Min Dikkha

Min Dikkha
မင်းတိက္ခာ
	Król Mrauk U
Okres	od 11 stycznia 1554; do 6 marca 1556
Poprzednik	Min Bin
Następca	Saw Hla
	Dane biograficzne
Data urodzenia	1515; Niedziela, 877 ME
Data śmierci	6 marca 1556 (w wieku 40 lat); Piątek, 10, dzień Ubywania Księżyca miesiąca Tabaung 917 ME
Ojciec	Min Bin
Matka	Saw Kauk Ma
Żona	Saw Thanda; Saw Mi Latt
Dzieci	14 synów i 8 córek, w tym Min Saw Hla i Min Sekkya

Min^[b] Dikkha (birm. မင်းတိက္ခာ /m ɪ́ɴ d e i ʔ k ʰ à/; 1515–1556) – król Arakanu od roku 1554 do 1556.

Przez 22 lata panowania swojego ojca, króla Min Bina, był on następcą tronu. Dikkha był zdolnym dowódcą wojskowym, który prowadził flotę arakańską podczas prowadzonego w latach 1532–1533 przez Min Bina podboju Bengalu^[3].

Na jego polecenie wzniesiono świątynię Koethaung, największą spośród wszystkich świątyń Myauk U^[4]. Budowa ta miała odwrócić złą wróżbę – według królewskich astrologów król miał umrzeć po 6 miesiącach panowania^[5]. Zmiana fatalnego przeznaczenia wymagała także czasowego przeniesienia królewskiego pałacu w pobliże nowej świątyni^[6].

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

↑ Kronika Rakhine Razawin Thit (Sandamala Linkara t. 2 1999: 46) podaje, że umarł on w piątek, 10. dnia Ubywania Księżyca miesiąca Tabaung 918 ME, co oznacza wtorek, 23 lutego 1557. Rok 918 ME jest błędem drukarskim; właściwy jest rok 917 ME z następujących powodów: (1) Na następnej stronie kroniki (Sandamala Linkara t. 2 1999: 47) podaje, że jego następca Min Saw Hla umarł w poniedziałek, w dniu Pełni Księżyca miesiąca Wagaung 926 ME (poniedziałek, 24 lipca 1564) po trwającym 8 i pół roku panowaniu, co oznacza, że Min Saw Hla przejął władzę w roku 1556, a nie 1557; (2) 10. dzień Ubywania Księżyca miesiąca Tabaung 917 ME (6 marca 1556) przypadał w piątek, tak jak zostało to podane.
↑ Słowo Min oznacza króla. W kulturze birmańskiej zwroty grzecznościowe i tytuły traktowane są jak części imienia.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Sandamala Linkara t. 2 1999: 34.
↑ Sandamala Linkara t. 2 1999: 46.
↑ Sandamala Linkara t. 2 1999: 38.
↑ Gutman 2001: 106–107.
↑ U Shwe Zan 1993: 98.
↑ Tun Shwe Khine 1992: 74.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Pamela Gutman: Burma’s Lost Kingdoms. Splendour of Arakan. Bangkok: Orchid Press, 2001. ISBN 978-974-8304-98-4. (ang.).
Ashin Sandamala Linkara: Rakhine Yazawinthit Kyan. Wyd. 1997–1999. T. 1–2. Rangun: Tetlan Sarpay. (birm.).
Tun Shwe Khine: A Guide to Mrauk-U. An Ancient Capital of Rakhine. Tun Shwe Khine, Registrar (1), 1992. (ang.).
U Shwe Zan: The Golden Mrauk-U. An Ancient City of Rakhine Myanmar. Wyd. 2. 1997. (ang.).

[1] Kronika Rakhine Razawin Thit (Sandamala Linkara t. 2 1999: 46) podaje, że umarł on w piątek, 10. dnia Ubywania Księżyca miesiąca Tabaung 918 ME, co oznacza wtorek, 23 lutego 1557. Rok 918 ME jest błędem drukarskim; właściwy jest rok 917 ME z następujących powodów: (1) Na następnej stronie kroniki (Sandamala Linkara t. 2 1999: 47) podaje, że jego następca Min Saw Hla umarł w poniedziałek, w dniu Pełni Księżyca miesiąca Wagaung 926 ME (poniedziałek, 24 lipca 1564) po trwającym 8 i pół roku panowaniu, co oznacza, że Min Saw Hla przejął władzę w roku 1556, a nie 1557; (2) 10. dzień Ubywania Księżyca miesiąca Tabaung 917 ME (6 marca 1556) przypadał w piątek, tak jak zostało to podane.

[4] Słowo Min oznacza króla. W kulturze birmańskiej zwroty grzecznościowe i tytuły traktowane są jak części imienia.

[sml-2-34-2] Sandamala Linkara t. 2 1999: 34.

[sml-2-46-3] Sandamala Linkara t. 2 1999: 46.

[sml-2-38-5] Sandamala Linkara t. 2 1999: 38.

[pg-106-107-6] Gutman 2001: 106–107.

[usz-98-7] U Shwe Zan 1993: 98.

[tsk-74-8] Tun Shwe Khine 1992: 74.

[:1-9] Wasal imperium chińsko-mongolskiego (1297)

[:2-10] Współregenci

[:3-11] Konfederacja Państw Szanów (1527–1555)

[:4-12] Krótkie odrodzenie (1550–1552)

[:5-13] Wasal Konfederacji Państw Szanów (1533–1542)

[a]

[1]

[2]

[b]

[3]

[4]

[5]

[6]

[A]

[B]

[C]

[D]

[E]

Dynastia Pagan 849–1297	Pyinbya Tannet Sale Ngahkwe Theinhko Nyaung-u Sawrahan Kunhsaw Kyaunghpyu Kyiso Sokkate Anawrahta Sawlu Kyanzittha Alaungsithu Narathu Naratheinkha Narapatisithu Htilominlo Kyaswa Uzana Narathihapate Kyawswa^[A]
Królestwa Myinsaing i Pinya 1297–1364	Athinhkaya^[B], Yazathingyan^[B]i Thihathu^[B] Thihathu Uzana I Sithu Kyawswa I Kyawswa II Narathu Uzana II
Królestwo Sikongu 1315–1364	Sawyun Tarabya I Shwetaungtet Kyaswa Nawrahta Minye Tarabya II Minbyauk Thihapate
Królestwo Ava 1364–1555	Thadominbya Swasawke Tarabya Minkhaung I Thihathu Minhlange Kale Kyetaungnyo Mohnyin Thado Minyekyawswa Narapati I Thihathura Minkhaung II^[B]i Thihathura II^[B] Narapati II Thohanbwa^[C] Hkonmaing^[C] Narapati III^[C] Narapati IV^[C]
Królestwo Hanthawaddy 1287–1539, 1550–1552	Wareru Hkun Law Saw O Saw Zein Zein Pun Saw E Binnya E Law Binnya U Razadarit Binnya Dhammaraza Binnya Ran I Binnya Waru Binnya Kyan Leik Munhtaw Shin Sawbu Dhammazedi Binnya Ran II Takayutpi Smim Sawhtut^[D] Smim Htaw^[D]
Królestwo Mrauk U 1429–1785	Saw Mon Khayi Ba Saw Phyu Dawlya Ba Saw Nyo Ran Aung Salingathu Raza Gazapati Saw O Thazata Minkhaung Min Bin Dikkha Saw Hla Sekkya Phalaung Razagyi Khamaung Thiri Thudhamma Sanay Narapati Thado Sanda Thudhamma Thiri Thuriya Wara Dhammaraza Muni Thudhammaraza Sanda Thuriya I Nawrahta Mayuppiya Kalamandat Naradipati Sanda Wimala I Sanda Thuriya II Sanda Wizaya Sanda Thuriya III Naradipati II Narapawara Sanda Wizala Madarit Nara Apaya Thirithu Sanda Parama Apaya Sanda Thumana Sanda Wimala II Sanda Thaditha Maha Thammada
Królestwo Pyain 1482–1542	Thado Minsaw Bayin Htwe Narapati^[E] Minkhaung^[E]
Dynastia Taungngu 1510–1752	Mingyinyo Tabinshwehti Bayinnaung Nanda Nyaungyan Anaukpetlun Minyedeippa Thalun Pindale Pye Narawara Minyekyawdin Sanay Taninganway Mahadhammaraza Dipadi
Odrodzone Królestwo Hanthawaddy 1740–1757	Smim Htaw Buddhaketi Binnya Dala
Dynastia Konbaung 1752–1885	Alaungpaya Naungdawgyi Hsinbyushin Singu Phaungka Bodawpaya Bagyidaw Tharrawaddy Pagan Mindon Thibaw