanie państwa. Przedmową do obecnego wydania i komentarzem opatrzył Tomasz Wituch, t. II, Warszawa 1988, s. 202.
- ↑ Wojciech Roszkowski, Lista największych właścicieli ziemskich w Polsce w 1922 r., w: Przegląd Historyczny, 1983, Tom 74 , Numer 2, s. 283
- ↑ Maurycy Klemens Zamoyski na stronie potomków Sejmu Wielkiego
- ↑ Stanisław Kozicki, Historia Ligi Narodowej (okres 1887-1907), Londyn 1964, s. 588.
- ↑ Cecylia Ceysingerówna, Tajne nauczanie w Warszawie (1894-l906/7), w: Niepodległość, t. II, z. 1(3), wydanie II, 1933, s. 98.
- ↑ Kazimierz Władysław Kumaniecki, Zbiór najważniejszych dokumentów do powstania państwa polskiego, Warszawa, Kraków 1920, s. 30.
- ↑ Order Odrodzenia Polski. Trzechlecie pierwszej kapituły 1921–1924. Warszawa: Prezydium Rady Ministrów, 1926, s. 15.
- ↑ Order Odrodzenia Polski. Trzechlecie pierwszej kapituły 1921–1924. Warszawa: Prezydium Rady Ministrów, 1926, s. 16.
- ↑ a b c d Joanna Janicka: Maurycy hrabia Zamoyski. Zarys losów życiowych i politycznych oraz wgląd w struktury gospodarcze ordynacji. Lublin: Norbertinum, 2000, s. 229.
- Członkowie Komitetu Narodowego Polskiego (1914–1917)
- Członkowie Komitetu Narodowego Polskiego (1917–1919)
- Członkowie Ligi Narodowej
- Członkowie Towarzystwa Tajnego Nauczania
- Deputowani do I Dumy Państwowej Imperium Rosyjskiego
- Kandydaci na urząd Prezydenta RP
- Ministrowie spraw zagranicznych II Rzeczypospolitej
- Odznaczeni Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (II Rzeczpospolita)
- Ordynaci zamojscy
- Polacy odznaczeni Orderem Danebroga
- Polacy odznaczeni Orderem Korony Włoch
- Polacy odznaczeni Orderem Oranje-Nassau
- Odznaczeni Wielką Wstęgą Orderu Odrodzenia Polski (II Rzeczpospolita)
- Polacy – Wielcy Oficerowie Legii Honorowej
- Politycy Stronnictwa Narodowo-Demokratycznego
- Politycy Związku Ludowo-Narodowego
- Polscy deputowani do Dumy Państwowej Imperium Rosyjskiego
- Polscy ziemianie
- Posłowie II Rzeczypospolitej
- Sygnatariusze telegramu dziękczynnego do wielkiego księcia Mikołaja Mikołajewicza Romanowa (1914)
- Szefowie misji dyplomatycznych II Rzeczypospolitej we Francji
- Urodzeni w 1871
- Zamoyscy herbu Jelita
- Zmarli w 1939