Miasta bez kolei pasażerskiej w Polsce

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Stacja kolejowa w Jastrzębiu-Zdroju w 2011 roku. Jastrzębie-Zdrój są obecnie największym miastem w Polsce bez dostępu do kolei pasażerskiej

Miasta bez kolei pasażerskiej w Polsce – miasta na terenie Polski, w których nie ma czynnego w ruchu pasażerskim przystanku lub stacji kolejowej[1]. Brak kolei w miastach ma różne przyczyny: zawieszenie ruchu na linii kolejowej, zlikwidowanie stacji lub przystanku, niektóre miasta nie miały kolei nigdy. Największymi polskimi miastami, które odzyskały połączenia kolejowe, są Lubin (72,5 tys. mieszkańców)[2] i Zamość (66,5 tys. mieszkańców)[3], a miastami, które odzyskały połączenia kolejowe utracone przed 2000 rokiem, są Trzebnica[4] i Bielawa[5][6].

Rys historyczny[edytuj | edytuj kod]

Miasta liczące ponad dziesięć tysięcy mieszkańców, do których zawieszono lub zlikwidowano kursowanie normalnotorowych pociągów pasażerskich w latach 1990–2015[4]

Po II wojnie światowej polskie koleje przeszły trzy fazy likwidacji linii: pierwsza fala miała miejsce tuż po zakończeniu II wojny światowej w wyniku której z powodu zniszczeń wojennych oraz wywozu łupów wojennych przez Armię Czerwoną zlikwidowano 1,43 tys. km linii i około 1,78 tys. pary drugich torów na liniach dwutorowych, druga w latach 60. (zlikwidowano około 227 km), trzecia fala, która rozpoczęła się po roku 1980[7] i trwała do około 2013 roku. W trakcie zmian systemu gospodarczego na przełomie lat 80. i 90. zjawisko przybrało na sile. Wzrost znaczenia transportu samochodowego, kryzys gospodarczy w kraju i procesy związane przeobrażeniami ekonomicznymi w tej części Europy spowodowały zahamowanie rozwoju transportu kolejowego. Spadek popularności przewozów pasażerskich w tym czasie upatruje się we wzroście bezrobocia, pauperyzacji społeczeństwa i zmianach taryfowych w PKP. Tylko w latach 1987–1992 zawieszono ruch pasażerski na około 1723 km linii, zamykając ok. 520 stacji i przystanków osobowych. Wliczając okres powojenny, od 1946 do 1993 obsługę kolejową utraciło 107 miast[7].

Najwięcej miast utraciło połączenia kolejowe na przełomie XX i XXI wieku. Głównymi przyczynami były słaba kondycja Polskich Kolei Państwowych oraz brak odpowiedniego poziomu dofinansowania przewozów. Likwidacja połączeń była próbą obniżenia kosztów własnych przewoźnika[4]. W konsekwencji na początku XXI wieku około czwarta część całkowitej długości linii kolejowych wykorzystywana była wyłącznie w ruchu towarowym. Podobne zjawisko na większą skalę miało miejsce tylko w Wielkiej Brytanii w latach 60. i 70. (Beeching Axe)[4].

Jednak w Polsce miasta również traciły kolejowe połączenia pasażerskie na skutek likwidacji linii wąskotorowych służących obsłudze lokalnemu ruchowi pasażerskiemu oraz towarowemu. Mimo przywracania połączeń na wielu liniach wąskotorowych po zakończeniu II wojny światowej oraz wprowadzania na nie nowszego taboru wygaszanie popytu na nie trwało. Zjawisko to przybrało na sile na początku lat 60. wraz z rozwojem transportu samochodowego i autobusowego, który stopniowo wypierał ruch pasażerski z linii wąskotorowych przyczyniając się do ich późniejszej likwidacji. Część linii jednak pozostała w obsłudze do ruchu towarowego przez pewien czas, kiedy nie zostały zamknięte.

Przykładem miast, które na skutek likwidacji linii wąskotorowych utraciły połączenia pasażerskie, są m.in. Marki, Myszyniec i Pyzdry, gdzie rozwój połączeń autobusowych Państwowej Komunikacji Samochodowej i prywatnych samochodów oraz niskie prędkości handlowe spowodowały w latach 1972–1976 likwidację połączeń kolejowych do tych miast[8][9][10].

Według Ministerstwa Infrastruktury w styczniu 2022 roku w Polsce znajdowało się 408 miast bez dostępu do kolei pasażerskiej[11], natomiast na skutek uzyskania praw miejskich przez niektóre miejscowości w styczniu 2023 roku znajdowało się 411 miast bez kolei pasażerskiej[potrzebny przypis].

Rozmieszczenie miast bez kolei na mapie kraju
Rozmieszczenie miast bez dostępu do kolei pasażerskiej na mapie kraju:
 miasta powyżej 30 tys. mieszkańców.
 miasta powyżej 15 tys. mieszkańców.
 miasta powyżej 10 tys. mieszkańców.

Największe polskie miasta bez kolei pasażerskiej[edytuj | edytuj kod]

Pozostałości po linii kolejowej w Jastrzębiu-Zdroju
Miejsce nieistniejącej stacji kolejowej w Siemianowicach Śląskich w styczniu 2023 roku. Siemianowice Śląskie są drugim miastem w Polsce po Jastrzębiu-Zdroju bez dostępu do kolei pasażerskiej, a za razem drugim w województwie śląskim
Dworzec kolejowy Piekary Śląskie Szarlej trzy lata po zamknięciu ruchu pasażerskiego w 1979 roku. Dworzec rozebrano w latach 80.
Stacja kolejowa w Śremie w 2021
Czeladź jest największym miastem w Polsce, które nigdy nie miało dostępu do kolei pasażerskiej
Stacja kolejowa w Bartoszycach w 2009 roku
Stacja kolejowa w Gostyniu w 2007 roku przed zamknięciem ruchu pasażerskiego w 2011 roku
Tory na nieczynnej stacji w Bytowie w 2010 roku

Miasta powyżej 15 000 mieszkańców[edytuj | edytuj kod]

Lista uwzględnia również miejscowości, mające wyłącznie turystyczne połączenia kolejowe. Liczbę mieszkańców zaokrąglono do tysięcy.

Lista dla roku 2023 (10 grudnia)[1]
Miasto Liczba mieszkańców[12]
w tys. (2021)
woj. Rok likwidacji Stacja
1 Jastrzębie-Zdrój 80[13] śląskie 2001[14] Jastrzębie-Zdrój
2 Siemianowice Śląskie 66 śląskie 1968[15] Siemianowice Śląskie
3 Łomża 63 podlaskie 1993[16] Łomża
4 Bełchatów 56 łódzkie 2000[17] Bełchatów Miasto
5 Piekary Śląskie 55 śląskie 1976[18] Piekary Śląskie
6 Marki 37 mazowieckie 1974[19] Marki (wąskotorowa)
7 Police 32 zachodniopomorskie 2002[20] Police
8 Czeladź 31 śląskie brak[21] nigdy nie istniała
9 Śrem 29 wielkopolskie 1995[22] Śrem
10 Turek 26 wielkopolskie 1990[23] Turek (wąskotorowa)
11 Świecie 25 kujawsko-pomorskie 1996[24] Świecie nad Wisłą
12 Bartoszyce 23 warmińsko-mazurskie 2002[25] Bartoszyce
13 Ostrów Mazowiecka 22 mazowieckie 1993[26] Ostrów Mazowiecka
14 Polkowice 22 dolnośląskie 1969[27] Polkowice
15 Zambrów 22 podlaskie 1962[28] Zambrów
16 Aleksandrów Łódzki 22 łódzkie brak[4] nigdy nie istniała
17 Mrągowo 21 warmińsko-mazurskie 2010[29] Mrągowo
18 Gostyń 20 wielkopolskie 2011[30] Gostyń
19 Pułtusk 19 mazowieckie 1986[31] Pułtusk (wąskotorowa)
20 Sokołów Podlaski 19 mazowieckie 1993[32] Sokołów Podlaski
21 Chełmno 19 kujawsko-pomorskie 1991[33] Chełmno
22 Tomaszów Lubelski 19 lubelskie 1915[34] Tomaszow (wąskotorowa)
23 Łęczna 19 lubelskie brak[4] nigdy nie istniała
24 Konstantynów Łódzki 18 łódzkie brak nigdy nie istniała
25 Myślenice 18 małopolskie brak nigdy nie istniała
26 Rawa Mazowiecka 17 łódzkie ruch turystyczny[35] Rawa Mazowiecka (wąskotorowa)
27 Łomianki 17 mazowieckie 1937[36] Łomianki
28 Przasnysz 17 mazowieckie 1986 Przasnysz Miasto (wąskotorowa)
29 Bogatynia 17 dolnośląskie 2000[37] Bogatynia
30 Konstancin-Jeziorna 17 mazowieckie 1971[38] Jeziorna (wąskotorowa)
31 Kozienice 17 mazowieckie 1969[39] Kozienice
32 Bytów 17 pomorskie 2017[40] Bytów
33 Grójec 17 mazowieckie 1991[41] Grójec
34 Lędziny 17 śląskie 2001[42] Lędziny Świniowy
35 Olecko 16 warmińsko-mazurskie 2012[43] Olecko
36 Krapkowice 16 opolskie 1991[44] Krapkowice
37 Lidzbark Warmiński 16 warmińsko-mazurskie 1991[45] Lidzbark Warmiński
38 Złotoryja 16 dolnośląskie 2009[46] Złotoryja
39 Limanowa 15 małopolskie 2006[47] Limanowa

Legenda ilości miast powyżej 10 tys. mieszkańców:

     1

     2–4

     5–6

     7–9

     Powyżej 10

Liczba miast powyżej 10 tys. bez dostępu do kolei pasażerskiej
województwo ilość
dolnośląskie 6
kujawsko-pomorskie 6
lubelskie 3
lubuskie 3
łódzkie 5
małopolskie 4
mazowieckie 10
opolskie 2
podlaskie 3
pomorskie 1
śląskie 7
świętokrzyskie 2
warmińsko-mazurskie 9
wielkopolskie 5
zachodniopomorskie 5
Suma: 71

Tabela nie uwzględnia województw w których nie ma miast powyżej 10 tys. mieszkańców bez dostępu do kolei pasażerskiej.

Miasta między 10 000 a 15 000 mieszkańców[edytuj | edytuj kod]

Perony na nieczynnej stacji w Międzychodzie
Dworzec w Ciechocinku
Województwo Miasto[48]
dolnośląskie Góra, Kowary, Syców
kujawsko-pomorskie Ciechocinek, Golub-Dobrzyń, Koronowo, Żnin
lubelskie Janów Lubelski
lubuskie Lubsko, Szprotawa
łódzkie Brzeziny
małopolskie Dąbrowa Tarnowska, Niepołomice
mazowieckie Węgrów
opolskie Głubczyce
podlaskie Kolno
śląskie Kłobuck, Pszów
świętokrzyskie Pińczów, Staszów
warmińsko-mazurskie Biskupiec, Gołdap, Lubawa, Nowe Miasto Lubawskie, Węgorzewo
wielkopolskie Czarnków, Międzychód
zachodniopomorskie Barlinek, Dębno, Myślibórz, Pyrzyce

Miasta poniżej 10 000 mieszkańców[edytuj | edytuj kod]

Nieczynna stacja kolejowa w Lwówku Śląskim w 2022 roku
Stacja w Baborowie w 2012
Nieczynna stacja kolejowa w Stroniu Śląskim w 2017
Województwo Miejscowości[49][48]
dolnośląskie Bolków, Karpacz, Lądek-Zdrój, Leśna, Lubomierz, Lwówek Śląski, Niemcza, Nowogrodziec, Pieszyce, Prochowice, Prusice, Przemków, Radków, Stronie Śląskie, Szczawno-Zdrój, Świerzawa, Wąsosz, Wiązów, Wleń, Wojcieszów, Zawidów, Złoty Stok
kujawsko-pomorskie Barcin, Bobrowniki, Brześć Kujawski, Chodecz, Dobrzyń nad Wisłą, Gąsawa*, Górzno, Izbica Kujawska, Janowiec Wielkopolski, Kamień Krajeński, Kcynia, Kikół, Kowal, Kruszwica, Lubień Kujawski, Lubraniec, Łabiszyn, Łasin, Mrocza, Nieszawa, Nowe, Pakość, Radziejów, Radzyń Chełmiński, Sępólno Krajeńskie, Strzelno, Szubin, Więcbork
lubelskie Annopol, Bełżyce, Bychawa, Czemierniki, Frampol, Goraj, Józefów nad Wisłą, Kamionka, Kazimierz Dolny, Kock, Krasnobród, Łaszczów, Modliborzyce, Opole Lubelskie*, Ostrów Lubelski, Piaski, Piszczac, Poniatowa*, Rejowiec, Siedliszcze, Stoczek Łukowski, Tarnogród, Turobin, Tyszowce, Urzędów
lubuskie Brody, Cybinka, Gozdnica, Jasień, Kargowa, Kożuchów, Lubniewice, Łęknica, Nowe Miasteczko, Ośno Lubuskie, Otyń, Sława, Strzelce Krajeńskie, Sulęcin, Szlichtyngowa, Trzciel
łódzkie Biała Rawska*, Białaczów, Bolesławiec, Bolimów, Dąbrowice, Grabów, Gowarczów, Inowłódz, Jeżów*, Kiernozia, Krośniewice, Lutomiersk, Lututów, Osjaków, Pajęczno, Parzęczew, Piątek, Przedbórz, Rzgów, Sulejów, Tuszyn, Ujazd, Uniejów, Wolbórz, Zelów, Złoczew, Żarnów
małopolskie Alwernia, Czarny Dunajec, Czchów, Dobczyce, Koszyce, Książ Wielki, Mszana Dolna, Nowe Brzesko, Nowy Wiśnicz, Proszowice, Radłów, Ryglice, Skała, Szczawnica, Szczucin, Świątniki Górne, Wojnicz, Zakliczyn, Żabno
mazowieckie Białobrzegi, Bieżuń, Bodzanów, Brok, Ciepielów, Czerwińsk nad Wisłą, Dobre, Drobin, Gielniów, Glinojeck, Głowaczów, Iłża, Jadów, Kałuszyn, Karczew, Kosów Lacki, Latowicz, Lipsko, Lubowidz, Łosice, Maciejowice, Magnuszew, Maków Mazowiecki, Mogielnica, Mszczonów, Myszyniec, Nowe Miasto, Nowe Miasto nad Pilicą, Odrzywół, Osieck, Przytyk, Różan, Sanniki, Siennica, Sienno, Skaryszew, Sochocin, Solec nad Wisłą, Tarczyn, Wiskitki, Wyszogród, Wyśmierzyce, Zakroczym, Zwoleń, Żelechów, Żuromin
opolskie Baborów, Biała, Dobrodzień, Gorzów Śląski, Kietrz, Korfantów, Leśnica, Niemodlin, Prószków, Strzeleczki, Ujazd
podkarpackie Baranów Sandomierski, Bircza, Błażowa, Brzostek, Brzozów, Cieszanów, Dubiecko, Dukla, Dynów, Iwonicz-Zdrój, Jawornik Polski*, Kańczuga*, Kołaczyce, Lesko, Narol, Pilzno, Pruchnik, Przecław, Radomyśl Wielki, Rymanów, Sieniawa[50], Sokołów Małopolski, Tyczyn, Ulanów
podlaskie Brańsk, Choroszcz, Ciechanowiec, Jedwabne, Krynki, Lipsk, Michałowo, Nowogród, Rajgród, Sejny, Stawiski, Suchowola, Suraż, Supraśl, Szczuczyn, Tykocin, Wysokie Mazowieckie, Zabłudów
pomorskie Debrzno, Dzierzgoń, Gniew, Krynica Morska, Nowy Dwór Gdański, Nowy Staw, Skarszewy, Skórcz
śląskie Koziegłowy, Krzanowice, Ogrodzieniec, Olsztyn, Pilica, Przyrów, Sośnicowice, Szczekociny, Szczyrk, Wilamowice, Włodowice, Wojkowice, Woźniki
świętokrzyskie Bodzentyn, Bogoria, Chęciny, Chmielnik, Daleszyce, Działoszyce, Gowarczów, Iwaniska, Kazimierza Wielka, Klimontów, Koprzywnica, Łagów, Łopuszno, Morawica, Nowa Słupia, Nowy Korczyn, Oleśnica, Opatowiec, Opatów, Osiek, Ożarów, Pacanów, Pierzchnica, Połaniec, Radoszyce, Skalbmierz, Stopnica, Szydłów, Wiślica, Wodzisław, Zawichost
warmińsko-mazurskie Bisztynek, Frombork, Górowo Iławeckie, Jeziorany, Kisielice, Lidzbark, Mikołajki, Miłakowo, Miłomłyn, Młynary, Orzysz, Reszel, Ryn, Sępopol, Tolkmicko, Zalewo
wielkopolskie Borek Wielkopolski, Chocz, Czerniejewo, Dąbie, Dobra, Dobrzyca, Dolsk, Grabów nad Prosną, Jaraczewo, Jutrosin, Kleczew, Kłecko, Koźminek, Kórnik, Krzywiń, Książ Wielkopolski, Lwówek, Łobżenica, Margonin, Miejska Górka, Mieścisko, Mikstat, Obrzycko, Osieczna, Ostroróg, Pniewy, Pogorzela, Przedecz, Pyzdry, Raszków, Rychtal, Rychwał, Sieraków, Sompolno, Stawiszyn, Sulmierzyce, Szamocin, Śmigiel, Tuliszków, Ujście, Wielichowo, Witkowo, Wyrzysk, Wysoka, Zagórów, Żerków
zachodniopomorskie Barwice, Bobolice, Borne Sulinowo, Cedynia, Człopa, Dobra, Dobrzany, Drawno, Dziwnów, Golczewo, Gościno, Ińsko, Lipiany, Maszewo, Mirosławiec, Moryń, Nowe Warpno, Pełczyce, Polanów, Połczyn-Zdrój, Resko, Sianów, Stepnica, Suchań, Trzcińsko-Zdrój

Do oznaczonych gwiazdką * miast prowadzony jest ruch turystyczny, głównie za pośrednictwem kolei wąskotorowej.

Miasta, które odzyskały dostęp do kolei pasażerskiej po roku 2000[edytuj | edytuj kod]

SA133-003 w Iłowie Żagańskiej w 2007 roku. W 2002 roku Iłowa utraciła połączenia pasażerskie, które w 2006 roku zostały wznowione.
Stacja w Trzebnicy, reaktywowana w 2009. W 2017 stacja przyjmowała 15 par pociągów na dobę[51]
Perony na reaktywowanej w 2018 roku stacji kolejowej w Knurowie.

Miasta oznaczone kolorem czerwonym w tabeli oznaczają, że ruch pasażerski został do nich przywrócony, ale później zlikwidowany bez jego przywrócenia na dzień obecny. W przypadku tych miast podano przewoźnika, który był ostatnim operatorem obsługującym połączenia pasażerskie z ostatniego rozkładu jazdy przed ich likwidacją.

Niektóre miasta podane w tabeli kilkukrotnie traciły połączenia pasażerskie dlatego może być podanych kilka lat.

Miasto Województwo Rok zamknięcia Rok otwarcia Aktualny
przewoźnik pasażerski
Źródła
Bielawa dolnośląskie 1975 1976 Koleje Dolnośląskie [52]
1977 2019
Chocianów dolnośląskie 2000 2022 Koleje Dolnośląskie [53]
Duszniki-Zdrój dolnośląskie 2010 2013 Koleje Dolnośląskie
PKP Intercity
[54][55]
Kamienna Góra dolnośląskie 2004 2008 Koleje Dolnośląskie [56]
Kudowa-Zdrój dolnośląskie 2010 2013 Koleje Dolnośląskie
PKP Intercity
[54][55]
Lubawka dolnośląskie 2004 2008 Koleje Dolnośląskie [56][57]
Lubin dolnośląskie 2010 2019 Koleje Dolnośląskie [58]
Lwówek Śląski dolnośląskie 2005 2006 Koleje Dolnośląskie [59]
2016
Mieroszów dolnośląskie 2003 2004 Koleje Dolnośląskie [60]
2004 2018
Milicz dolnośląskie 2016 2019 Koleje Dolnośląskie [61][62]
Mirsk dolnośląskie 1996 2023 Koleje Dolnośląskie [63]
Nowogrodziec dolnośląskie 1996 2007 Koleje Dolnośląskie [59]
2010 2011
2011 2014
2016
Polanica-Zdrój dolnośląskie 2010 2013 Koleje Dolnośląskie
PKP Intercity
[54][55]
Sobótka dolnośląskie 2000 2022 Koleje Dolnośląskie [64]
Szczytna dolnośląskie 2010 2013 Koleje Dolnośląskie [54][55]
Świeradów-Zdrój dolnośląskie 1996 2023 Koleje Dolnośląskie [63]
Trzebnica dolnośląskie 1991 2009 Koleje Dolnośląskie [65][66]
Wleń dolnośląskie 2005 2006 Koleje Dolnośląskie [59]
2016
Złotoryja dolnośląskie 1996 2008 Przewozy Regionalne [46]
2009
Lipno kujawsko-pomorskie 2007 2007 Arriva RP [67]
2020 2022
Rypin kujawsko-pomorskie 2000 2021 PKP Intercity [68][69]
Skępe kujawsko-pomorskie 2007 2007 Arriva RP [67]
2020 2022
Biłgoraj lubelskie 2009 2011 PKP Intercity [70][71][72][73][74][75]
2014 2014
Hrubieszów lubelskie 2004 2017 PKP Intercity [76]
Lubartów lubelskie 2000 2013 Polregio [77]
Parczew lubelskie 2000 2013 Polregio [78]
Włodawa lubelskie 2000 2000 Polregio [79][80]
2002 2012
Zamość lubelskie 2009 2011 Polregio [81][82]
Gubin lubuskie 2002 2022 Polregio [83]
Iłowa lubuskie 2002 2006 Koleje Dolnośląskie
Polregio
[84]
Krosno Odrzańskie lubuskie 2002 2022 Polregio [83]
Międzyrzecz lubuskie 2002 2003 Polregio [85]
2010 2012
Skwierzyna lubuskie 2002 2003 Polregio [85][86]
2010 2011
Sulęcin lubuskie 1995 2007 Przewozy Regionalne [87]
2010 2011
2013
Szprotawa lubuskie 2002 2006 Przewozy Regionalne [88]
2010
Wschowa lubuskie 2011 2019 Polregio [89]
Głowno łódzkie 2006 2007 Łódzka Kolej Aglomeracyjna
PKP Intercity
Polregio
[90][91]
2007 2011
Opoczno łódzkie 2009 2012 Łódzka Kolej Aglomeracyjna
Polregio
[92][93]
Stryków łódzkie 2006 2007 Łódzka Kolej Aglomeracyjna
PKP Intercity
Polregio
[94][95]
2007 2011
Biecz małopolskie 2010 2016 PKP Intercity
Polregio
[96]
Gorlice małopolskie 2010 2015 PKP Intercity [97]
Wieliczka małopolskie 2000 2001 Koleje Małopolskie
Polregio
[98]
Zator małopolskie 2012 2015 Koleje Małopolskie
Polregio
[99][100]
Chorzele mazowieckie 2001 2023 Koleje Mazowieckie [101]
Góra Kalwaria mazowieckie 2001 2009 Koleje Mazowieckie [102]
Płońsk mazowieckie 2004 2006 Koleje Mazowieckie [103]
Przysucha mazowieckie 2004 2006 Koleje Mazowieckie [104]
Raciąż mazowieckie 2004 2006 Koleje Mazowieckie [103]
Głuchołazy opolskie 2004 2007 Polregio [105][106][107]
2010 2014
Grodków opolskie 2000 2005 Polregio [108]
2006 2008
Otmuchów opolskie 2010 2018 Polregio [109]
Paczków opolskie 2010 2018 Polregio [109]
Jedlicze podkarpackie 2010 2010 PKP Intercity
Polregio
SKPL
[110]
Głogów Małopolski podkarpackie 2000 2007 Polregio [111]
Kolbuszowa podkarpackie 2000 2007 PKP Intercity
Polregio
[111][112]
Krosno podkarpackie 2010 2010 PKP Intercity
Polregio
SKPL
[110]
Mielec podkarpackie 2009 2021 Polregio [113][114]
Nowa Dęba podkarpackie 2000 2009 PKP Intercity
Polregio
[115]
Sanok podkarpackie 2010 2010 PKP Intercity
Polregio
SKPL
[110]
Ustrzyki Dolne podkarpackie 2010 2022 Polregio
SKPL
[116]
Zagórz podkarpackie 2010 2010 PKP Intercity
Polregio
SKPL
[110]
Bytów pomorskie 1993 2016 SKPL [117]
2017
Kartuzy pomorskie 2003 2010 Polregio [118]
Nowy Dwór Gdański pomorskie 1989 2009 Arriva RP [119]
2013
Nowy Staw pomorskie 1989 2009 Arriva RP [120]
2013
Kłobuck śląskie 2009 2012 Koleje Śląskie [121]
2013
Knurów śląskie 2000 2018 Koleje Śląskie [122]
Poręba śląskie 1975 2023 Koleje Śląskie [123]
Siewierz śląskie 1975 2023 Koleje Śląskie [123]
Strumień śląskie 2004 2018 Koleje Śląskie [124][125]
2020 2020
Busko-Zdrój świętokrzyskie 2005 2012 Polregio [126]
2013 2018
Końskie świętokrzyskie 2009 2021 Łódzka Kolej Aglomeracyjna
Polregio
[127][93]
Sandomierz świętokrzyskie 2006 2011 PKP Intercity
Polregio
[128][129]
Staszów świętokrzyskie 2000 2012 Przewozy Regionalne [130][131]
2013
Stąporków świętokrzyskie 2009 2021 Łódzka Kolej Aglomeracyjna
Polregio
[127][93]
Biała Piska warmińsko-mazurskie 2000 2010 Polregio [132]
Braniewo warmińsko-mazurskie 2019 2023 Polregio [133]
Dobre Miasto warmińsko-mazurskie 2019 2023 Polregio [133]
Olecko warmińsko-mazurskie 1999 2005 Przewozy Regionalne [43]
2012
Orneta warmińsko-mazurskie 2019 2023 Polregio [133]
Pieniężno warmińsko-mazurskie 2019 2023 Polregio [133]
Węgorzewo warmińsko-mazurskie 1992 2016 SKPL [134]
2017
Wielbark warmińsko-mazurskie 2001 2013 Polregio [135][133]
2013 2016
2016 2023
Gostyń wielkopolskie 2004 2004 Koleje Wielkopolskie [136]
2011
Darłowo zachodniopomorskie 1991 2005 Polregio [137][138]
2011 2017
Kalisz Pomorski zachodniopomorskie 2000 2001 Polregio [139]
Mielno zachodniopomorskie 1994 2008 Polregio [140]
Recz zachodniopomorskie 2000 2001 Polregio [141][142]
2003 2004
2004 2006
Tuczno zachodniopomorskie 2000 2012 Polregio [143][144]
Wałcz zachodniopomorskie 2000 2007 Polregio [145]

Zmiana liczby miast powyżej 10 tys. mieszkańców bez dostępu do kolei pasażerskiej na przestrzeni lat 2000–2022:

Rok Liczba miast Współczynnik
2000 66 −19
2001 69 −3
2002 79 −10
2003 81 −2
2004 85 −4
2005 85 0
2006 86 −1
2007 81 5
2008 79 2
2009 84 −5
2010 92 −8
2011 91 1
2012 85 6
2013 86 −1
2014 84 2
2015 83 1
2016 82 1
2017 82 0
2018 80 2
2019 78 2
2020 79 −1
2021 76 3
2022 73 3
2023 71 2

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Karol Trammer: Miasta bez kolei? Głównie w Polsce.. [w:] Centrum Zrównoważonego Transportu [on-line]. 2014-10-17. [dostęp 2017-04-29].
  2. Michał Wroński, Pociągi do Lubina będą zatrzymywać się w podlubińskich wsiach. Protest mieszkańców poskutkował [online], portalsamorządowy.pl, 10 czerwca 2019 [dostęp 2024-03-14] (pol.).
  3. Ryszard Piech: Największe miasta bez połączeń kolejowych. [w:] Inforail [on-line]. 2010-02-16. [dostęp 2017-04-29].
  4. a b c d e f Tadeusz Bocheński. Dostęp wybranych miast do kolei w Polsce. „Prace Komisji Geografii Komunikacji”. 19/2016. PTG. 
  5. Przystanki „Zbiornik Sudety” oraz „Nowa Bielawa” stały się faktem [online], doba.pl [dostęp 2020-06-12].
  6. II ETAP BUDOWY BIELAWSKIEJ KOLEI CORAZ BLIŻEJ [online], Telewizja Sudecka, 5 grudnia 2019 [dostęp 2020-06-13] (pol.).
  7. a b Mariusz Falkowski, Marek Pytel: Analiza geopolityczna aktualnego stanu sieci kolejowej w Polsce. [w:] Przegląd Geopolityczny [on-line]. 2014. [dostęp 2017-05-03].
  8. Łukasz Popowski i inni red., Koleje polowe na ziemiach polskich w okresie I wojny światowej. Funkcja, znaczenia i późniejsze wykorzystanie, Piaseczno-Nieporęt-Sochaczew: Stacja Muzeum, 2019, ISBN 978-83-953336-0-6 [dostęp 2024-03-14].
  9. luklog, Spychowo – Rozogi – Myszyniec – niezapomniana kolejka wąskotorowa [online], Stacje kolejowe, 25 października 2014 [dostęp 2024-03-14] [zarchiwizowane z adresu 2014-11-29].
  10. MD, Wrzesińska kolej powiatowa - Raport Kolejowy [online], Raport Kolejowy, 18 grudnia 2019 [dostęp 2024-03-14] (pol.).
  11. Jakub Rösler, Ponad 400 polskich miast nie ma dostępu do kolei [online], TransportPubliczny, 12 stycznia 2023 [dostęp 2024-03-14] (pol.).
  12. Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2021 roku (publikacja w formacie XLSX, tabela 21), Główny Urząd Statystyczny [dostęp 2021-12-04].
  13. W Jastrzębiu mieszka prawie 80 000 ludzi. Ilu mieszkańców mają poszczególne sołectwa i osiedla? [online], www.tujastrzebie.pl [dostęp 2024-03-21] (pol.).
  14. Jakub Madrias: Jastrzębie-Zdrój odzyska kolej?. [w:] Rynek Kolejowy [on-line]. 2017-01-19. [dostęp 2017-04-29].
  15. Linia Katowice Szopienice Północne – Chorzów Stary (161). [w:] Ogólnopolska Baza Kolejowa [on-line]. [dostęp 2017-04-30].
  16. Paweł Chojnowski: Pociągi w Łomży. Zobaczcie, kolej może tu kursować. [w:] Gazeta Współczesna [on-line]. 2013-10-15. [dostęp 2017-04-29].
  17. Kacper Fiszer: Bełchatów: Los kolei uzależniony od nowej odkrywki. [w:] Rynek Kolejowy [on-line]. 2016-08-23. [dostęp 2017-04-29].
  18. Linia Chorzów Stary – Radzionków (145). [w:] Ogólnopolska Baza Kolejowa [on-line]. [dostęp 2017-04-30].
  19. Linia Warszawa Targowa – Radzymin Wąskotorowy. [w:] Ogólnopolska baza kolejowa [on-line]. [dostęp 2017-04-30].
  20. Linia Szczecin Główny – Trzebież Szczeciński (406). [w:] Ogólnopolska Baza Kolejowa [on-line]. [dostęp 2017-04-30].
  21. Dlaczego w Czeladzi nie ma dworca kolejowego?. [w:] Miasto Czeladź [on-line]. [dostęp 2017-04-29].
  22. Linia Mieszków – Czempiń (369). [w:] Ogólnopolska Baza Kolejowa [on-line]. [dostęp 2017-04-30].
  23. Linia Kalisz Wąskotorowy – Turek. [w:] Ogólnopolska baza kolejowa [on-line]. [dostęp 2017-04-30].
  24. Linia Świecie nad Wisłą – Złotów (240). [w:] Ogólnopolska baza kolejowa [on-line]. [dostęp 2017-04-30].
  25. Bartoszyce [online], Ogólnopolska Baza Kolejowa [dostęp 2021-11-24] (pol.).
  26. Linia Ostrołęka – Siedlce (34/55). [w:] Ogólnopolska baza kolejowa [on-line]. [dostęp 2017-04-30].
  27. Linia Rudna Gwizdanów – Polkowice. [w:] Ogólnopolska baza kolejowa [on-line]. [dostęp 2017-04-30].
  28. Zambrów – stacja handlowa (sth). [w:] atlaskolejowy.net [on-line]. [dostęp 2019-08-09].
  29. Mrągowo. [w:] Ogólnopolska baza kolejowa [on-line]. [dostęp 2022-06-07].
  30. Chcą unowocześnić linię kolejową Gostyń – Kąkolewo. Ale stary dworzec PKP w Gostyniu pozostanie. [w:] Gostynska.pl [on-line]. [dostęp 2022-12-27].
  31. Pułtusk /poprzednia lokalizacja/ [online], atlaskolejowy.net [dostęp 2020-04-21].
  32. Linia Ostrołęka – Siedlce (34/55). [w:] Ogólnopolska Baza Kolejowa [on-line]. [dostęp 2017-04-30].
  33. Linia Kornatowo – Chełmno (248). [w:] Ogólnopolska baza kolejowa [on-line]. [dostęp 2017-04-30].
  34. Wybuch I wojny światowej i kolej polowa Trawniki–Bełżec. [w:] Kolej tomaszowska [on-line]. [dostęp 2021-05-07].
  35. Linia Rogów Osobowy Wąskotorowy – Biała Rawska Wąskotorowa. [w:] Ogólnopolska Baza Kolejowa [on-line]. [dostęp 2017-04-30].
  36. Linia Warszawa – Palmiry. [w:] Ogólnopolska Baza Kolejowa [on-line]. [dostęp 2017-04-30].
  37. Linia Mikułowa – Bogatynia (290/785/786/324). [w:] Ogólnopolska Baza Kolejowa [on-line]. [dostęp 2017-04-30].
  38. Kolej grójecka [online], TRASBUS [dostęp 2021-11-24].
  39. Linia Bąkowiec – Kozienice (76). [w:] Ogólnopolska Baza Kolejowa [on-line]. [dostęp 2017-04-30].
  40. Linia Lipusz – Korzybie (212). [w:] Ogólnopolska baza kolejowa [on-line]. [dostęp 2017-04-30].
  41. Linia Warszawa Mokotów – Nowe Miasto nad Pilicą. [w:] Ogólnopolska Baza Kolejowa [on-line]. [dostęp 2017-04-30].
  42. Linia Tychy – Mysłowice Kosztowy (179). [w:] Ogólnopolska Baza Kolejowa [on-line]. [dostęp 2017-04-30].
  43. a b Szynobus jeździł trzy razy w tygodniu, teraz mieszkańcy zostali z niczym [online], Gazeta Olsztyńska [dostęp 2023-06-16] (pol.).
  44. Linia Gogolin – Prudnik (306). [w:] Ogólnopolska Baza Kolejowa [on-line]. [dostęp 2017-04-30].
  45. Linia Słobity – Bartoszyce (255). [w:] Ogólnopolska Baza Kolejowa [on-line]. [dostęp 2017-04-30].
  46. a b Jakub Rösler, Złotoryja ma sieć trakcyjną, ale nie ma pociągów. Czy to się zmieni? [online], Rynek Kolejowy, 14 listopada 2022 [dostęp 2021-12-11] (pol.).
  47. Linia Chabówka – Nowy Sącz (104). [w:] Ogólnopolska Baza Kolejowa [on-line]. [dostęp 2017-04-30].
  48. a b Plakatowy rozkład jazdy – Wybór stacji [online], Portal Pasażera – PKP Polskie Linie Kolejowe S.A., 25 listopada 2021 [dostęp 2021-11-25] (pol.).
  49. Sieciowy Rozkład Jazdy Pociągów Ważny od 12 III 2017 r. do 10 VI 2017 r. PKPm Polskie mLinie Kolejowe S.A..
  50. Wykaz kanałów na poszczególnych liniach PKP = 2023-07-06 [online].
  51. Dolnośląski Rozkład Jazdy Pociągów 13.03.2017 – 30.06.2017.
  52. Bielawa z nowym przystankiem kolejowym. Rok po przywróceniu połączeń [online], Rynek-kolejowy.pl, 21 grudnia 2020 [dostęp 2021-07-23] (pol.).
  53. Do Przemkowa przez Chocianów – nowy zintegrowany bilet w ofercie KD [online], Rynek-kolejowy.pl, 8 grudnia 2022 [dostęp 2022-12-11] (pol.).
  54. a b c d Pociągi pojechały z Kłodzka do Kudowy Zdroju [online], plk-sa.pl, 22 maja 2023 [dostęp 2023-10-22] (pol.).
  55. a b c d Jakimi pociągami dojedziemy do miejscowości w polskich górach [EDYCJA 2023] [online], KolejowyPortal.pl, 22 maja 2023 [dostęp 2023-10-22] (pol.).
  56. a b https://kolejedolnoslaskie.pl/kamienna-gora-wraca-na-tory/.
  57. Linia Kamienna Góra – Lubawka (– Královec) (299/483) [online], Ogólnopolska Baza Kolejowa [dostęp 2024-03-14] (pol.).
  58. Mieszkańcy zablokowali przyjazd pociągu do Lubina. Prezydent Raczyński zapowiada ich „solidne wybatożenie”. [w:] Gazeta Wyborcza [on-line]. 2018-06-11. [dostęp 2019-06-12].
  59. a b c Linia Jelenia Góra – Żagań (283) [online], Ogólnopolska Baza Kolejowa [dostęp 2024-03-14] (pol.).
  60. D26, D28 - uruchomienie sezonowych połączeń do Czech [online], Koleje Dolnośląskie, 23 kwietnia 2018 [dostęp 2024-03-14] [zarchiwizowane z adresu 2018-05-14].
  61. Bartosz Jakubowski, Milicz bez połączenia kolejowego [online], Głos Milicza, 15 grudnia 2016 [dostęp 2024-03-14] [zarchiwizowane z adresu 2019-08-27].
  62. PKP PLK, Uruchomiono nowe połączenie kolejowe Wrocław - Milicz [online], Wroclaw.pl, 14 marca 2024 [dostęp 2024-03-14] (pol.).
  63. a b Do Świeradowa-Zdroju można dojechać pociągiem. Już od 10 grudnia [online], wroclaw.pl, 10 grudnia 2023 [dostęp 2023-12-10] (pol.).
  64. Po 22 latach przerwy pociągi pasażerskie wróciły na trasę Świdnica-Sobótka-Wrocław [FOTO/VIDEO] [online], Swidnica24.pl, 12 czerwca 2022 [dostęp 2023-10-22] (pol.).
  65. Linia Wrocław Psie Pole – Trzebnica. [dostęp 2017-04-30].
  66. Otwarcie linii kolejowej do Trzebnicy. 2009-09-20. [dostęp 2017-04-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-04-24)].
  67. a b Ewelina Fuminkowska, Pociągi przez Lipno i Skępe przejadą dopiero 31 stycznia 2022 roku [Rozkład jazdy pociągów] [online], Lipno Nasze Miasto, 25 stycznia 2022 [dostęp 2024-03-14].
  68. Redakcja, PKP Intercity po raz pierwszy w Rypinie, Brodnicy i Grudziądzu. Nowy rozkład jazdy pociągów na sezon 2021/2022 [online], Rypin Nasze Miasto, 9 grudnia 2021 [dostęp 2021-12-11] (pol.).
  69. Tomasz Błaszkiewicz, PKP Intercity w Rypinie, Brodnicy i Grudziądzu. Nowy rozkład jazdy pociągów na sezon 2021/2022 [online], Gazeta Pomorska, 10 grudnia 2021 [dostęp 2021-12-11] (pol.).
  70. https://www.bazakolejowa.pl/timetables/34/633-570bea3d162ef.pdf.
  71. <https://www.bazakolejowa.pl/timetables/19/633-56a511eb38dcd.pdf.
  72. https://www.bazakolejowa.pl/timetables/92/644-57c020ab5e3c3.pdf.
  73. Ty51-17, W Biłgoraju... [online], LubelskaKolej.net, 7 października 2009 [dostęp 2024-03-14] (pol.).
  74. Dominik Smaga, Pociągi wracają do Zamościa [online], Dziennik Wschodni, 9 stycznia 2011 [dostęp 2024-03-14] (pol.).
  75. Marcowa korekta rozkładu jazdy, PKP Intercity, Warszawa, 5 marca 2014 [dostęp 2024-03-14].
  76. AlF, Pociąg do Hrubieszowa – co dalej z linią kolejową? [online], Polskie Radio Lublin, 20 grudnia 2017 [dostęp 2024-03-14] (pol.).
  77. Po trzynastu latach przerwy zostaje wznowiony ruch pasażerski z Lublina do Lubartowa. Realizacja tego projektu umożliwiła wznowienie przewozów pasażerskich zawieszonych w 2000 roku [online], PKP Polskie Linie Kolejowe, 4 kwietnia 2013 [dostęp 2024-03-14] (ang.).
  78. SKarw, Przewozy pasażerskie wróciły do Parczewa [online], Podlasie24, 1 października 2013 [dostęp 2024-03-14] (pol.).
  79. jar, Lubelskie: Udana reaktywacja linii Chełm - Włodawa [online], Rynek Kolejowy, 10 października 2012 [dostęp 2024-03-14] (pol.).
  80. Chełm - Włodawa gr. p. [PL/BY] [online], Atlas Kolejowy [dostęp 2024-03-14].
  81. Ty51-17, Pożegnanie pociągów w Zamościu [online], LubelskaKolej.net, 3 września 2009 [dostęp 2024-03-14] (pol.).
  82. Wraca pociąg. [w:] Tygodnik Zamojski [on-line]. 2011-01-11. [dostęp 2017-04-30].
  83. a b Jarosław Wnorowski, Na tory od dziś wróciło pasażerskie połączenie do Guben. Rozmawialiśmy z pasażerami, ludzie zachwyceni i pełni optymizmu [online], Gazeta Lubelska, 12 czerwca 2022 [dostęp 2024-03-14].
  84. Linia Miłkowice – Jasień (282) [online], Ogólnopolska Baza Kolejowa [dostęp 2024-03-14] (pol.).
  85. a b Międzyrzecz [online], www.pod-semaforkiem.aplus.pl, 2008 [dostęp 2024-03-14].
  86. Linia Zbąszynek – Gorzów Wielkopolski (367) [online], Ogólnopolska Baza Kolejowa [dostęp 2024-03-14] (pol.).
  87. Linia Wierzbno – Rzepin (364) [online], Ogólnopolska Baza Kolejowa [dostęp 2024-03-14] (pol.).
  88. Linia Łódź Kaliska – Zasieki (14) [online], Ogólnopolska Baza Kolejowa [dostęp 2024-03-14] (pol.).
  89. Marek Turowski, Powrót pociągów na linię Leszno - Głogów przez Wschowę [online], Radio Zachód, 15 grudnia 2019 [dostęp 2024-03-14] (pol.).
  90. Dworzec kolejowy [online], Miasto Głowno [dostęp 2024-03-14].
  91. Głowno [online], www.pod-semaforkiem.aplus.pl, 2017 [dostęp 2024-03-14].
  92. Nal, Mniej pociągów, za to nowe, „Tygodnik Opoczyński” (50 (857)), 13 grudnia 2013 [dostęp 2024-03-14].
  93. a b c ŁKA wydłuży więcej kursów do Skarżyska-Kam. i Końskich [online], Rynek-Kolejowy.pl [dostęp 2023-10-15] (pol.).
  94. Krzysztof Kuś, Wrócą pociągi z Łodzi Widzew do Zgierza [online], Kurier Kolejowy, 13 czerwca 2012 [dostęp 2024-03-14].
  95. Stryków [online], www.pod-semaforkiem.aplus.pl, 2005 [dostęp 2024-03-14].
  96. Sieciowe rozkłady jazdy pociągów 2000–2016 oraz komunikaty przewoźników.
  97. Dominik Lebda, Pociągi regio wracają do centrum Gorlic. Pojadą do Rzeszowa [online], Rynek Kolejowy, 11 lutego 2016 [dostęp 2024-03-14].
  98. Bartosz Mleczko, Pociąg do Wieliczki., „Biuletyn Instytutu Rozwoju i Promocji Kolei” (7/2001), Warszawa: Instytut Rozwoju i Promocji Kolei, 13 czerwca 2001 [dostęp 2024-03-14] [zarchiwizowane z adresu 2017-10-08].
  99. Od 13 grudnia 2015 roku ruszają pociągi na trasie: Oświęcim - Zator - Skawina - Kraków [online], Urząd Miejski w Zatorze, 10 grudnia 2015 [dostęp 2024-03-14].
  100. Od 1 października kursujemy na odcinku Kraków Główny - Skawina - Brzeźnica - Spytkowice - Zator - Przeciszów [online], Koleje Małopolskie, 4 października 2022 [dostęp 2024-03-14] (pol.).
  101. Chorzele: Tłumy witają powrót pociągów [online], Rynek-Kolejowy.pl [dostęp 2023-06-11] [zarchiwizowane z adresu 2023-06-12] (pol.).
  102. Gzowski 2010 ↓, s. 19–20.
  103. a b https://www.bazakolejowa.pl/index.php?dzial=linie&id=312&od=1&do=66&ed=0&okno=historia.
  104. https://www.bazakolejowa.pl/timetables/15/70-569b9f06dec8c.pdf.
  105. Wojtek Michalski, Tranzytem przez stację w Głuchołazach, czyli krótka historia linii Hanušovice - Jeseník - Krnov [online], www.kolej.one.pl, 2006 [dostęp 2024-03-14].
  106. Dawid Ślusarek, Kolej w Głuchołazach - resztki polskiej kolei [online], Fotowojaże, 3 października 2019 [dostęp 2024-03-14] (pol.).
  107. Linia Nowy Świętów – Głuchołazy Zdrój (297) [online], Ogólnopolska Baza Kolejowa [dostęp 2024-03-14] (pol.).
  108. Linia Nysa – Brzeg (288) [online], Ogólnopolska Baza Kolejowa [dostęp 2024-03-14] (pol.).
  109. a b Łukasz Kuś, Wracają pociągi na linię Nysa — Kłodzko [online], Kurier Kolejowy, 11 kwietnia 2018 [dostęp 2024-03-14].
  110. a b c d Linia Stróże – Krościenko (108) [online], Ogólnopolska Baza Kolejowa [dostęp 2024-03-14] (pol.).
  111. a b Pociągiem do Rzeszowa [online], Urząd Miejski w Kolbuszowej [dostęp 2024-03-14] [zarchiwizowane z adresu 2016-08-10].
  112. Kolbuszowa [online], Ogólnopolska Baza Kolejowa [dostęp 2024-03-14] (pol.).
  113. Ruszają pociągi na trasie Mielec – Dębica [online], radio.rzeszow.pl, 31 sierpnia 2021 [dostęp 2021-08-31] (pol.).
  114. Kolej znów łączy Mielec i Dębicę [online], PKP Polskie Linie Kolejowe S.A., 1 września 2021 [dostęp 2021-09-08] (pol.).
  115. Bartosz Gubernat, Szynobusem z Rzeszowa do Tarnobrzega w 70 minut [online], Nowiny, 11 grudnia 2009 [dostęp 2024-03-14].
  116. Wiktor Kazanecki, Władza mówiła: "Nie da się". Turystów zgarnął prywatny przewoźnik [online], Interia, 16 lipca 2022 [dostęp 2024-03-14] (pol.).
  117. Linia Lipusz – Korzybie (212) [online], Ogólnopolska Baza Kolejowa [dostęp 2024-03-14] (pol.).
  118. Janina Stefanowska, Kartuzy doczekają się swojego trzeciego dworca kolejowego [HISTORIA, ZDJĘCIA] [online], Dziennik Bałtycki, 3 listopada 2016 [dostęp 2024-03-14] (pol.).
  119. Nowy Dwór Gdański [online], Ogólnopolska Baza Kolejowa [dostęp 2024-03-14] (pol.).
  120. Nowy Staw [online], Ogólnopolska Baza Kolejowa [dostęp 2024-03-14] (pol.).
  121. Linia Chorzów Batory – Tczew (131) [online], Ogólnopolska Baza Kolejowa [dostęp 2024-03-14] (pol.).
  122. Przyjechał pierwszy od 18 lat pociąg pasażerski – Kubalonka. [w:] iknurów [on-line]. 2018-12-09. [dostęp 2019-10-10].
  123. a b Ruszają pociągi na lotnisko. Ceny biletów [FOTO] [online], Gwarek, 9 grudnia 2023 [dostęp 2023-12-10] (pol.).
  124. Monika Krzepina, Żory. Wraca pociąg „Kubalonka” do Wisły [online], www.tuzory.pl, 2 grudnia 2020 [dostęp 2021-11-24] (pol.).
  125. Strumień [online], Koleje Śląska Cieszyńskiego, 15 marca 2020 [dostęp 2021-11-24].
  126. Michał Kita, Pociągiem do Buska po 13 latach przerwy. Jechał nawet Koziołek-Matołek [online], Polskie Radio Kielce, 30 czerwca 2018 [dostęp 2024-01-06] (pol.).
  127. a b Kasper Fiszer, Kolej wraca do Końskich. Pociągi obsługują już trasę Opoczno – Skarżysko-Kamienna [online], Rynek Kolejowy, 12 grudnia 2021 [dostęp 2024-03-14] (pol.).
  128. Pociągi znów będą jeździć do Sandomierza [online], www.swietokrzyskie.pl, 28 listopada 2011 [dostęp 2024-03-14].
  129. Z Sandomierza koleją do Warszawy i Przemyśla [online], Sandomierz.pl, 15 listopada 2011 [dostęp 2024-03-14] [zarchiwizowane z adresu 2011-11-24].
  130. Kasper Fiszer, PR: więcej REGIOekspresów, nowe interREGIO-busy [online], Kurier Kolejowy, 17 listopada 2012 [dostęp 2024-03-14].
  131. Staszów [online], Atlas Kolejowy [dostęp 2024-03-14].
  132. Pociągi z Pisza do Ełku znowu kursują [online], Pisz.wm.pl, 1 lipca 2010 [dostęp 2024-03-14] [zarchiwizowane z adresu 2010-08-10].
  133. a b c d e Do Olsztyna znowu można dojechać pociągiem z Braniewa i Ostrołęki [online], PKP Polskie Linie Kolejowe S.A, 9 grudnia 2023 [dostęp 2023-12-10] (pol.).
  134. Węgorzewo [online], Ogólnopolska Baza Kolejowa [dostęp 2024-03-14] (pol.).
  135. Kasper Fiszer, Kolej wróciła do Wielbarka. Który już raz? [online], Rynek Kolejowy, 17 grudnia 2019 [dostęp 2024-03-14].
  136. Linia Jarocin – Kąkolewo (360) [online], Ogólnopolska Baza Kolejowa [dostęp 2024-03-14] (pol.).
  137. Rafał Nagórski, Miasto Darłowo przejęło dworzec [online], Głos Pomorza, 13 września 2012 [dostęp 2024-03-14].
  138. Marcin Walków, PKP zmienia rozkład jazdy pociągów [online], Business Insider, 11 czerwca 2017 [dostęp 2024-03-14] (pol.).
  139. Maciej Leśny, Odpowiedź podsekretarza stanu w Ministerstwie Infrastruktury na zapytanie nr 2621 w sprawie likwidacji połączenia kolejowego Stargard Szczeciński - Recz - Piła w woj. zachodniomorskim, Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa, 4 lutego 2004 [dostęp 2024-03-14].
  140. Znowu torami do Mielna ... [online], PKP Polskie Linie Kolejowe, 22 lipca 2008 [dostęp 2024-03-14] (ang.).
  141. Linia Piła Północ – Ulikowo (403) [online], bazakolejowa.pl [dostęp 2017-11-25] (pol.).
  142. Zakończenie modernizacji i wznowienie przewozów na linii 403 Piła – Ulikowo [online], Urząd Marszałkowski Województwa Zachodniopomorskiego [dostęp 2017-11-25] (pol.).
  143. Rafał Ruta, Okolice Tuczna (13.10.2012) [online], Klub Przyrodników [dostęp 2024-03-14].
  144. Marek Jaszczyński, Reaktywacja stacji kolejowej na linii nr 403. Znamy kolejowe priorytety województwa [online], Szczecin Nasze Miasto, 9 lutego 2021 [dostęp 2024-03-14].
  145. UMWZ, Wraca połączenie Wałcza ze Szczecinem! [online], Kurier Kolejowy, 26 lipca 2012 [dostęp 2024-03-14].

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Piotr Gzowski, Skierniewice – Łuków. Zarys dziejów wojskowej linii, „Świat Kolei”, 12/2010.