Miss Sarajevo

Miss Sarajevo
	Wykonawcy singla; z albumu Original Soundtracks 1
	U2, Brian Eno oraz Luciano Pavarotti
Wydany	20 listopada 1995
Nagrywany	sierpień 1995
Gatunek	rock
Długość	5:41 (wersja albumowa) ; 5:19 (wersja singlowa) ; 4:31 (wersja singlowa-radiowa)
Wydawnictwo	Island
Producent	Brian Eno
	Singel po singlu

Miss Sarajevo – piosenka rockowej grupy U2, wykonującej go wraz z producentem Brianem Eno pod szyldem „Passengers”, z udziałem światowej sławy włoskiego tenora, Luciano Pavarottiego. Nagrana w sierpniu 1995 r., a wydana 20 listopada 1995 r. Utwór pochodzi z wydanego 6 listopada 1995 r. albumu Original Soundtracks 1 i był jedynym singlem promującym tę płytę.

Jej premierowe wykonanie nastąpiło 12 września 1995 r. podczas koncertu „Pavarotti i przyjaciele razem dla dzieci z Bośni” („Pavarotti & Friends together for the children of Bosnia”), zorganizowanego w ramach tradycyjnego cyklu „Pavarotti i przyjaciele” („Pavarotti & Friends”) na terenie Parco di Piazza D'Armi Novi Sad w Modenie.

Piosenka osiągnęła 6. miejsce na brytyjskiej liście singli, była także w pierwszej dziesiątce hitów w kilku krajach europejskich. Znalazła się także na kompilacyjnym albumie grupy, The Best of 1990–2000.

W 1999 r. własną wersję utworu wykonał George Michael i umieścił ją na płycie Songs from the Last Century (wydanej 6 grudnia 1999).

Historia[edytuj | edytuj kod]

5 kwietnia 1992 r. Bośnia i Hercegowina ogłosiła niepodległość. Tego dnia jej stolica – Sarajewo zostało oblężone przez wojska serbskie. Miasto było ostrzeliwane, w trakcie walk zginęło ponad 10 000 osób, odcięto dostęp do bieżącej wody i prądu, a dostawy żywności były nieregularne. Na początku 1993 r. amerykański dziennikarz Bill Carter przyjechał do Bośni z misją humanitarną i został w Sarajewie na pół roku. Mieszkał w spalonym biurowcu, żywiąc się pokarmem dla niemowląt i pijąc wodę z kanałów. W trakcie pobytu kręcił amatorskie filmy ręczną kamerą wideo^[1].

W maju 1993 r. Carter przypadkowo zobaczył telewizyjny wywiad z U2, gdy jeden z członków zespołu mówił o "zjednoczonej Europie". Amerykanin uznał, że wyprowadzi gwiazdy rocka z błędu. Poprosił o przysługę prezesa sarajewskiej telewizji i faksem wysłał wniosek o wywiad z irlandzką grupą. Po otrzymaniu pozytywnej odpowiedzi, umówił się na 20-minutowy wywiad z Bono przed koncertem w Weronie, zaplanowanym 2 lipca 1993 r. w ramach trasy Zoo TV Tour. Piosenkarz, zaintrygowany krótką relacją Cartera z wydarzeń w Bośni i Hercegowinie, umówił się z nim na dłuższą rozmowę po występie. Podczas tego spotkania pojawił się pomysł spontanicznego występu U2 w Sarajewie, który jednak ze względów bezpieczeństwa okazał się niemożliwy do zrealizowania. By mimo wszystko nagłośnić sytuację w stolicy Bośni, w trakcie trwania 13 koncertów europejskiej części Zoo TV Tour – promujących album Zooropa, a odbywających się w lipcu i sierpniu 1993 r. – organizowano kilkuminutowe połączenia na żywo z sarajewskiego studia telewizyjnego, wykorzystując łącza satelitarne. W trakcie tych krótkich meldunków, Carter wraz z dwoma bośniackimi kolegami – widoczni na telebimie – opowiadali tysiącom widzów o codziennych problemach mieszkańców ogarniętego wojną kraju^[2]^[3]. W 1995 r. Carter zrealizował 33-minutowy film dokumentalny zatytułowany Miss Sarajevo, w którym wykorzystał materiał nakręcony jeszcze w 1993 r. Stanowił on relację z konkursu piękności odbywającego się 29 maja 1993 r. w piwnicach sarajewskiego centrum kultury (z uwagi na niebezpieczeństwo ostrzału snajperskiego). Jego zwyciężczynią została 17-letnia Inela Nogić, a uczestniczki wyborów miss trzymały przed sobą transparent z napisem „DON'T LET THEM KILL US” („Nie pozwólcie im nas zabić”)^[4]. Bono poruszony treścią dzieła Cartera skomponował piosenkę, a w nakręconym do niej teledysku wykorzystano ujęcia z filmu.

Utwór został również wykonany podczas słynnego koncertu w Sarajewie, zorganizowanego 23 września 1997 r. na Olimpijskim Stadionie Koševo w ramach trasy PopMart Tour.

Lista utworów[edytuj | edytuj kod]

"Miss Sarajevo" (wersja singlowa) – 5:19
"One" (Na żywo z Modeny, 12 września 1995) – 5:32
"Bottoms (Watashitachi no Ookina Yume)" (Zoo Station Remix) – 4:11
"Viva Davidoff" – 4:29

Lista dotyczy wyłącznie wydania na CD. Wydania na kasetach magnetofonowych i 7" jako utwór dodatkowy zawierały tylko piosenkę "One".

Teledysk[edytuj | edytuj kod]

Teledysk do piosenki, w reżyserii Maurice'a Linnane'a jest montażem trzech różnych wydarzeń: oryginalnego wykonania z koncertu „Pavarotti i przyjaciele razem dla dzieci z Bośni” („Pavarotti & Friends together for the children of Bosnia”) w Modenie z 12 września 1995 r., konkursu piękności Miss Sarajevo z 29 maja 1993 r. opisanego w utworze oraz scen z rozdartych wojną ulic Sarajewa. Wideo było dostępne na DVD The Best of 1990–2000 z komentarzem reżysera i filmem dokumentalnym pt. Missing Sarajevo. Druga wersja teledysku zawiera wyłącznie materiał z koncertu w Modenie, zaś wersja trzecia przedstawia tylko materiał filmowy z ogarniętego wojną Sarajewa oraz konkursu piękności.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Allison Stewart: Be specific: “Miss Sarajevo” director/activist Bill Carter talks about how U2 changed his life. washingtonpost.com, 2011-06-22. [dostęp 2020-01-20]. (ang.).
↑ Brett Leigh Dicks: Filmmaker Bill Carter Documents the Human Face of War. independent.com, 2008-05-08. [dostęp 2020-01-20]. (ang.).
↑ Kiedy Bono śpiewał na żywo „Miss Sarajewo". rp.pl, 2007-11-04. [dostęp 2020-01-20]. (pol.).
↑ Miss miasta pod ostrzałem. "To był mechanizm przetrwania". tvn24.pl, 2012-04-06. [dostęp 2020-01-20]. (pol.).

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

[1] Allison Stewart: Be specific: “Miss Sarajevo” director/activist Bill Carter talks about how U2 changed his life. washingtonpost.com, 2011-06-22. [dostęp 2020-01-20]. (ang.).

[2] Brett Leigh Dicks: Filmmaker Bill Carter Documents the Human Face of War. independent.com, 2008-05-08. [dostęp 2020-01-20]. (ang.).

[3] Kiedy Bono śpiewał na żywo „Miss Sarajewo". rp.pl, 2007-11-04. [dostęp 2020-01-20]. (pol.).

[4] Miss miasta pod ostrzałem. "To był mechanizm przetrwania". tvn24.pl, 2012-04-06. [dostęp 2020-01-20]. (pol.).

[1]

[2]

[3]

[4]

lata 80.	1980: „Another Day” „11 O’Clock Tick Tock” „A Day Without Me” „I Will Follow” 1981: „Fire” „Gloria” 1982: „A Celebration” 1983: „New Year’s Day” „Two Hearts Beat as One” „Sunday Bloody Sunday” 1984: „Pride (In the Name of Love)” 1985: „The Unforgettable Fire” 1987: „With or Without You” „I Still Haven’t Found What I’m Looking For” „Where the Streets Have No Name” „In God’s Country” 1988: „One Tree Hill” „Desire” „Angel of Harlem” 1989: „When Love Comes to Town” (with B.B. King) „All I Want Is You”
lata 90.	1991: „The Fly” „Mysterious Ways” 1992: „One” „Even Better Than the Real Thing” „Who’s Gonna Ride Your Wild Horses” 1993: „Numb” „Lemon” „Stay (Faraway, So Close!)” 1995: „Hold Me, Thrill Me, Kiss Me, Kill Me” „Miss Sarajevo” (jako Passengers) 1997: „Discothèque” „Staring at the Sun” „Last Night on Earth” „Please” „If God Will Send His Angels” „Mofo” 1998: „The Sweetest Thing”
lata '00	2000: „Beautiful Day” 2001: „Stuck in a Moment You Can’t Get Out Of” „Elevation” „Walk On” 2002: „Electrical Storm” 2004: „Take Me to the Clouds Above” (LMC vs. U2) „Vertigo” 2005: „All Because of You” „Sometimes You Can’t Make It on Your Own” „City of Blinding Lights” „Original of the Species” „One” (with Mary J. Blige) 2006: „The Saints Are Coming” (with Green Day) 2007: „Window in the Skies” 2008: „The Ballad of Ronnie Drew” (z The Dubliners, Kíla, oraz A Band of Bowsies) 2009: „Get on Your Boots” „Magnificent” „I’ll Go Crazy If I Don’t Go Crazy Tonight”
lata '10	2011: „I Will Follow” (live from Glastonbury) 2013: „Ordinary Love” 2014: „Invisible” „The Miracle (of Joey Ramone)” „Every Breaking Wave” 2015: „Song for Someone”