Michał Jedynak

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Michał Jedynak
Ilustracja
Michał Jedynak (przed 1911)
Data i miejsce urodzenia

20 sierpnia 1872
Paszczyna

Data i miejsce śmierci

1916
Krzeszowice

Poseł na Sejm Krajowy Galicji

IX kadencja

Okres

od 1908
do 1913

Przynależność polityczna

Polskie Stronnictwo Ludowe

Poseł do austriackiej Rady Państwa

XII kadencja

Okres

od 17 lipca 1911
do 4 października 1911

Przynależność polityczna

Polskie Stronnictwo Ludowe Polskie Stronnictwo Ludowe „Piast” (1913–1931)

Michał Jedynak (ur. 20 sierpnia 1872 w Paszczynie, zm. 4 października 1916 w Krzeszowicach)[1] – polityk ludowy, poseł do Sejmu Krajowego we Lwowie i austriackiej Rady Państwa.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Pochodził z rodziny chłopskiej, pracował we własnym gospodarstwie rolnym, które ówcześnie uważano za wzorcowe w całym powiecie. Ukończył szkołę powszechną w rodzinnej Paszczyni, a następnie gimnazjum w Dębicy[2]. Pierwsze kontakty z ruchem ludowym miał już w 1880, wówczas związał się z ks. Stanisławem Stojałowskim. Zorganizował w 1894 Kółko Rolnicze i Straż Pożarną w Paszczynie (pierwszą w okolicy), a następnie założył Kasę Reiffeisena[3]. Od 1892 był korespondentem „Przyjaciela Ludu”, a potem także „Piasta[4]. Należał do Rady Nadzorczej Ludowego Towarzystwa Wzajemnych Ubezpieczeń od Ognia „Wisła”

W 1895 uczestnik zjazdu założycielskiego Polskiego Stronnictwa Ludowego w Rzeszowie, a następnie jego działacz. W latach 90. zorganizował z powodzeniem w Ropczyckiem akcję pomocy dla zadłużonych w bankach galicyjskich chłopów. Przyczyniło się to znacząco do wzrostu wpływów ruchu ludowego na tym terenie[5]. Członek Rady Naczelnej (1903–1913) i Prezydium RN (1908–1910 (PSL)). Był zdecydowanym przeciwnikiem polityki Jana Stapińskiego, wbrew jego woli kandydował do parlamentu austriackiego. Był jednym z założycieli Polskiego Stronnictwa Ludowego „Piast” w 1913 oraz od 1914 członkiem jego Rady Naczelnej, należał wówczas do najbliższych współpracowników Wincentego Witosa[6].

Przez długi czas pełnił obowiązki pisarza gminnego w Paszczynie. Członek Rady Powiatu oraz Wydziału Powiatowego w Ropczycach (1910–1914)[2]. Był posłem o Sejmu Krajowego we Lwowie IX kadencji (1908–1913) i austriackiej Rady Państwa XII kadencji (1911–1916).

Grób Michała Jedynaka na cmentarzu parafialnym w Lubzinie

Zmarł w 1916 roku i został pochowany na cmentarzu parafialnym w miejscowości Lubzina[1]. W jego rodzinnej miejscowości jest tablica upamiętniająca jego osobę.

Stosunki rodzinne[edytuj | edytuj kod]

Jego rodzicami byli Wojciech Jedynak i Regina z domu Lichoń. Ożenił się z Karoliną z Maroniów. Jego synem był działacz ludowy i żołnierz Legionów Polskich Jan Henryk Jedynak[7].

Tablica upamiętniająca posłów ludowych z Paszczyny

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Pogrzeb posła Jedynaka Czas 1916 nr 506 s. 1 [online].
  2. a b Parlament Österreich Republik, Kurzbiografie Jedynak, Michał – Parlamentarier 1848–1918 online.
  3. Bronisław Jaśkiewicz, Jedynak Michał (1877–1916), Polski Słownik Biograficzny, t. 11, Wrocław-Warszawa-Kraków 1964-1965, s. 136.
  4. Słownik biograficzny działaczy ruchu ludowego (makieta), Warszawa 1989, s. 161.
  5. Bronisław Jaśkiewicz, Jedynak Michał (1877–1916)..., s. 136.
  6. Słownik biograficzny działaczy ruchu ludowego..., s. 161.
  7. Bronisław Jaśkiewicz, Jedynak Michał (1877–1916)..., s. 136.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Bronisław Jaśkiewicz, Jedynak Michał (1877–1916), Polski Słownik Biograficzny, t. 11, Wrocław-Warszawa-Kraków 1964–1965, s. 136
  • Słownik biograficzny działaczy ruchu ludowego (makieta), Warszawa 1989, s. 161