Mentuhotep I

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Mentuhotep I
ilustracja
władca nomu tebańskiego
Okres

od 2119 p.n.e.
do 2110 p.n.e.

Dane biograficzne
Dynastia

XI dynastia

Żona

Neferu I

Dzieci

Intef I,
Intef II

Mentuhotep – książę, władca nomu tebańskiego z czasów końca Pierwszego Okresu Przejściowego. Panował prawdopodobnie w latach 2119–2110 p.n.e. Uważany za założyciela XI dynastii. Według Listy Królewskiej z Karnaku był nomarchą tebańskim, a jego poprzednikiem był Intef, zwany synem Iku, uważany za protoplastę XI dynastii.

VIII dynastia, według Manethona była dynastią memficką. Władcy tejże dynastii podejmowali bezskuteczne próby zjednoczenia podzielonego kraju. W czasach jej schyłku i już po jej upadku wykształtowały się dwa zdecydowanie wiodące ośrodki władzy; jeden w Herakleopolis, którego władcy tworzą IX i X dynastię oraz drugi w Tebach, skupiający władców XI dynastii. Wojna o panowanie nad coraz większymi terytoriami pomiędzy władcami Północy i Południa trwała nieprzerwanie od upadku VIII dynastii, około pięćdziesiąt lat. W tym czasie władcy Herakleopolis zmagali się najpierw z siłami Południa, skupionymi wokół nomarchy Koptos, którym początkowo podlegał także nom tebański, a później po przejęciu przez nich prymatu na Południu, z nomarchami Teb. Prawdopodobnie to władca Herakleopolis - Cheti I podporządkował sobie nomy Górnego Egiptu, a Herakleopolis uczynił swą stolicą. Prawdopodobnie Mentuhotep podejmował próby wyzwolenia się spod jego władzy i około roku 2119 p.n.e. zdołał osiągnąć zamierzany cel i objął niezależną władzę w Tebach, dając tym samym początek nowej dynastii, której kolejni członkowie będą nosili tytuł króla Górnego i Dolnego Egiptu. Sam Mentuhotep I nie używał tytułów królewskich, a dopiero jego potomkowie uważali go za króla i założyciela dynastii, zapisując jego imię w kartuszu. W czasach XII dynastii otaczano go kultem. To właśnie z tych lat pochodzi, nadane mu imię horusowe Tepy-a - Tepia, oznaczające Przodka (od którego wywodzi się dynastia).

Istnieją poglądy identyfikujące Mentuhotepa I z Mentuhotepem II, według których był on założycielem XI dynastii i twórca Średniego Państwa. Jednakże zdecydowana większość badaczy uważa, iż początek Średniego Państwa rozpoczyna zjednoczenie Obu Krajów, dokonane przez prawnuka Mentuhotepa I, Mentuhotepa II Nebhepetre.

Tytulatura[edytuj | edytuj kod]

Królewski Protokół
serech lub Horusowe:
G5
tp p
Z1
a
trl.: Tepy-a (tp-iꜤ)[1]
tłum.: Przodek[potrzebny przypis]
nomen lub imię rodowe:
G39N5
M17t Z1
f
R8AY5
n
V13
wR4
t p
O29Vsstit
t
nb
t
AbbN25
O49
mrM17M17
trl.: (it-nṯrw mnṯw-ḥtp(w) ꜤꜢ-mry-sṯt-nbt-Ꜣbw)[1]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Za: Peter Lundström, Mentuhotep I in hieroglyphs [online], Pharaoh.se [dostęp 2024-04-01] (ang.), Tam pełna znana tytulatura faraona.